جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «ڕەئووف حەسەن»

Jump to navigation Jump to search
١٠٬٠٩٢ بایت زیاد کرا ،  ‏٢٢:٢١، ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢
بەبێ کورتەی دەستکاری
(پەڕەی دروست کرد بە «لە ساڵی 1945 لە شاری '''سلێمانی''' لەدایکبووە و خاوەنی چەندین رۆمان و ڕەخنەی ئەدەبی و چیرۆکە، هەروەها چەند بەرهەمێکی هەیە لە بواری رۆژنامەگەری و گەردونی و وەرگێراندا. لە شەستەکانی سەدەی رابردوەوە وێڕای بواری ئەدەب و هونەری کورد بەتایبەت لە چیرۆکدا...»ەوە)
 
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
لە ساڵی 1945 لە شاری '''[[سلێمانی]]''' لەدایکبووە و خاوەنی چەندین رۆمان و ڕەخنەی ئەدەبی و چیرۆکە، هەروەها چەند بەرهەمێکی هەیە لە بواری رۆژنامەگەری و گەردونی و وەرگێراندا.  
لە ساڵی 1945 لە شاری '''[[سلێمانی]]''' رۆژی 21-12-2018 کۆچی دوایی کرد.
 
زیندانى ژمارە 2ى ئەمنى عامە
ره‌ئوف حه‌سه‌ن ی نووسه‌رو رژنامه‌ نووس و سیناریۆنووس و زمانه‌وان ورۆمان نووس و وه‌رگێڕی خاوه‌ن ئه‌زمون ،  توانایه‌کی بێ سنوور له‌ چه‌ندان بواری جیا جیادا ، خاوه‌نی مه‌عریفه‌یه‌کی فراوان  قوڵ  ،  له‌سه‌ره‌تای شه‌سته‌کان له‌گه‌ڵ مامۆستا عومه‌ر مارف به‌رزجی هاوڕێی ته‌مه‌نی دا ئه‌وه‌نده‌ عاشقی وشه‌وده‌قی ئه‌ده‌بی و نوسین بوون ، به‌ده‌ست وخه‌ته‌ جوانه‌که‌یان ، هه‌فته‌ نامه‌یه‌کیان تۆمار کردووه‌  و ده‌ستاو ده‌ستی پێ کراوه‌  ،ره‌ئوف  له‌ گه‌ڵ شه‌هید دڵشاد مه‌ریونی هاوڕێ ی دا ، رۆڵی سه‌ره‌کی و گرنگیان نواند ،له‌ دامه‌زراندنی تیپی پێشره‌وی شانۆی کوردی ،ئه‌وان و هاوڕێ هونه‌رمه‌نده‌کانیان ، توانیان ره‌وتی شانۆی کوردی به‌ره‌ و ئاراسته‌یه‌کی نوێ  ببه‌ن ، شانۆ ببێ به‌  رۆحی زمانی خه‌ڵک ، به‌رهه‌مه‌کانی تیپی شانۆی پێشره‌و به‌ (‌ لانه‌وازان و...خوله‌ چه‌خماخه‌ ) وه‌  تا ئێستاو چه‌ندان ساڵی تر وێردی سه‌ر زمانی چین و توێژه‌ زه‌حمه‌ت کێشه‌کانه‌ .
