جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Chawram»

Jump to navigation Jump to search

داڕێژە:Chawram (بینینی سەرچاوە)

وەک پێداچوونەوەی ‏١٧:٤١، ١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢

٨٥٦ بایت سڕایەوە ،  ‏١٧:٤١، ١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢
بەبێ کورتەی دەستکاری
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[ورمێ]]'''
'''[[سەیدا ساڵح یوسفی]]'''
[[پەڕگە:Wrmeورمێ.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:Output.jpg|وێنۆک]]
ورمێ یان ئورمیە (بە فارسی: ارومیە‎، بە کوردیی باکووری: Ûrmiye، بە ئازەربایجانی: اورمو(Urmu) یان اورمیە(Urmiya)، بە ئەرمەنی: Ուրմիա) یەکێکە لە گەورە شارەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان و وڵاتی ئێران، ناوەندی پارێزگای ورمێ و شارستانی ورمێیە، بەبەرزی (١٣٣٢م) لە ئاستی ڕووی دەریاوە بەرزە، کەوتووەتە سەر چەمی بەردە سوور (چەمی شار) و دەشتی ورمێ، لەڕۆژھەڵاتیەوە دەریاچەی ورمێیە و لە ڕۆژاوایەوە ناوچە شاخاویەکانی سنووری دەستکردی باکووری کوردستانە، ھەوای ھاوینانی کەمێک گەرمە و زستانی ساردە.
ساڵح عەبدوڵڵا نەجمەدین ناسراو بە سەیدا ساڵح یوسفی (ماوەی ژیان:کانوونی دووەمی ١٩١٨ لەزاخۆ تاکوو ٢٥ی حوزەیرانی ١٩٨١ لە بەغدا) کەسایەتی ڕۆژنامەنووس و سیاسی کوردی عێراقی بووە، سەیدا ساڵح یوسفی یەکێکبووە لە دامەزرێنەری پارتی دیموکراتی کوردستان و پارتی ھیوا و چەندین کۆمەڵەی تر، سەیدا ساڵح یوسفی لە ڕۆژی ٢٥ ی حوزەیرانی ١٩٨١ تیرۆرکرا بەھۆی نامەیەکی بۆمبڕێژکراو.


ورمێ لە ڕووی دانیشتوانەوە دەھەمین شاری ئێرانە لە ڕیزبەندیدا، دانیشتوانی ئەم شارە لە پێکھاتەیەکی ئاڵۆزی کورد و ئازەری و ئاشووری و ئەرمەنی پێکھاتووە.
دامەزراندن و چوونە پاڵ کۆمەڵە کوردییەکان
[[پەڕگە:Ppoooownload (4).jpg|وێنۆک|چەپ]]
سەیدا ساڵح یوسفی ڕۆڵی ھەبووە لەدامەزراندنی چەندین کۆمەڵەی ڕامیاری (سیاسی) کوردی لەوانە:
[[پەڕگە:122562021 130235.jpg|وێنۆک|ڕاست]]
* کۆمەڵەی بروسک لە ا کەرێکخراوێکی ڕامیاری بچووک بوو، ھەر لەناوچەی بادینان لە کوردستانی باشوور
* دامەزراندنی کۆمەڵەی ھیوا لەگەڵ چەند کەسایەتییەکی دیار لەوانە دڵدار و ڕەفیق حیلمی
* لەدوای ھەڵوەشانەوەی کۆمەڵەی ھیوا پەیوەندی بە پارتی ڕزگاری کورد کردووە
* لە ساڵی ١٩٤٦ پارتی ھیوا و پارتی شۆڕش یەکیان گرت و پارتی دیموکراتی کوردستان دامەزرا کە سەیدا یەکێک بوو لە دامەزرێنەرانی ئەم حیزبە
* لە ساڵی ١٩٧٦ ڕۆڵی ھەبوو لە ھێنانەکایەی بزووتنەوەی سۆسیالیزمی لە عێراق


ئەم شارە ناوەندەکی بازرگانی بەرھەمە کشتوکاڵییەکانە و بەتایبەتی (سێو و ترێ و ...) ھەروەھا توتنیشی تیادا دەچێنرێت. زۆرینەی دانیشتوانی ئیسلامن و ھەروەھا ئەم ئایینانەی تیادایە مەسیحی و یارسان.


شارێکی گرنگ بوو لەرووی ئاینەکانەوە لە سەدەی نۆزدەدا، دانیشتوانی پێکھاتبوو لە ئیسلام(شیعە و سوننە)و مەسیحی(کاسۆلیکی و پرۆتێستانتی و سوریانی و ئەرسەدۆکسی) و یارسانی و جوو و بەھایی و سۆفیگەری لە ساڵی ١٩٠٠دا مەسیحییەکان لە (٪٤٠)ی دانیشتوانیان پێکدەھێنا بەڵام لە ساڵی ١٩١٨ ژمارەیان کەمی کرد، کاتێک ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی لە جەنگدا بوو لەگەڵ قاجاڕەکان شاری ورمێ داگیرکرا لەلایەن عوسمانییەکان، ئەرمەنی و ئاشوورییەکان کۆمەڵکوژ کران.
[[سەیدا ساڵح یوسفی|درێژەی بابەت]]
 
'''ناو'''
 
وشەی ورمێ ‌لە دوو بەشی ئور (شار) و میە (ئاو) داتاشراوە کە بە زمانی ئاشووری یانی شاری کەنار ئاو. ھەڵکەوتی شاری ورمێش لە کەنار دەریاچەی ورمێیە.
 
بە بۆچوونی (ڕیچارد نیڵسۆن فری) وشەی ئورمیە لە وشەی ئورارتوو ھاتووە کە ئەوکات لەژێر فەرمانڕەوای ئەواندا بووە.
 
[[ورمێ|درێژەی بابەت]]
وەرگیراو لە «https://kurdcollect.com/index.php/تایبەت:MobileDiff/10041»

مێنۆی ڕێدۆزی