جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی یه‌كه‌م»

Jump to navigation Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[ئەحمەد باوەڕ]]'''
'''[[عەقیدەنامەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی، یەکەم پەخشان بە شێوەزاری سۆرانی]]'''
[[پەڕگە:122589.jpg|وێنۆک]]
پ.ی.دكتۆر ئه‌حمه‌د باوه‌ڕ له‌ چه‌ند دێڕێكدا:


ناوی ته‌واوی ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ناسره‌ و له‌ ساڵى (1967)دا  له ‌گوندی (غێدان)ی ناوچه‌ى ('''[[بنکوورە]]''')ى سه‌ربه‌ ناحییه‌ی ('''[[قۆرەتوو]]''')ی شارى ( '''‌[[خانەقین]]''') هاتۆته‌ دونیاوه‌.
ئەم عەقیدەنامەیە لە لایەن مەولانا خالید شارەزوورییەوە بە شێوەزاری سۆرانی نووسراوە و کۆنترین بەرهەمە کە بە شێوەی پەخشان بە زاراوەی سۆرانی نووسرابێ. ئێمە لە ژێر ناونیشانی 'عەقیدەی مەولانا خالید' بە وردی سەرنج دەخەینە سەر ئەم عەقیدەنامەیە.
[[پەڕگە:Img-7004.jpg|وێنۆک]]


قۆناغه‌كانى خوێندنى سه‌ره‌تایی ، ناوه‌ندی و دواناوه‌ندی له '''‌[[خانەقین]]''' وگه‌رمیان ، هه‌روه‌ها قۆناغی زانكۆیى (به‌شی مێژوو)ی له‌ كۆلێژی ئادابی ‌زانكۆى به‌غدا ته‌واوكردووه‌.
'''شێرکۆ ژانزێم'''


له‌ (16ی تشرینی دووه‌می 1993)دا وه‌ك مامۆستای دواناوه‌ندی  له‌ وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌ی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان دامه‌زراوه‌و دوای چه‌ند ساڵێك ڕاژه‌ی گواستۆته‌وه‌ بۆسه‌روه‌زاره‌تی خوێندنی باڵاو تۆژینه‌وه‌ی زانستی و ماوه‌یه‌ك بابه‌تی (كوردناسی) له‌ په‌یمانگه‌ی ته‌كنیكی كه‌لار وتووه‌ته‌وه‌.  
کوردشۆپ - مەولانا خالید (١٧٧٩-١٨٢٦)، لە قەرەداخی شاری [[سلێمانی]] لەدایکبووە، لە بنەڕەتدا لە کوردانی گۆران بووە. لە سلێمانی لە ژێر دەستی شێخانی بەرزنجی کە پەیوەست بوون بە نەریتی قادرییەوە، دەستی بە خوێندن کردووە. دوای مردنی باوکی جێگای دەگرێتەوە و دەبێتە مودەڕڕیس.


خوێندنى باڵا (ماسته‌ر)ى له‌ساڵى (2008)دا له‌ كوردستان ته‌واو كردووه‌ و ناونیشانی نامه‌كه‌ی (دۆزی كورد له‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان عێراق -ئێراندا 1937-1947) كه‌تاوه‌كو ئێستاوه‌ك كتێب دووجار له‌باشووری كوردستان چاپكراوه‌ یه‌كه‌میان ساڵی (2010) له‌لایه‌ن سه‌نته‌ری لێكۆڵینه‌وه‌ی ستراتیجی كوردستان و دووه‌میان ساڵی (2014) له‌لایه‌ن ده‌زگای چاپ و په‌خشی سه‌رده‌مه‌وه‌.
دوای ئەوە دەچێتە زیارەت و دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی، پاش گەڕانەوەی بە تەواوی خۆی بۆ عیلم و تەسەوف تەرخان دەکات. لە سلێمانی سۆفییەک دەناسێ و بە ڕاسپاردەی ئەو سۆفییە دەچێتە دێهلی. لەوێ لە سەردستی شێخ عەبدوڵڵا دێهلەوی دەست بە خوێندن دەکات. دوای ماوەیەک شێخ عەبدوڵڵا دێهلەوی دەیکات بە خەلیفەی تەریقەتی نەقشبەندی. مەولانا خالید دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی و دەست دەکات بە بڵاوکردنەوەی تەریقەتی نەقشبەندی.


له‌ ساڵی (2008)ه‌وه‌  بووه‌ به‌: (مامۆستاى یاریده‌ده‌ر) له‌ بوارى مێژووى كوردى نوێ و هاوچه‌رخدا، له‌ (زانكۆى '''[[سلێمانی]]'''- كۆلێژى په‌روه‌رده‌ى '''[[کەلار]]''').  
گەڕانەوەی مەولانا خالید و بڵاوکردنەوەی تەریقەتی نەقشبەندی، دەبێتە هۆی ناڕەحەتیی قادرییەکانی دەڤەری سلێمانی. بەهۆی ئەوەوە پەیوەندیی نێوان مەولانا خالید و "شێخ مارف نۆدی" تێکدەچێت. مەولانا خالید بۆ ئەوەی ناخۆشییەکی گەورە ساز نەبێت، لە سلێمانییەوە ڕوو لە بەغدا دەکات. دوای دوو ساڵ دەگەڕێتەوە سلێمانی، بەڵام ناهێڵن جارێکی تر پشوو بدات و دیسان دەگەڕێتەوە بەغدا. بەڵام ئەمجارە ناهێڵن تەنانەت لە بەغداش پشوو بدات. مەولانا خالید ئەمجارە دەچێتە دیمەشق. ماوەیەک لە دیمەشق دەمێنێتەوە و لەوێ کۆچی دوایی دەکات..


له‌ (25ى ئازاری  2013)دا، نازناوى زانستى له ‌(مامۆستاى یاریده‌ده‌ره‌وه‌) بووه‌ به‌: (مامۆستا)، هه‌روه‌ها له‌ (25ى ئازاری  2017) دا، پله‌ى زانستى له‌ (مامۆستا)ه‌وه‌، بووه‌ به‌ (پرۆفیسۆرى یاریده‌ده‌ر).
بۆماوه‌ی چوار ساڵ سه‌رۆك به‌شی (مێژوو) بووه‌ له‌كۆلێژی په‌روه‌رده‌ی زانكۆی گه‌رمیان.


له ‌ساڵی (2022) بڕوانامه‌ی (دكتۆرا)ی‌ له‌ (به‌شی مێژوو)ی كۆلێژی زانسته‌ مرۆڤایه‌تییه‌كانی زانكۆی '''[[سلێمانی]]''' وه‌رگرتووه‌ و ناونیشانی تێزه‌كه‌ی ( په‌ره‌سه‌ندنه‌كانی دۆزی كورد له‌ عێراق و كاریگه‌ریی له‌سه‌ر كورد له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان ژ958-1979).


له‌ سه‌ره‌تاى هه‌شتاكانى سه‌ده‌ى ڕابردووه‌وه‌ ده‌ستى به‌نووسین و بڵاوكردنه‌وه‌كردوه‌و یه‌كه‌مین به‌رهه‌مى له‌ گۆڤارى(به‌یان)ى ساڵى(1986)دا بڵاوكراوه‌ته‌وه‌.


 
[[عەقیدەنامەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی، یەکەم پەخشان بە شێوەزاری سۆرانی|درێژەی بابەت]]
 
 
[[ئەحمەد باوەڕ|درێژەی بابەت]]

مێنۆی ڕێدۆزی