ره‌وف حه‌سه‌ن ئه‌وه‌نده‌ خاوه‌ن هه‌ڵوێستی باڵابوو ، هه‌موو دیمه‌نه‌کانی ژیانی به‌رگری بوو ، له‌ چه‌وسانه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی و چینایه‌تی ، قه‌د ملی بۆهیچ کارێکی ناره‌وا نه‌داوه‌  ، هه‌موو ته‌مه‌نی هه‌ڵوێستی  به‌رگری بوو دژ به‌ داگیرکه‌ران ، عیزه‌تی نه‌فسی ئه‌وه‌نده‌ باڵاو به‌رین بوو ، له‌1964- 2018 تا دوا هه‌ناسه‌ ی ، به‌ درێژای 54ساڵ مامۆستا و چیرۆک نوس و رۆمان نووس ورۆژنامه‌ وان و وه‌رگێڕ وزمانه‌وان بوو.
ئه‌م نووسه‌ره‌ له‌ هه‌موو ته‌مه‌نیا به‌ ته‌حه‌دایه‌کی لۆژیکانه‌وه‌ ده‌چوو به‌گژ غه‌درو زوڵم دا ، هه‌میشه‌ پارێزگاری له‌و که‌سانه‌  کردوه‌ که‌ غه‌درو زوڵمیان  لێ کراوه‌ .به‌ڵام له‌و په‌ڕی به‌های باڵای جوامێری و به‌خشنده‌ی یه‌وه‌ غه‌در له‌ خۆی ده‌کرا ، عیزه‌تی نه‌فسی به‌قه‌د ئه‌م دنیایه‌  گه‌وره‌بوو  . سه‌راپا ژیانی  دژواریی و قورس  بوو ، ته‌نانه‌ت له‌ خانه‌نشینش دا بێ ویژدانی له‌ گه‌ڵ کراوغه‌دری لێکرا ، خانه‌نشینیه‌که‌ی ئه‌وه‌نده‌ نه‌بوو ، بژێوی ژیانی خۆی و خانه‌واده‌که‌ی  دابین بکات ،ئه‌مه‌ش شه‌رمه‌زاری یه‌ بۆ ئه‌م ده‌سه‌ڵات دارانه‌ی هه‌رێم ،ئه‌و نووسه‌ره‌ مه‌زنه‌ له‌ جیاتی  ئه‌وه‌ی ده‌سته‌کانی قه‌ڵه‌م بگرێت ،  سوکانی ته‌کسی  گرت ،به‌ دوای  بژێوی ژیانی خۆی و خانه‌واده‌که‌ی دا دا عه‌وداڵ بوو ، له‌ بری ئه‌وه‌ی سه‌قاڵی پرۆژه‌ی نوسینه‌ ده‌گمه‌نه‌کانی بێت . شه‌قام و کۆڵانی گه‌ره‌که‌کانی شاری به‌ ته‌کسیه‌که‌ی ته‌ی ده‌کرد .
له دیدارێک دا چه‌ند پرسیارێکم روو به‌ روو کرده‌وه‌ ، له‌ وه‌ڵامه‌کانی دا مامۆستا ره‌ئوف حه‌سه‌ن  ئه‌و 15 دیمه‌نه‌م  بۆ  به‌رگی سێیه‌می ره‌شه‌بای ژه‌هرو ئه‌نفال تۆمار کرد  ، له‌دوا دیمه‌ن دا ،مامۆستا ره‌ئوف حه‌سه‌ن له‌ وه‌ڵامی دوا پرسیارم دا  ئاماژه‌‌ی به‌وه‌کرد:
-هەندێک که‌س لەو بڕوایەدان نوسینەوەى ئەم بەسەرهاتانە بۆ مێژو پێویستە، به‌ڵام  من وه‌ک ( ره‌ئوف) * هەگیز باوەڕم بەوە نەبووە و نییە،ئێمەى خەڵکى وڵات و ناوچە عه‌رەبى و ئیسلامیه‌کان ، تێکڕا لە دەرڤەى مێژودا دەژین ،  ئەم جۆرە بیرەوەرى و ڕووداوانە لە سەرگوزوشتە و گورگانەشەوێ  زیاتر هیچی دى نین.میسریه‌کان پێ یان دەڵێن (حەددوتە).
 
