٢١٬٨٦٣
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «شەوکەت ڕەشید»
Jump to navigation
Jump to search
شەوکەت ڕەشید (بینینی سەرچاوە)
وەک پێداچوونەوەی ٠٧:٥٤، ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣
، ٠٧:٥٤، ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣بەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ٣١: | ھێڵی ٣١: | ||
هونه‌رمه‌ند به‌هۆی ناو ناوبانگی وه‌ك موزیكژه‌نێكی به‌توانا ده‌ركردبوو، هه‌روه‌ها به‌هۆی كاره‌كه‌یه‌وه له‌شاری '''[[کەرکووک]]''' هاوڕێیه‌تی دۆستایه‌تی له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی ئه‌و شاره درووست ده‌كات، چۆنیه‌تی چوونی بۆ ناو تیپی مۆسیقای سۆلاڤ، یه‌كێك له‌هاوڕێی دێرینه‌كانی هونه‌رمه‌ند ، موزیكژه‌ن و شاعیر ( ڕه‌مه‌زان زامدار) ده‌ڵێت ( هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید له‌ساڵی 1964 هات بۆ تیپه‌كه‌مان، منیش یه‌كسه‌ر كردم به‌ئه‌ندام له تیپی مۆسیقای سۆلاڤ، جگه له‌من و شه‌وكه‌ت ڕه‌شید، ئه‌م هونه‌رمه‌ندانه‌شمان له‌گه‌ڵدابوو( عه‌بدولئیلا محێدین، سه‌لاح سه‌ڕاج، سه‌ردار فه‌تاح ، سه‌لاح ڕه‌شید ، ئه‌نوه‌ر تاهیر كۆیی، حه‌مه ڕه‌زا و قادر مه‌ردان) له‌دوایشدا شه‌وكه‌ت ڕه‌شید بوو به‌سه‌رۆكی تیپه‌كه، هونه‌رمه‌ند هاوكاری و به‌شداری له‌چالاكییه كانی تیپه مۆسیقیه‌كانی شاره‌كانی '''[[هه‌ولێر]]''' و '''[[سلێمانی]]''' و كۆیه‌دا كردووه، ئه‌ندامێكی چالاكی تیپی مۆسیقای ته‌له‌فزیۆنی كه‌ركوكیش بوو) (5) | هونه‌رمه‌ند به‌هۆی ناو ناوبانگی وه‌ك موزیكژه‌نێكی به‌توانا ده‌ركردبوو، هه‌روه‌ها به‌هۆی كاره‌كه‌یه‌وه له‌شاری '''[[کەرکووک]]''' هاوڕێیه‌تی دۆستایه‌تی له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی ئه‌و شاره درووست ده‌كات، چۆنیه‌تی چوونی بۆ ناو تیپی مۆسیقای سۆلاڤ، یه‌كێك له‌هاوڕێی دێرینه‌كانی هونه‌رمه‌ند ، موزیكژه‌ن و شاعیر ( ڕه‌مه‌زان زامدار) ده‌ڵێت ( هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید له‌ساڵی 1964 هات بۆ تیپه‌كه‌مان، منیش یه‌كسه‌ر كردم به‌ئه‌ندام له تیپی مۆسیقای سۆلاڤ، جگه له‌من و شه‌وكه‌ت ڕه‌شید، ئه‌م هونه‌رمه‌ندانه‌شمان له‌گه‌ڵدابوو( عه‌بدولئیلا محێدین، سه‌لاح سه‌ڕاج، سه‌ردار فه‌تاح ، سه‌لاح ڕه‌شید ، ئه‌نوه‌ر تاهیر كۆیی، حه‌مه ڕه‌زا و قادر مه‌ردان) له‌دوایشدا شه‌وكه‌ت ڕه‌شید بوو به‌سه‌رۆكی تیپه‌كه، هونه‌رمه‌ند هاوكاری و به‌شداری له‌چالاكییه كانی تیپه مۆسیقیه‌كانی شاره‌كانی '''[[هه‌ولێر]]''' و '''[[سلێمانی]]''' و كۆیه‌دا كردووه، ئه‌ندامێكی چالاكی تیپی مۆسیقای ته‌له‌فزیۆنی كه‌ركوكیش بوو) (5) | ||
