جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «جەلاله مەلەکشا»

Jump to navigation Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
 
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[پەڕگە:4bvf46ec00279e.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:4bvf46ec00279e.jpg|وێنۆک]]
ـ جەلاله مەلەکشا لە ١٩/٣/١٩٥١ زایینی لە گوندی مەلەکشای شاری سنە هاتوەتە دونیاوە.  
ـ جەلاله مەلەکشا لە ١٩/٣/١٩٥١ زایینی لە گوندی مەلەکشای شاری '''[[سنە]]''' هاتوەتە دونیاوە.  


هەر لە شاری سنە خویندوویەتی و پەروەردە کراوە.  
هەر لە شاری سنە خویندوویەتی و پەروەردە کراوە.  
ھێڵی ٤٠: ھێڵی ٤٠:
مەلەکشا لە شیعری فارسیدا، لەژێر کاریگەریی نیمایووشیج، مەھدی ئەخەوان سالیس و ئەحمەدی شاملوودا بووە و لە سەرەتای نووسینی شیعری کوردیدا، عەبدوڵا گۆران، لەتیف ھەڵمەت، عەبدوڵا پەشێو و شێرکۆ بێکەس بەسەر ڕەوتی نووسینیدا کارگەری زۆریان ھەبووە.
مەلەکشا لە شیعری فارسیدا، لەژێر کاریگەریی نیمایووشیج، مەھدی ئەخەوان سالیس و ئەحمەدی شاملوودا بووە و لە سەرەتای نووسینی شیعری کوردیدا، عەبدوڵا گۆران، لەتیف ھەڵمەت، عەبدوڵا پەشێو و شێرکۆ بێکەس بەسەر ڕەوتی نووسینیدا کارگەری زۆریان ھەبووە.


جەلال مەلەکشا کە نەخۆشییەکی درێژخایەنی ھەبوو لە کۆتاییدا، ئێوارەی ڕۆژی ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بەھۆی جەڵتەی دڵەوە کۆچی دوایی کرد و لە گۆڕستانی گوندی مەلەکشانی سەر بە شاری سنە و لە زێدی بابی و باپیرانیدا بە خاک سپێردرا.
جەلال مەلەکشا کە نەخۆشییەکی درێژخایەنی ھەبوو لە کۆتاییدا، ئێوارەی ڕۆژی ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بەھۆی جەڵتەی دڵەوە کۆچی دوایی کرد و لە گۆڕستانی گوندی مەلەکشانی سەر بە شاری '''[[سنە]]''' و لە زێدی بابی و باپیرانیدا بە خاک سپێردرا.
[[پەڕگە:0005 (1)014.jpg|وێنۆک|ڕاست]]
[[پەڕگە:0005 (1)014.jpg|وێنۆک|ڕاست]]
'''ژیاننامە'''
'''ژیاننامە'''
ھێڵی ٤٦: ھێڵی ٤٦:
'''منداڵی و میرمنداڵی'''
'''منداڵی و میرمنداڵی'''


جەلال مەلەکشا، ٢٨ی ئازاری ١٩٥٢ی زایینی، لە گوندی مەلەکشانی سەر بە شاری سنە لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان لەدایکبووە. ناوی باوکی ئەحمەد ڕەحیمی مەلەکشان و دایکیشی ئامینە گەوێڵی کێڵانەیە.  
جەلال مەلەکشا، ٢٨ی ئازاری ١٩٥٢ی زایینی، لە گوندی مەلەکشانی سەر بە شاری '''[[سنە]]''' لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان لەدایکبووە. ناوی باوکی ئەحمەد ڕەحیمی مەلەکشان و دایکیشی ئامینە گەوێڵی کێڵانەیە.  


جەلال یەکەم منداڵی خێزانەکەی بووە و خاوەنی سێ خوشک و سێ برای دیکەیە.  
جەلال یەکەم منداڵی خێزانەکەی بووە و خاوەنی سێ خوشک و سێ برای دیکەیە.  
ھێڵی ٩٦: ھێڵی ٩٦:
ئەزموونی زیندان ڕەنگدانەوەی زۆری بەسەر شیعرەکانی مەلەکشادا ھەبووە و زۆرێک لە شیعرەکانی بەرھەمی گۆشەی سیاچاڵ و گرتووخانەکانی ھەردوو ڕژیمی پاشایەتی و کۆماری ئیسلامی ئێرانن.  
ئەزموونی زیندان ڕەنگدانەوەی زۆری بەسەر شیعرەکانی مەلەکشادا ھەبووە و زۆرێک لە شیعرەکانی بەرھەمی گۆشەی سیاچاڵ و گرتووخانەکانی ھەردوو ڕژیمی پاشایەتی و کۆماری ئیسلامی ئێرانن.  


