جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «پەیکەرێکی زەبەلاح بە هزرێکی بچکۆلانە»

'''ستایلی پەیکەرەکە :'''

   

لەم کارە هونەریەدا مرۆڤێک دەبینین بە هێزێکی سەرسوڕهێنەرەوە هەنگاو دەنێت بەرەو پێشەوە، بەرەو ئامانجێک، رەوتی مرۆڤمان پیشان ئەدات لە ژیاندا. خۆ ئەگەر هەمان مرۆڤی بکردایە بە شیوەیەکی کلاسیکی هەمان تێڕوانینمان نەدەبو بۆ ئەو پەیکەرە، ئازادی دان بە شکڵەکە تەواو تێڕوانینمان دەگۆڕیت بۆ پەیکەرە کە. ئەو ئازادی دانەش بەو شکڵە بەستایلێک کراوە کە لەهەموو خاڵێکی پەیکەرەکەدا بەدی دەکرێت، بە لۆژیکێکی ژیرانە کراوە، بەرهەمی بیرکردنەوەیەکە کە هونەرمەند بە ڕیکەوت بەرجەستەی نەکردووە، وەک چۆن شەپۆلی دەریایەک لە هەموو خاڵێکدا هاوبەشن، ئەم شکڵەش بە هەمان شیوە، لەبەر ئەوەی بەرهەمی بیرکردنەوەیەکی ژیرە، هونەرمەند ئاگامەندە.

نمونەی ئەم پەیکەرانەی خوارەوەش بۆ گایەک یان بۆ ژنێک هەمان بیرۆکەیە.

[[پەڕگە:پەیکەر6665.jpg|وێنۆک|ڕاست]]

بەلام پەیکەرەکەی کاکی زیائەدین کە ویستویەتی لە شکڵە کلاسیکەیەکە لابدات، هیچ هونەرێکی تێدا نیە: زۆر بە شەرمنانە لە شکڵە کلاسیکیەکە لای داوە، خۆ ئەگەر ئەو گۆڕانکاریەشی نەکردایە لە شکڵەکەدا هیچی لە باسەکە نەدەگۆڕی، هیچی لە تێڕوانینمان نەدەگۆڕی، تەنها ئەوە نەبێت کە هونەرمەند بەم کارەی دەیەوێت پێمان  بڵێت کە گوایە هونەرێکی مۆدێرنی کردووە، بەلام تەواو هەڵەیە لە بەر ئەوەی کە ئەو تەنها بە چاو، بە شکڵ، مۆدێرنیتێی خوێندۆتەوە نەک بە لۆژیک.  گۆڕینی شکڵە کلاسیکیەکە زیاتر لە دەستڕەنیگنی دارتاشێک دەچێت هەتاوەکو لە کاری هونەرمندێک، مەبەستم ئەوەیە کە هەموو هونەرمەندێک دەست ڕەنگینە دەتوانێت گۆڕانکاری لە شکڵێکدا بکات، بەڵام هەموو دەستڕەنگینێک هونەرمەند نیە، لەبەر ئەوەی  کاکی زیائەدین پرسیاری لەخۆی نەکردوە کە بە چ مەبەستێ ئەو گۆڕانکاریەی کردووە لەو شکڵە کلاسیکیەدا، وەک چۆن دارتاشیک بە بێ ئەوەی ئاراستەیەک بدات بە گۆڕانکاری لە شکڵێکدا، تەنها بەمەبەستی دەسترنگینیە. کاری هونەرمەند جیاوازە : هونەرمەند واتە ئاگامەندی. جگە لەوەی کە شکڵە هەندەسیەکانی کاکی زیائەدین هیچ لۆژیکێکی هونەریان تێدا نیە، ناچنە خانەی دابەشکردنێکی ژیرانە، دابەشکردنێکی هەندەسیە کە تەواو بە شکڵە کلاسیکیەکەوە دەقی گرتووە، تەنها چرچ و هێڵەکان هەندەسی بوون بە بێ ئاراستە و مەبەستێکی پێکراو. خۆ ئەگەر بیوستایە باسی خۆ ڕاگری بۆ بکردینایە دەبوایە هەموو هێڵە هەندەسیەکان  یەکیان بگرتایەتەوە و بەرەو سەکۆیەکی جێگیر، قەلایەکی پتەویان بۆ ئەو باوکە پێکبهێنایە، یان ئەگەر بیوستایە باسی سەرهەڵدانەوەی بۆ بکردینانە دەبوا هێڵە هەندەسیەکان  هەمویان بەرەو ئاراستەیک لەیەک خاڵدا یەکتریان بگرتایەتەوە پاش پەرژوبڵاوبونەوەیان، بێگومان ئەمەی باسی دەکەم نمونەیەکی سادەیەو تەنها هەڵبژاردەش نیە، چەندەها ڕێگای تر هەنە. خۆ ئەیتوانی بەو گۆڕانکاریە باسەکەی دەولەمەندتر بکردایە،  بەڵام وەک دەیبینین هێڵەکان هیچ لۆژیکێکیان تێدا نیە، هێلە هەندەسیەکان ون بوون و دەخولێنەوە و بینەریش لەگەل خۆیاندا ون دەکەن، نازانین دەوریان چیە لە باسی بەرخۆدان و سەرهەڵدانەوەدا ؟  کەواتە ئەم هێلە هەندەسیانە بەمەستی چی کراون ؟ تەنها بە میکانیکی کراون، ئەمەش ئاستی ڕۆشنبیری کاکی زیائەدینمان پیشان ئەدات لەو بوارەدا.  خۆ ئەگەر ئاگامەند بوایە بە چ مەبەستێک ویستویەتی لە شکڵە کلاسیکیەکە لابدات، ئەوا بێ شک ئامانجەکەی دەپێکا . پێدەچێت کاکی زیائەدین ویستبێتی بەم کارەی چەمکی مەحکەمییمان پیشان بدات وەک خۆی دەڵێت : (پایەدار و مەحکەم لەسەر جێگای خۆی وەسیاگە). کام پایەدار ؟ کام مەحکەم ؟ بینەر ئەوە نابینێت.

