٢١٬١٣٣
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «کچە فۆتۆگرافەری کورد (حۆری غەمیان) لە نێوان هەستی شۆڕشگێڕی و سۆزی هۆزان و وێنەگرتندا»
Jump to navigation
Jump to search
کچە فۆتۆگرافەری کورد (حۆری غەمیان) لە نێوان هەستی شۆڕشگێڕی و سۆزی هۆزان و وێنەگرتندا (بینینی سەرچاوە)
وەک پێداچوونەوەی ٠٩:٣٢، ٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤
، پێنجشەممە ٠٩:٣٢بەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) (پەڕەی دروست کرد بە «نووسینی: '''پەری عومەر خەیلانی''' شیعرییەت لە دەقدا ئەو تەلیسمەیە هەموو هۆنەرێک لە نووسینی شیعر پێی ناگات، شیعریش گەر بریتی بێت بە تەنیا لە “ هەست و دەربڕین “ ئەوا کتێبخانەی کوردیی و هەموو جیهانیش پڕن لەم جۆرە، بەڵام ئەو دەقەی هەر بریتی نییە لەما...»ەوە) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ٣٢: | ھێڵی ٣٢: | ||
کەواتە هەردوو وشەکە (فەرەنجی و کەڵپۆس) بریتیین لە جۆرە شمەکێک لە پێست و تووک و خوری ئاژەڵ دروست دەکرێن، دیارە براکەی حۆریش بەهۆی ئەوەی پێشمەرگە بووە بۆ بەرەنگاربوونەوەیستەم و زۆرداری، لەم دۆخەش لەنێو سەختی شاخ و بەفر ژیاوە، بۆیە دایکی ئەم پێشمەرگەیە دەستەیەک شمەکی تازەی بۆ کوڕەکەی کڕیوە و دەیەوێت بە خوشکەکەیدا بۆی بنێرێت، ئەم خوشکەیشی کە ('''[[حۆری غەمیان]]''' ) خۆیەتی واتە نووسەری دەق، لەو کاتەی بەڕێگەوە دەبێت بۆ لای براکەی، شەڕێک لەنێوان پێشمەرگە و ڕژێم دادەگیرسێ و براکەی شەهید دەبێت، ئەمیش بەم شێوەیە دەیلاوێنێت و بە فەرەنجی پۆش و کەڵپۆس لە کۆڵ بانگی دەکات بۆ ئەوەی بیدۆزیتەوە ئاخۆ جەستەی لەخوێن خوساوی نێو سارد و سەرمای شاخان کەوتۆتە کوێ؟ "بۆ تۆ گەڕاوم دۆڵ بە دۆڵ/ هەرداوەردم کرد دەشت و کۆ / نامە ژێر پێ گەڕام بۆ تۆ" وێناکردنی لۆکێشنی ڕزگاریخواز و شەهیدان لەم دەقە خوێنەر دەخاتە بەردەم ئەو بیرکردنەوەیەی ئەو ئازادییەی ئەمڕۆ فەراهەمە بەرهەمی ڕەنجی وان بەرخودان و شەهیدانە، بۆیە پرسی ناسیۆنالیزمی کوردی لە هیچ بارودۆخێک ناخرێتە ژێر پرسیاری مان و نەمان، تا کورد هەبێت نەتەوەگەری دەمێنێ. | کەواتە هەردوو وشەکە (فەرەنجی و کەڵپۆس) بریتیین لە جۆرە شمەکێک لە پێست و تووک و خوری ئاژەڵ دروست دەکرێن، دیارە براکەی حۆریش بەهۆی ئەوەی پێشمەرگە بووە بۆ بەرەنگاربوونەوەیستەم و زۆرداری، لەم دۆخەش لەنێو سەختی شاخ و بەفر