ئەگەر کاکە عەبدوڵڵا کەریم داواى لێ نەکردمایە و تەنانەت هێندەش سەری نەکردایەتە سەرم و ئیلحاحى نەکردایە ئامادەنەبووم پیتێ لەمانە بنوسم، چونکە زۆر باش دەزانم تاکو تەرا نەبێت هیچ کەسێکى دى نەتەوەکەم و هاوڕێکانم نین لەمانەى من لێرەدا نوسیوومه‌ته‌وه‌ زیاتر و خراپتریشیان بەسەر نەهاتبێت ،تەنانەت زۆربەشیان لەگەڵ خۆیاندا هەموو کوێرەوەریەکانیان بردۆتە ژێر گڵ، یان بۆ نێو ورگى سەگ، یان ژێر ئاو و نێو دەمى ماسى.
عه‌بدوڵڵا  که‌ریم  مه‌حمود
*ره‌ئوف حه‌سه‌ن له‌ 18ی تشرینی یه‌که‌می 1945 له‌ گه‌ره‌کی گۆیژه‌ی شاری '''[[سلێمانی]]''' له‌دایک بووه‌
له‌  1959- 1960له‌ گه‌ڵ چه‌ند هاوڕێیه‌کی دا کۆمه‌ڵه‌ی نوسه‌رانی کوردیان به‌ناوی (کۆمه‌ڵه‌ی ئه‌دیبانی پرشنگ ) دامه‌زراندووه‌ . دواتر گۆڤارێکی مانگانه‌یان به‌ ناوی پرشنگ به‌ده‌ست و جه‌ت ده‌رکردووه‌ .
له‌ ساڵی 1960 دا له‌ گه‌ڵ مامۆستا عومه‌ر مارف به‌رزنجی دا ،هه‌فتانه‌یه‌کی ده‌ست و  خه‌تیان به‌ ناوی ( تریفه‌ ) ده‌رکردووه‌ .
دواتر خۆی به‌ ته‌نیا هه‌فتانه‌یه‌کی به‌ ناوی( که‌ژ ) به‌ده‌ست و خه‌ت ده‌رکردووه‌ .
* له‌ 1963 دا بووه‌ به‌ ئه‌ندامی حیزبی  شیوعی عێراق ، له‌و ماوه‌یه‌دا مامۆستا ی وانه‌ی ئینگلیزی بووه‌ ، له‌ زۆر به‌ی گوندو شارۆچکه‌ کانی  کوردستان .
* له‌ 1964 خانه‌ی مامۆستایانی ته‌واوکردوه‌ ،کۆرسه‌کانی زمانی ئینگلیزی له‌ په‌یمانگای زانستی و سه‌نته‌ری به‌ریتانی له‌ به‌غداد ته‌واوکردووه‌ .
* له‌ 1968 له‌ گه‌ڵ خاتوو له‌یلا حمه‌ عه‌لی ژیانی هاوسه‌ریان پێک هێناوه‌ .خاوه‌نی دوو کوڕه‌وه‌ به‌ ناوی زاناو شێرۆ .
* له‌ 1971دا ئه‌ندامی ده‌سته‌ی باڵای کۆمه‌ڵه‌ی هونه‌رو وێژه‌ی کورد بووه‌ .
* له‌ ساڵی  1973 له‌ گه‌ڵ چه‌ند هاوڕێیه‌کی  تیپی پێشره‌وی شانۆۆی کوردیان دامه‌زراندووه‌ .
* له‌ 1975 دا بووه‌ به‌ ئه‌ندامی یه‌کێتی نووسه‌رانی کورد .
* له‌ 1977دا بۆ ماوه‌ی چه‌ند مانگێک له‌ زیندانی تاکه‌ که‌سی دا له‌ ئه‌منی عامه‌ له‌ به‌غداد زیندان بووه‌ .
*  له‌ 1992 دا له‌ دامه‌زرێنه‌رانی رۆژنامه‌ی ئاڵای ئازادی –وڵات بووه‌ .
* له‌ دوای راپه‌ڕینی 1991 دا  کراوه‌ به‌ به‌ڕێوه‌به‌ری ته‌له‌فیزیونی هه‌رێم له‌ '''[[سلێمانی]]'''  .
* له‌ 1996 دا سه‌نته‌ری دیالۆگی رۆشنبیری کوردی دامه‌زراند .
* له‌ 2002دا رێکخراوی سارای منداڵانی دامه‌زراند .
* له‌ 2011 بۆ ماوه‌ی ساڵێک له‌ که‌ناڵی ئێن ئارتی وه‌ک وه‌ک زمانه‌وانی کاری کردووه‌،
له‌ شه‌وی 21ی کانونی یه‌که‌می 2018 له‌ '''[[سلێمانی]]''' له‌ ته‌مه‌نی 73 ساڵی دا ماڵئاوای له‌ ژیان کردووه‌.،سه‌نته‌ری میترۆ ،'''[[سلێمانی]]'''
*ره‌ئوف حه‌سه‌ن له‌ ساڵی 1967  یه‌که‌م به‌رهه‌می به‌ ناوی گه‌ردون چاپ و بڵاو کردوه‌ته‌وه‌.
 