هونه‌رمه‌ند جگه له‌به‌هره‌و توانایی ژه‌نینی ئامێره‌كانی موزیك و ده‌نگه خۆشه‌كه‌ی ، یه‌كێك بووه له‌و كه‌سایه‌تیه قسه له‌مست و نوكته‌باز و خۆش مه‌شره‌ب و كۆڕگه‌رمكه‌ری دۆست و یاران و هاوڕێیانی ، ئه‌و خه‌سڵه‌تانه بوونه‌ته هۆی ئه‌وه‌ی كه خۆشیان بووێت و هه‌موو كات به‌چاوی ڕێزو حورمه‌ته‌وه له هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید بڕوانن، له‌ساڵی (1967) له‌چه‌ند ئاهه‌نگێكی ماڵانی هونه‌رمه‌ندی نه‌مر (حه‌سه‌ن زیره‌ك) له‌شاری '''[[سلێمانی]]''' وه‌ك ژه‌نیارله‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی وه‌ك ( '''[[ | هونه‌رمه‌ند جگه له‌به‌هره‌و توانایی ژه‌نینی ئامێره‌كانی موزیك و ده‌نگه خۆشه‌كه‌ی ، یه‌كێك بووه له‌و كه‌سایه‌تیه قسه له‌مست و نوكته‌باز و خۆش مه‌شره‌ب و كۆڕگه‌رمكه‌ری دۆست و یاران و هاوڕێیانی ، ئه‌و خه‌سڵه‌تانه بوونه‌ته هۆی ئه‌وه‌ی كه خۆشیان بووێت و هه‌موو كات به‌چاوی ڕێزو حورمه‌ته‌وه له هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید بڕوانن، له‌ساڵی (1967) له‌چه‌ند ئاهه‌نگێكی ماڵانی هونه‌رمه‌ندی نه‌مر (حه‌سه‌ن زیره‌ك) له‌شاری '''[[سلێمانی]]''' وه‌ك ژه‌نیارله‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی وه‌ك ( '''[[ولیەم یوحەننا]]''' ، عه‌زۆله‌ی ته‌پڵ ، سه‌لاح ڕه‌شیدی برای ، حه‌سه‌نی نه‌ی ) یه‌كێك له‌و ئاهه‌نگانه‌ی هونه‌رمه‌ند حه‌سه‌ن زیره‌ك له‌ماڵی هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شیدسازكراوه. | ||
ده‌كرێت ئه‌و زانیارییه‌ش بخه‌مه ڕوو له‌سه‌ره‌تای شه‌سته‌كانی سه‌ده‌ی پێشوو هه‌ردوو هونه‌رمه‌ندی برا ( محه‌مه‌د و حه‌سه‌نی ماملێ ) به‌سه‌ردان هاتوونه‌ته شاری '''[[سلێمانی]]''' ، به‌هاوكاری هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید و سه‌لاح ڕه‌شید و '''[[ | ده‌كرێت ئه‌و زانیارییه‌ش بخه‌مه ڕوو له‌سه‌ره‌تای شه‌سته‌كانی سه‌ده‌ی پێشوو هه‌ردوو هونه‌رمه‌ندی برا ( محه‌مه‌د و حه‌سه‌نی ماملێ ) به‌سه‌ردان هاتوونه‌ته شاری '''[[سلێمانی]]''' ، به‌هاوكاری هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید و سه‌لاح ڕه‌شید و '''[[ولیەم یوحەننا]]'''و '''[[ئیبراهیم خەیات]]''' كاسێتێك بۆ هونه‌رمه‌ند محه‌مه‌دی ماملێ ، له‌ماڵی (غه‌ریبه قه‌ڵه‌و) تۆمارده‌كه‌ن. | ||