ژیاوە، بۆیە دایکی ئەم پێشمەرگەیە دەستەیەک شمەکی تازەی بۆ کوڕەکەی کڕیوە و دەیەوێت بە خوشکەکەیدا بۆی بنێرێت، ئەم خوشکەیشی کە ('''[[حۆری غەمیان]]''' ) خۆیەتی واتە نووسەری دەق، لەو کاتەی بەڕێگەوە دەبێت بۆ لای براکەی، شەڕێک لەنێوان پێشمەرگە و ڕژێم دادەگیرسێ و براکەی شەهید دەبێت، ئەمیش بەم شێوەیە دەیلاوێنێت و بە فەرەنجی پۆش و کەڵپۆس لە کۆڵ بانگی دەکات بۆ ئەوەی بیدۆزیتەوە ئاخۆ جەستەی لەخوێن خوساوی نێو سارد و سەرمای شاخان کەوتۆتە کوێ؟ "بۆ تۆ گەڕاوم دۆڵ بە دۆڵ/ هەرداوەردم کرد دەشت و کۆ / نامە ژێر پێ گەڕام بۆ تۆ" وێناکردنی لۆکێشنی ڕزگاریخواز و شەهیدان لەم دەقە خوێنەر دەخاتە بەردەم ئەو بیرکردنەوەیەی ئەو ئازادییەی ئەمڕۆ فەراهەمە بەرهەمی ڕەنجی وان بەرخودان و شەهیدانە، بۆیە پرسی ناسیۆنالیزمی کوردی لە هیچ بارودۆخێک ناخرێتە ژێر پرسیاری مان و نەمان، تا کورد هەبێت نەتەوەگەری دەمێنێ. | ||
دواتر دەڵێت "لە دارستان لە کانی و ئاو / لە گشت لا تۆم هاتە بەر چاو/ گرتم شوێنی هەنگاوەکەت/ پرسیم سۆراغی چاوەکەت" تێدەگەین غەمیان بە چ شێوازێکی سادە و ساکار توانیویەتی ئاسەواری موشتاقیی خۆی بۆ سۆراخی براکەی بخاتە ڕوو، ئەم سۆز و ڕاستبێژییەی شاعیر دڵی وەرگر واڵا دەکات، دەیبات بەرەو خەیاڵی شیعرەکەی، بەو واتایەی خوێنەر لە کونجێکی تاریکی ژیانیش بێت دەبێتە هاودەمی سۆراغکردن و برینی شاعیر، ئەمە هەر لاواندنەوە و پێداهەڵگوتن نییە، ئەمە پەروەردەکردنی هەستە بە نیشتمان و شۆڕش. هیچ شت هێندەی ئەلف و بێی شیعر رۆناچێتە ناو دڵی دوژمن و شۆڕش گەرم ناکات، ئەوە شیعرە وادەکات قوڕگی هونەر ئاوێزانی ئاواز بکات و دۆست جۆشبدات و گڕ لە دوژمن بەربدا. | دواتر دەڵێت: "لە دارستان لە کانی و ئاو / لە گشت لا تۆم هاتە بەر چاو/ گرتم شوێنی هەنگاوەکەت/ پرسیم سۆراغی چاوەکەت" تێدەگەین غەمیان بە چ شێوازێکی سادە و ساکار توانیویەتی ئاسەواری موشتاقیی خۆی بۆ سۆراخی براکەی بخاتە ڕوو، ئەم سۆز و ڕاستبێژییەی شاعیر دڵی وەرگر واڵا دەکات، دەیبات بەرەو خەیاڵی شیعرەکەی، بەو واتایەی خوێنەر لە کونجێکی تاریکی ژیانیش بێت دەبێتە هاودەمی سۆراغکردن و برینی شاعیر، ئەمە هەر لاواندنەوە و پێداهەڵگوتن نییە، ئەمە پەروەردەکردنی هەستە بە نیشتمان و شۆڕش. هیچ شت هێندەی ئەلف و بێی شیعر رۆناچێتە ناو دڵی دوژمن و شۆڕش گەرم ناکات، ئەوە شیعرە وادەکات قوڕگی هونەر ئاوێزانی ئاواز بکات و دۆست جۆشبدات و گڕ لە دوژمن بەربدا. | ||