خاوه‌نی ئه‌م به‌رهه‌مه‌ کورته‌ چیرۆکانه‌یه‌ : سبه‌ینێ باوکت دێته‌وه‌، ده‌رزی ئه‌ژنی ،وێنه‌ی خوشکت .
 
له‌ رۆمان خۆری تار یان کۆچی سوور
 
به‌رهه‌می رۆژنامه‌وانی : هه‌واڵنێری ته‌له‌فیزیونی ، گۆڤاری رۆژنامه‌وانی ، هه‌ڵسه‌نگاندنێک ، ئه‌لف و بێ ی رۆژنامه‌گه‌ری
 
وه‌رگێڕان: تیوری نیسبی چی یه‌ ،هونه‌ری جه‌نگ ، سۆفیگه‌ری ، کوردناسی
 
ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی کرێکار له‌ چیرۆکی کوردی ،ئه‌ندێشه‌ جوانه‌کانی رۆح له‌ چیرۆکی کوردی دا ، خولیای مه‌یموونه‌ سپیه‌کان ، لاپه‌ی هۆشه‌نگ که‌ریم .<ref>سه‌رچاوه‌ ::عه‌بدوڵڵا که‌ریم مه‌حمود : ره‌شه‌بای ژه‌هرو ئه‌نفال به‌رگی سێ یه‌م ،چاپ نه کراوه</ref>
 


لە شەستەکانی سەدەی رابردوەوە وێڕای بواری ئەدەب و هونەری کورد بەتایبەت لە چیرۆکدا، لە بوارەکانی دیکەی بەرهەمی هەیە. رۆژی 21-12-2018 کۆچی دوایی کرد.


ڕەئووف حەسەن (١٩٤٥ لە '''[[سلێمانی]]'''، باشووری کوردستان - ٢٠١٨ لە '''[[سلێمانی]]''') چیرۆکنووس و نووسەرێکی کورد بوو.  
ڕەئووف حەسەن (١٩٤٥ لە '''[[سلێمانی]]'''، باشووری کوردستان - ٢٠١٨ لە '''[[سلێمانی]]''') چیرۆکنووس و نووسەرێکی کورد بوو.  
ھێڵی ٧٩: ھێڵی ١١٧:
ئەندێشە جوانەکانی ڕۆح لە چیرۆکی کوردیدا (٢٠٠٧)
ئەندێشە جوانەکانی ڕۆح لە چیرۆکی کوردیدا (٢٠٠٧)


خولیای مەیموونە سپییەکان (٢٠٠٧)
خولیای مەیموونە سپییەکان (٢٠٠٧)<ref>سەرچاوە: ویکیپێدیا</ref>


[[پۆل:کەسایەتی]]
[[پۆل:کەسایەتی]]
٢٬٠٩٤

دەستکاری

مێنۆی ڕێدۆزی