له‌دوای به‌یانی 11 ی ئاداری 1970 بارودۆخێكی باش بۆ دنیای ئه‌ده‌ب و هونه‌ر دێته كایه‌وه و چالاكی هونه‌ری ، گۆرانی و مۆسیقا و شانۆگه‌ری له‌گه‌شه سه‌ندندا ده‌بێت، هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید وه‌ك ژه‌نیارێكی كارامه‌و چالاك و پڕ ووزه له‌ته‌ك هونه‌رمه‌ندانی '''[[تیپی باواجی كۆیه]]''' له‌شاری '''[[كۆیه]]''' و '''[[سلێمانی]]''' چه‌ندین ئاهه‌نگ ده‌گێڕن، ئاهه‌نگی جه‌ژنی نه‌ته‌وه‌یی نه‌ورۆزی (1970) له‌یانه‌ی فه‌رمانبه‌رانی '''[[سلێمانی]]''' هه‌روه‌ها له‌ڕێكه‌وتی ( 19/7/1970) له‌یانه‌ی فه‌رمانبه‌رانی كۆیه، | له‌دوای به‌یانی 11 ی ئاداری 1970 بارودۆخێكی باش بۆ دنیای ئه‌ده‌ب و هونه‌ر دێته كایه‌وه و چالاكی هونه‌ری ، گۆرانی و مۆسیقا و شانۆگه‌ری له‌گه‌شه سه‌ندندا ده‌بێت، هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید وه‌ك ژه‌نیارێكی كارامه‌و چالاك و پڕ ووزه له‌ته‌ك هونه‌رمه‌ندانی '''[[تیپی باواجی كۆیه]]''' له‌شاری '''[[كۆیه]]''' و '''[[سلێمانی]]''' چه‌ندین ئاهه‌نگ ده‌گێڕن، ئاهه‌نگی جه‌ژنی نه‌ته‌وه‌یی نه‌ورۆزی (1970) له‌یانه‌ی فه‌رمانبه‌رانی '''[[سلێمانی]]''' هه‌روه‌ها له‌ڕێكه‌وتی ( 19/7/1970) له‌یانه‌ی فه‌رمانبه‌رانی كۆیه، | ||
| ھێڵی ٤٣: | ھێڵی ٤٣: | ||
هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید له‌باشووری كوردستان به‌دووه‌مین هونه‌رمه‌ندی ژه‌نیارو چاكترین و به‌تواناترین ئامێری ( كلارنێت) له‌دوای هونه‌رمه‌ند ( '''[[قادر دیلان]]''') ئه‌ژمارده‌كرێت و، چاره‌كه تۆنی بۆئامێری كلارنێته‌كه‌ی زیادكردووه و له‌ژه‌نینی ڕۆژاواییه‌وه گۆڕیویه‌تی بۆ ڕۆژهه‌ڵاتی. | هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید له‌باشووری كوردستان به‌دووه‌مین هونه‌رمه‌ندی ژه‌نیارو چاكترین و به‌تواناترین ئامێری ( كلارنێت) له‌دوای هونه‌رمه‌ند ( '''[[قادر دیلان]]''') ئه‌ژمارده‌كرێت و، چاره‌كه تۆنی بۆئامێری كلارنێته‌كه‌ی زیادكردووه و له‌ژه‌نینی ڕۆژاواییه‌وه گۆڕیویه‌تی بۆ ڕۆژهه‌ڵاتی. | ||
له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌و به‌هره هونه‌رییانه‌ی كه هونه‌رمه‌ند هه‌یبووه خه‌سڵه‌تێكی دیكه‌ی به‌هره‌ی ده‌نگخۆشیی بووه كه خاوه‌نی چه‌ندین گۆرانییه ( چاوی كاڵت دڵ ئه‌فڕێنێ ، كاڵێ هه‌ی لیمۆ ، زۆر ده‌مێكه‌چاوه‌ڕوانم ، ئاخ له‌بۆ شاره‌زایه ، جه‌ژنه جه‌ژنی شادییه ،چه‌ند جوانه، كێ ئه‌ڵی تۆبه‌كه له‌مه‌ی ، ئایه‌و ئۆییه ،قوربانی چاوی كاڵت بم ، سروودی نه‌ورۆز و