جەلال بە تاوانی بیروباوەڕ و ھەوڵەکانی لە پێناو بەدیھاتنی ئامانجە بەرزەکانی مرۆڤایەتی، لە ھەر دوو ڕژیمدا، بە گشتی بۆ ماوەی زیاتر لە دوازدە ساڵی تەمەنی لە زینداندا تێپەڕ کردووە. لە زیندانەکانی ساواک و پاشتر ئیتلاعاتی شاری سنە و زیندانی ناوەندی سنە تا زیندانی ناوەندی ورمێ و زیندانی شارەوانی ئابادان و زیندانی قزڵحەساری کەرەج و ھتد، کە ھەر یەکەیان بۆ ماوەیەک بوونەتە ژووری ئەشکەنجەدانی ئەو!
جەلال بە تاوانی بیروباوەڕ و ھەوڵەکانی لە پێناو بەدیھاتنی ئامانجە بەرزەکانی مرۆڤایەتی، لە ھەر دوو ڕژیمدا، بە گشتی بۆ ماوەی زیاتر لە دوازدە ساڵی تەمەنی لە زینداندا تێپەڕ کردووە. لە زیندانەکانی ساواک و پاشتر ئیتلاعاتی شاری '''[[سنە]]''' و زیندانی ناوەندی سنە تا زیندانی ناوەندی ورمێ و زیندانی شارەوانی ئابادان و زیندانی قزڵحەساری کەرەج و ھتد، کە ھەر یەکەیان بۆ ماوەیەک بوونەتە ژووری ئەشکەنجەدانی ئەو!


'''کانوونی نووسەرانی ئێران'''
'''کانوونی نووسەرانی ئێران'''
ھێڵی ١١٦: ھێڵی ١١٦:
پێوەندی زۆر باش و بەربڵاو لە گەڵ زۆربەی ھونەرمەندان و شاعیران و نووسەرانی کورد و ئێرانی، لە تایبەتمەندییەکانی ژیانی جەلال مەلەکشا بوو. ھووشەنگ گوڵشێری، مەھدی ئەخەوان سالیس، ئەحمەد شاملوو، ئیسماعیل خۆیی، خەسرەو گوڵسورخی، عەباس پەھلەوان، میرزائاغا عەسگەری (مانی)، ئەحمەد ئەحرار، ئیسماعیل نووری ئەعلا، سەعید سوڵتانپوور و… بەناوبانگترین شاعیران و نووسەران و ئەدیبانی فارس‌زمانن، کە جەلال مەلەکشا لە گەڵیاندا پێوەندی ھەبووە. ھەر وەھا لەگەڵ گەورە نووسەر و شاعیر و ئەدیب و ھونەرمەندانی کورد وەکوو؛ ھێمن و ھەژار موکریانی، مەلا عەبدولکەریم مودەریس، مەسعوود محەممەد دیدار و چاوپێکەوتنی ھەبووە و لەگەڵ عەبدوڵا پەشێو، شێرکۆ بێکەس، مارف خەزنەدار، ڕەحیم لوقمانی، ھاشم سراج، ئەحمەد قازی، عوسمان دەشتی، مارف ئاغایی، شوکر مستەفا، کەریم دافعی، سیمین چایچی، فەرەیدوون ئەرشەدی، عەباس حەقیقی، فەرھاد عەونی، محەممەد سەعید نەججاڕی، شوکروڵای بابان، ناسر ڕەزازی، شڤان پەروەر، عەزیز شاڕۆخ و نەجمەدین غوڵامی ھاوڕییەتی و پێوەندی دۆستانەی ھەبووە.  
پێوەندی زۆر باش و بەربڵاو لە گەڵ زۆربەی ھونەرمەندان و شاعیران و نووسەرانی کورد و ئێرانی، لە تایبەتمەندییەکانی ژیانی جەلال مەلەکشا بوو. ھووشەنگ گوڵشێری، مەھدی ئەخەوان سالیس، ئەحمەد شاملوو، ئیسماعیل خۆیی، خەسرەو گوڵسورخی، عەباس پەھلەوان، میرزائاغا عەسگەری (مانی)، ئەحمەد ئەحرار، ئیسماعیل نووری ئەعلا، سەعید سوڵتانپوور و… بەناوبانگترین شاعیران و نووسەران و ئەدیبانی فارس‌زمانن، کە جەلال مەلەکشا لە گەڵیاندا پێوەندی ھەبووە. ھەر وەھا لەگەڵ گەورە نووسەر و شاعیر و ئەدیب و ھونەرمەندانی کورد وەکوو؛ ھێمن و ھەژار موکریانی، مەلا عەبدولکەریم مودەریس، مەسعوود محەممەد دیدار و چاوپێکەوتنی ھەبووە و لەگەڵ عەبدوڵا پەشێو، شێرکۆ بێکەس، مارف خەزنەدار، ڕەحیم لوقمانی، ھاشم سراج، ئەحمەد قازی، عوسمان دەشتی، مارف ئاغایی، شوکر مستەفا، کەریم دافعی، سیمین چایچی، فەرەیدوون ئەرشەدی، عەباس حەقیقی، فەرھاد عەونی، محەممەد سەعید نەججاڕی، شوکروڵای بابان، ناسر ڕەزازی، شڤان پەروەر، عەزیز شاڕۆخ و نەجمەدین غوڵامی ھاوڕییەتی و پێوەندی دۆستانەی ھەبووە.  