چۆن ڕێی تێدەچێت کەسێک هەشت ساڵی ژیانی تەرخانکردنێت بۆ پەیکەرێک و هیچ مەبەستێکی نەشاردبێتەوە لەو پەیکەرەدا ؟ بێ شك ئەگەر مەبەستی هونەرمەند نەبینم لە بەرئەوەیە کە دەمەوێت لە ڕوانگەی هونەرەوە سەیری کارەکەی بکەم، وەک کارێکی هونەری شیکاری بۆ بکەم . بەڵام وادیارە بۆ ئەوەی باشتر لەم پەیکەرە تێبگەین ئەبێت وەک کەسێکی نەخوێندەوار سەیری بکەین و شیکاری بۆبکەین، لەبەر ئەوەی کە لەلایەن نەخوێندەوارێکەوە کراوە و بۆ نەخوێندەوارانیش کراوە، بۆیە ئێمە هیچی لێ هەڵناکڕینین.  کەدەڵێم نە خواێندەوار مەبەستم ئەوەیە کە مرۆڤی سەرەتایی پێش ئەوەی فێری هونەر بێت، وەک ئاژەڵان خۆی دەنواند، ئەوی بەرمبەری تێدەگەیاند، بەرامبەر بەدوژمنانی بە جۆرێک خۆی دەنواند و هەڵدەبەزیەوە و چاوی لێ سور دەکردەوە، لە بەر ئەوەی کە ئەو مرۆڤە زمانێکی پاراوی نەبو هەتاوەکو ئەوی بەرامبەری تێبگەیەنێت کە چی دەوێت و نیازی چیە، دوای چەندەها هەزار سال ئەو هەڵسوکەوتانە بونە هونەر، هونەری شێوەکاری، سەماکردن، مۆسیقا، شانۆ، شیعر...تاد هەر یەک لەم هونەرانەش لەگەل مێژودا بەئ ەزمونی سەردەم و کات زمانێکی تایبەتی خۆیان پێکهێنا، جا ئەگەر کاکی زیائەدین خۆی بە هونەرمەند بزانێت و لەو ڕێگەیەوە گوزارشت لە هەستی خۆی بکات بە پەیکەرێک وەک تاکێکی شارستانی، ئەوا هەر بەیادی ئەو هەڵسوکەتەی جارانی مرۆڤی سەرەتاییەوە پەیکەرێمان بۆ دەکات کە پۆز لێ ئەدات بەرامبەر بە دوژمنەکەی، ئەمەش هۆکاری بێ ئاگایەتی لەزمانی هونەر.