جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی یه‌كه‌م»

Jump to navigation Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
 
(١٣١ دەستکاری لەلایەن ٣ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
ده‌سه‌‌ڵات و پێداگۆگی و ئه‌وتیزم دیالۆگ له‌گه‌ڵ بو هێلسكۆڤ
'''[[مەرگی چاوکاڵان]]'''


سازدانی: شارا تاهیر
نووسینی: '''[[ڕێڤان جاف]]'''
[[پەڕگە:465916313 .jpg|وێنۆک]]


ڕانانێکی وردی ڕێڤان جاف بۆ ڕۆمانی (مەرگی چاوکاڵان)ی '''[[نەبەز گۆران]]'''


بو هێلسكۆڤ یۆرگنسن (Bo Hejlskov Jorgensen)، ده‌رونناسێكی دانیماركیه‌كه‌بۆ ماوه‌ی بیست و شه‌ش ساڵه‌له‌وڵاتی سوید نیشته‌جێیه‌.
نووسەر زۆر بە سادەیی ئازارەکانی داڕشتووە، دەتوانی جوانیی هەموو ڕستەیەکی لەو سادەییەوە ببینیتەوە، جوانی دەربڕین و داڕشتن کە لە ئاکامی بیرکردنەوە و ئەزموونەکانی نووسەرەوە زۆر بە ئاسانی لە بیروهزری خوێنەردا جێگیر دەبن، بواری خوێندنەوە بۆ خوێنەر ئاسانتر و لەبارتر دەکات بەبێ ئەوەی ئاسۆی بیرکردنەوە بشێوێنێت وا لە خوێنەر دەکات بە دوای ڕەگی کێشە و تاوانەکاندا بگەڕێت و هەڵوێست وەربگرێت. بە ڕوانگەیەکی بەرز و ڕۆشنەوە، بە دیدێکی ڕوون و ڕاستەوە واقیعیەتی مێژووی مەرگ و کاریگەری ڕووداوەکان لە مێشکی خوێنەردا گەڵاڵە و پەسەند دەکات وا لە خوێنەر دەکات هەر زوو لە نێو هزر و هەستەکانیدا ساغ بێتەوە، هێزی وشە و ڕستەکانی زۆر بە وردی خوێنەر بە ناوەڕۆکی ڕۆمانەکەوە دەبەستێتەوە.


كه‌سێكی ناسراوی دونیای ئه‌وتیزمه و وه‌ك خۆی بانگه‌شه‌ی بۆ ده‌كات، خاوه‌ن دیدێكی مرۆڤدۆستانه‌یه‌له‌بواره‌كه‌ی خۆیدا.
نووسەر بە زامێکی قووڵ و ئازارێکی نەبڕاوەوە، بە کارامەیی و شارەزایی پوخت و چڕەوە، بە هەستێکی پڕ لە شانازی نیشتیمانی و نەتەوایەتی یەوە، ڕژان و ئافاتی مەرگ لە شارە بە هەیبەت و خانەدانەکەی هەڵەبجەدا دەگێڕێتەوە، بە دڵێکی پڕ ئازارەوە ئەو ئازارە جەرگبڕەی سەنگینی ژیانت لەبیردەباتەوە بە نێو بچوککردنەوە و چاوەڕوانی گەلیکی هەمیشە چاوەڕوانکراو و ئومێدبڕاو و زامداردا شۆڕدەبێتەوە کە کرانە کەرەستە و هەوێنی دەسەڵاتی خوێناویی و ستەمکاری بەعس. باس لە خامۆشیەکی ترسناک و ژەهراوی، باس لە هەتککردن و دەستبردنی ئاسمان و خاکی کوردستان دەکات کە دەستبردنە بۆ ڕۆحی نەتەوەیەک، باس لە خاڵێکی ڕەشی قڕکردن و کۆمەڵکوژی دەکات کە هێندەی ئەستێرەکانی سەر ئاسمانی شارەکە لە ناو کوچە و کۆڵان و ماڵ و قەراغ ڕێگاکاندا کوردی بێ دەرەتان کرانە قوربانی دەستی دیکتاتۆرێکی تاوانکار و خوێنڕێژ.


هێلسكۆڤ نوسه‌ری چه‌نده‌ها كتێبه‌به‌زمانی سویدی، دانیماركی و ئینگلیزی. نوسینه‌كانی زیاتر تایبه‌تن به‌‌میتوده‌كانی پێداگۆگی بۆ مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ كه‌سی ئه‌وتیست به‌هه‌موو چه‌شن و جۆره‌جیاوازه‌كانیه‌وه.


ئه‌م ده‌رونناسه وه‌ك پێداگۆگێك ئیش‌له‌سه‌ر چه‌مكی ڕه‌فتاری ڕكابه‌ریی (Challenging Behavior) ده‌كات، ڕه‌فتاری ڕكابه‌ری به‌مانای هه‌موو ئه‌و هه‌ڵسوكه‌وتانه‌ی‌كه‌لا‌یه‌ن كه‌سی بیركۆڵ و ئه‌وتیسته‌وه‌ئه‌نجامده‌درێن و ده‌بنه‌هۆی دروستكردنی كێشه ‌و گرفت بۆ ده‌ورربه‌ر: (له‌خۆدان، گازگرتن، جنێودان، شت هاویشتن، ئازارادانی به‌رامبه‌ر و تفكردن و هتد.).


میتۆده‌كانی هێلسكۆڤ جه‌ختكردنه‌له‌سه‌ر چۆنیه‌تی مامه‌ڵه‌كردن‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌م ڕه‌فتارانه‌له‌ڕێی ڕاهێنان و ڕێنماییكردنی دایك و باوك، مامۆستا و ئه‌و كارمه‌ندانه‌ی‌ئیش له‌گه‌ڵ مناڵ و گه‌نج و كه‌سی گه‌وره‌كه‌ئه‌و‌تیزم و (ADHD) و بیركۆڵه‌كان ده‌كه‌ن، یان ئه‌وكه‌سانه‌ی كه‌خاوه‌ن پێداویستی تایبه‌تن.
 
[[ده‌سه‌‌ڵات و پێداگۆگی و ئه‌وتیزم دیالۆگ له‌گه‌ڵ بو هێلسكۆڤ|درێژەی بابەت]]
 
[[مەرگی چاوکاڵان|درێژەی بابەت]]

مێنۆی ڕێدۆزی