ھەروەھا بەھۆی کاری ڕۆژنامەوانی و چالاکیی سیاسییەوە، جەلال مەلەکشا پێوەندییەکی باشی لەگەڵ زۆربەی کەسایەتییە سیاسییە کوردەکانی وەکوو: مەسعوود بارزانی، جەلال تاڵەبانی، مەلا بەختیار، فرانسوا حەریری، نێچیرڤان بارزانی، عەبدوڵا موھتەدی، حوسێن یەزدانپەنا، مستەفا ھیجری، خالد عەزیزی، ڕەزا کەعبی و کەریم حیسامی و ھتد ھەبوو. مەلەکشا لە یەکێک لە دیدارە گرنگەکانی ژیانیدا، ڕۆژنامەنووس و توێژەری بەناوبانگی فەرەنسی کریس کۆچێرا دەبینێت و چەند ڕۆژێ پێکەوە دەبن و ھەموو کات لە کریس کۆچێرا وەک مامۆستایەک یادی دەکرد.
ھەروەھا بەھۆی کاری ڕۆژنامەوانی و چالاکیی سیاسییەوە، جەلال مەلەکشا پێوەندییەکی باشی لەگەڵ زۆربەی کەسایەتییە سیاسییە کوردەکانی وەکوو: '''[[مەسعوود بارزانی]]'''، '''[[جەلال تاڵەبانی]]'''، مەلا بەختیار، فرانسوا حەریری، نێچیرڤان بارزانی، عەبدوڵا موھتەدی، حوسێن یەزدانپەنا، مستەفا ھیجری، خالد عەزیزی، ڕەزا کەعبی و کەریم حیسامی و ھتد ھەبوو. مەلەکشا لە یەکێک لە دیدارە گرنگەکانی ژیانیدا، ڕۆژنامەنووس و توێژەری بەناوبانگی فەرەنسی کریس کۆچێرا دەبینێت و چەند ڕۆژێ پێکەوە دەبن و ھەموو کات لە کریس کۆچێرا وەک مامۆستایەک یادی دەکرد.


'''ژیانی بنەماڵەیی'''
'''ژیانی بنەماڵەیی'''
ھێڵی ١٤٠: ھێڵی ١٤٠:
مەلەکشا لە کۆتا پەردەی ژیانیدا، کاتژمێر ٦:١٥ی ئێوارەی ڕۆژی سی و یەکی تەشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، لە ماڵی باوکی لە گەڕەکی تەپەی قەوپاڵی شاری سنە و بەھۆی جەڵتەی دڵەوە کۆچی دوایی کرد.  
مەلەکشا لە کۆتا پەردەی ژیانیدا، کاتژمێر ٦:١٥ی ئێوارەی ڕۆژی سی و یەکی تەشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، لە ماڵی باوکی لە گەڕەکی تەپەی قەوپاڵی شاری سنە و بەھۆی جەڵتەی دڵەوە کۆچی دوایی کرد.  