سروودی بارزانی نه‌مر) وه‌توانای ده‌نگناسیشی هه‌بووه و خاوه‌نی ده‌نگی به‌سۆزو خۆشیی په‌لكێشكردووه تا هه‌نگاو هه‌ڵگرن بۆ نێو دنیای هونه‌ری موزیك و گۆرانی ، له‌ته‌له‌فزیۆنی '''[[کەرکووک]]''' له‌ساڵانی هه‌شتاكاندا هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ره‌شید به‌رنامه‌یه‌ك له‌ئاماده‌و پێشكه‌ش كردنی خۆی بوو ، به‌ناوی ( ئاره‌زوومه‌ندان ) له‌ڕێی ئه‌و به‌رنامه‌یه‌وه گه‌نج و لاوی ده‌نگخۆشی كوردی بانگهێشت ده‌كرد كه ده‌نگخۆشیی و توانا هونه‌رییه‌كانیان نه‌شارنه‌وه و بیخه‌نه ڕوو و خزمه‌تی هونه‌ری نه‌ته‌وه‌كه‌یانی پێ بكه‌ن ، هونه‌رمه‌ند به‌ڕوویه‌كی خۆشه‌وه ئه‌و گه‌نج و لاوانه‌ی ئه‌دواند و زیاتر هانی ئه‌دان ، له‌وسه‌رده‌مه‌دا به‌رنامه‌ی ئاره‌زومه‌ندان یه‌كێك له‌به‌رنامه سه‌رنج ڕاكێش و پر چێژه‌كانی ته‌له‌فزیۆنی | له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌و به‌هره هونه‌رییانه‌ی كه هونه‌رمه‌ند هه‌یبووه خه‌سڵه‌تێكی دیكه‌ی به‌هره‌ی ده‌نگخۆشیی بووه كه خاوه‌نی چه‌ندین گۆرانییه ( چاوی كاڵت دڵ ئه‌فڕێنێ ، كاڵێ هه‌ی لیمۆ ، زۆر ده‌مێكه‌چاوه‌ڕوانم ، ئاخ له‌بۆ شاره‌زایه ، جه‌ژنه جه‌ژنی شادییه ،چه‌ند جوانه، كێ ئه‌ڵی تۆبه‌كه له‌مه‌ی ، ئایه‌و ئۆییه ،قوربانی چاوی كاڵت بم ، سروودی نه‌ورۆز و سروودی بارزانی نه‌مر) وه‌توانای ده‌نگناسیشی هه‌بووه و خاوه‌نی ده‌نگی به‌سۆزو خۆشیی په‌لكێشكردووه تا هه‌نگاو هه‌ڵگرن بۆ نێو دنیای هونه‌ری موزیك و گۆرانی ، له‌ته‌له‌فزیۆنی '''[[کەرکووک]]''' له‌ساڵانی هه‌شتاكاندا هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ره‌شید به‌رنامه‌یه‌ك له‌ئاماده‌و پێشكه‌ش كردنی خۆی بوو ، به‌ناوی ( ئاره‌زوومه‌ندان ) له‌ڕێی ئه‌و به‌رنامه‌یه‌وه گه‌نج و لاوی ده‌نگخۆشی كوردی بانگهێشت ده‌كرد كه ده‌نگخۆشیی و توانا هونه‌رییه‌كانیان نه‌شارنه‌وه و بیخه‌نه ڕوو و خزمه‌تی هونه‌ری نه‌ته‌وه‌كه‌یانی پێ بكه‌ن ، هونه‌رمه‌ند به‌ڕوویه‌كی خۆشه‌وه ئه‌و گه‌نج و لاوانه‌ی ئه‌دواند و زیاتر هانی ئه‌دان ، له‌وسه‌رده‌مه‌دا به‌رنامه‌ی ئاره‌زومه‌ندان یه‌كێك له‌به‌رنامه سه‌رنج ڕاكێش و پر چێژه‌كانی ته‌له‌فزیۆنی '''[[کەرکووک]]''' بوو، بینه‌ران چه‌نێ چێژیان له‌هونه‌ری ده‌نگخۆشیی ئه‌و به‌هره‌مه‌ندانه وه‌رده‌گرت دوو هێنده‌له قسه‌خۆش و خۆش مه‌شره‌به‌كانی هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید، ببوون به هۆكاری زیاتر ڕاكێشانی بینه‌ری به‌رنامه‌كه ، | ||