ئەگەرچی ئەم شیعرە وەک تاقانە گەوهەری شاعیرە و لەدوای ئەم شیعرە و شەهیدبوونی براکەی ڕوودەکاتە هەندەران، بەڵام جێپەنجەیەکی وای لەبواری شیعری لاواندنەوە و نیشتمانی جێهێشتووە وەسف ناکرێت، هێندە شتی ورد و جوانی تێدایە دەکرێت کاری لەسەر بکرێت، هاوڕێیەکی شاعیر کاک ('''[[مانو بەرزنجی]]''') ناوە پێی ڕاگەیاندم "بڕیاربوو کار لەسەر ئەوە بکەین ئەم دەقە بخرێتە نێو مەنهەجی پەروەردە و خوێندنەوە، بەڵام سستی لێ کرا". | ئەگەرچی ئەم شیعرە وەک تاقانە گەوهەری شاعیرە و لەدوای ئەم شیعرە و شەهیدبوونی براکەی ڕوودەکاتە هەندەران، بەڵام جێپەنجەیەکی وای لەبواری شیعری لاواندنەوە و نیشتمانی جێهێشتووە وەسف ناکرێت، هێندە شتی ورد و جوانی تێدایە دەکرێت کاری لەسەر بکرێت، هاوڕێیەکی شاعیر کاک ('''[[مانو بەرزنجی]]''') ناوە پێی ڕاگەیاندم "بڕیاربوو کار لەسەر ئەوە بکەین ئەم دەقە بخرێتە نێو مەنهەجی پەروەردە و خوێندنەوە، بەڵام سستی لێ کرا". | ||
هەر لەم بارەیەوەش پرۆفیسۆر د.'''[[زاهیر لەتیف]]''' لە توێژینەوەکەی خۆی بەم شێوە وەسفی ئەم دەی کردووە "پڕۆژەیەكی نیشتمانی و نەتەوەیی و شۆڕشگێڕی و فیكرییە و بە مەبەستی خۆدەرخستن و دروشمە سیاسی و فیكرییەكان لەدایك نەبووە بەڵكو پڕە لەخواستە هەڵچوونی و دەربڕینی خۆڕسكی و عەفەوییە ڕاستەقینەكان بەو پێیەی دەقەكە لە بنەڕەتدا گێڕانەوەی ڕووداوێكی واقیعییە كە ئەمە بۆتە فاكتەری دامەزراندن وخوڵقاندن وگوشارە ئایدیۆلۆژیاییە زۆرەملێكان هیچ ڕۆڵێكیان نییە لەم خوڵقاندنە". | هەر لەم بارەیەوەش پرۆفیسۆر د.'''[[زاهیر لەتیف كەریم]]''' لە توێژینەوەکەی خۆی بەم شێوە وەسفی ئەم دەی کردووە "پڕۆژەیەكی نیشتمانی و نەتەوەیی و شۆڕشگێڕی و فیكرییە و بە مەبەستی خۆدەرخستن و دروشمە سیاسی و فیكرییەكان لەدایك نەبووە بەڵكو پڕە لەخواستە هەڵچوونی و دەربڕینی خۆڕسكی و عەفەوییە ڕاستەقینەكان بەو پێیەی دەقەكە لە بنەڕەتدا گێڕانەوەی ڕووداوێكی واقیعییە كە ئەمە بۆتە فاكتەری دامەزراندن وخوڵقاندن وگوشارە ئایدیۆلۆژیاییە زۆرەملێكان هیچ ڕۆڵێكیان نییە لەم خوڵقاندنە". | ||
هەر لە درێژەی سۆراخ و پرسیارکردن، '''[[حۆری غەمیان]]''' ئەمجارە لەگەڵ سروشتی گوڵان دەکەوێتە گوتووێژ " | هەر لە درێژەی سۆراخ و پرسیارکردن، '''[[حۆری غەمیان]]''' ئەمجارە لەگەڵ سروشتی گوڵان دەکەوێتە گوتووێژ " | ||