لە ڕۆژی یەکی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە بارودۆخێکی ئێجگار ئەمنییەتیدا تەرمەکەی لەسەر شانی سەدان کەس لە جەماوەری شاری سنە و ھۆگرانی، بە دروشمی شۆڕشگێڕانە و سروودی «ئەی ڕەقیب»، بەڕیکرا و لە گۆڕستانی گوندی مەلەکشانی سەربە شاری سنە و لە زێدی باب و باپیرانیدا بە خاک سپێردرا.
لە ڕۆژی یەکی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە بارودۆخێکی ئێجگار ئەمنییەتیدا تەرمەکەی لەسەر شانی سەدان کەس لە جەماوەری شاری سنە و ھۆگرانی، بە دروشمی شۆڕشگێڕانە و سروودی «ئەی ڕەقیب»، بەڕیکرا و لە گۆڕستانی گوندی مەلەکشانی سەربە شاری '''[[سنە]]''' و لە زێدی باب و باپیرانیدا بە خاک سپێردرا.


زۆر لە کەسایەتییە بەناوبانگەکانی کوردستان وەک: سەرۆک حکوومەتی ھەرێمی کوردستان نێچیرڤان بارزانی و سەرۆک وەزیرانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان مەسروور بارزانی و سەرجەم حیزب و لایەنە سیاسییەکان پەیامی سەرەخۆشیان ئاراستەی بنەماڵەکەی و ھەموو خەڵکی کوردستان کرد.  
زۆر لە کەسایەتییە بەناوبانگەکانی کوردستان وەک: سەرۆک حکوومەتی ھەرێمی کوردستان نێچیرڤان بارزانی و سەرۆک وەزیرانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان مەسروور بارزانی و سەرجەم حیزب و لایەنە سیاسییەکان پەیامی سەرەخۆشیان ئاراستەی بنەماڵەکەی و ھەموو خەڵکی کوردستان کرد.  
ھێڵی ١٥٠: ھێڵی ١٥٠:
پاش مەرگی مەلەکشا چەندین کەس لە بنەماڵە و دۆستانی نزیکی جەلال بۆ ماوەی چەند مانگێک کەوتنە بەر لێپرسینەوەی دەزگای ئیتلاعاتی ئێران، ئەمەش ئەو ڕاستییە دەسەلمێنێت کە قەڵەمەکەی جەلال و کاریگەرییەکەی تەنانەت پاش مەرگیش ھەر چقڵێکە لە نێو چاوی داگیرکەرانی کوردستاندا.
پاش مەرگی مەلەکشا چەندین کەس لە بنەماڵە و دۆستانی نزیکی جەلال بۆ ماوەی چەند مانگێک کەوتنە بەر لێپرسینەوەی دەزگای ئیتلاعاتی ئێران، ئەمەش ئەو ڕاستییە دەسەلمێنێت کە قەڵەمەکەی جەلال و کاریگەرییەکەی تەنانەت پاش مەرگیش ھەر چقڵێکە لە نێو چاوی داگیرکەرانی کوردستاندا.


بەبۆنەی چلەی کۆچی دوایی جەلال مەلەکشا، وەکوو وەفایەک بەرامبەر بە تەمەنێک خزمەتی شوێندانەری جەلال لە دوو شاری ھەولێر و سلێمانی لە باشووری کوردستان، ڕێوڕەسمێکی بەشکۆ بۆ پەردەلادران لەسەر کتێبی «پیرەدار» بەڕێوەچوو.
بەبۆنەی چلەی کۆچی دوایی جەلال مەلەکشا، وەکوو وەفایەک بەرامبەر بە تەمەنێک خزمەتی شوێندانەری جەلال لە دوو شاری '''[[ھەولێر]]''' و '''[[سلێمانی]]''' لە باشووری کوردستان، ڕێوڕەسمێکی بەشکۆ بۆ پەردەلادران لەسەر کتێبی «پیرەدار» بەڕێوەچوو.


'''شیعر و چیرۆک'''
'''شیعر و چیرۆک'''
٢٬٠٩٤

دەستکاری

مێنۆی ڕێدۆزی