هه‌رچۆنێك خوێندنه‌وه بۆ ژیانی ئه‌م هونه‌رمه‌نده نه‌مر و دڵسۆزه بۆ هونه‌ر بكرێت هێشتا كه‌مه ، چونكه هه‌موو ژیانی بۆ هونه‌ری ڕاسته‌قینه‌ی نه‌ته‌وه‌كه‌ی ته‌رخان كردووه، له‌دوای گه‌ڕان و ووردبوونه‌وه له‌و ژیانه لێورێژه له‌به‌خششی هونه‌ری هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید و دڵسۆزیی بۆ هونه‌ری نه‌ته‌وه‌كه‌ی به‌بێ كۆڵنه‌دان هه‌موو كات له‌خه‌می پێشخستنی هونه‌ری گه‌له‌كه‌یدا بووه و مه‌به‌ستی بووه كه گه‌نج و لاوی كورد فێری ئامێره‌كانی مۆسیقا بن ، له‌ڕێی تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووكه‌وه چاوم كه‌وت به یاده‌وه‌رییه‌كی برای هونه‌رمه‌ند ( كورده سابیر ) و ده‌ڵێت ( هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید له‌ساڵی (1978) تووشی ڕووداوی هاتوچۆ هاتبوو به‌گۆچان ده‌ڕۆیشت به‌و باره ته‌ندروستیه ناجێگیره‌وه هات بۆ شاری '''[[سلێمانی]]''' و به‌هه‌وڵ و تێكۆشانی هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید، تیپی مۆسیقای ئامێری هه‌وایی درووست كرد كه پێك هاتبوو له (22) ئه‌ندام، ئه‌وه ده‌سه‌لمێنێ كه ئه‌م هونه‌رمه‌نده له‌ناجێگیرترین بارودۆخی ته‌ندروستیدا هێشتا له‌خه‌می هونه‌ر و هونه‌رمه‌ندانی نه‌ته‌وه‌كه‌یدا بووه. | هه‌رچۆنێك خوێندنه‌وه بۆ ژیانی ئه‌م هونه‌رمه‌نده نه‌مر و دڵسۆزه بۆ هونه‌ر بكرێت هێشتا كه‌مه ، چونكه هه‌موو ژیانی بۆ هونه‌ری ڕاسته‌قینه‌ی نه‌ته‌وه‌كه‌ی ته‌رخان كردووه، له‌دوای گه‌ڕان و ووردبوونه‌وه له‌و ژیانه لێورێژه له‌به‌خششی هونه‌ری هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید و دڵسۆزیی بۆ هونه‌ری نه‌ته‌وه‌كه‌ی به‌بێ كۆڵنه‌دان هه‌موو كات له‌خه‌می پێشخستنی هونه‌ری گه‌له‌كه‌یدا بووه و مه‌به‌ستی بووه كه گه‌نج و لاوی كورد فێری ئامێره‌كانی مۆسیقا بن ، له‌ڕێی تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووكه‌وه چاوم كه‌وت به یاده‌وه‌رییه‌كی برای هونه‌رمه‌ند ( كورده سابیر ) و ده‌ڵێت ( هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید له‌ساڵی (1978) تووشی ڕووداوی هاتوچۆ هاتبوو به‌گۆچان ده‌ڕۆیشت به‌و باره ته‌ندروستیه ناجێگیره‌وه هات بۆ شاری '''[[سلێمانی]]''' و به‌هه‌وڵ و تێكۆشانی هونه‌رمه‌ند شه‌وكه‌ت ڕه‌شید، تیپی مۆسیقای ئامێری هه‌وایی درووست كرد كه پێك هاتبوو له (22) ئه‌ندام، ئه‌وه ده‌سه‌لمێنێ كه ئه‌م هونه‌رمه‌نده له‌ناجێگیرترین بارودۆخی ته‌ندروستیدا هێشتا له‌خه‌می هونه‌ر و هونه‌رمه‌ندانی نه‌ته‌وه‌كه‌یدا بووه. | ||