جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی سێیه‌م»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[شەرەفنامە]]'''
'''[[مامە ڕیشە]]'''
[[پەڕگە:11947678 .jpg|وێنۆک]]
ساڵی 1953 هەندێکیش دەڵێن 1955 لە گوندی تاڵەبانـی شارۆچکەی '''[[چەمچەماڵ]]''' لە ناوچەی گەرمیان، لە بنەماڵەیەکی جوتیاری کوردپەروەر ھاتوەتە دنیاوە، لەبەر ھەژاری و دەست کورتی بنەماڵەکەی خوێندنی بۆ تەواو نەکراوە.


نووسینی: شەرەفخانی بەدلیسی
لە سەردەمی لاوێتیدا ئەودا شۆڕشی کوردی باشوور لە لوتکەدا بوو و بەیاننامەی ١١ـی ئازاریش دەرچووبوو، لەھەمان کاتدا گەرمەی جوڵانەوەی شۆڕشی ئازادیخوازی فەڵەستینیەکان بوو، لە ١٩٧٢ دەبێتە سەربازی سوپای عێراق و جارێک لەگەڵ سوپا دەڕۆنە سووریا و لەوێوە بە خۆبەخشی دەڕواتە لوبنان و خولیای شۆڕشگێڕی لە ناخیدا دەجوڵێت و دەبێتە پاڵنەری بۆ ئەوەی پەیوەندی بکات بە ڕێکخراوی ئازادیخوازانی فەڵەستینەوە و بەشداری جەنگی تشرینی یەکەم یان ئۆکتۆبەر بکات و بریندار ببێت، ماوەی پێنج ساڵ لەوێ ماوەتەوە و ساڵی ١٩٧٧ دەگەڕێتەوە کوردستان.
[[پەڕگە:شەرەفنامە 25.jpg|وێنۆک]]
وەرگێڕانی: '''[[هەژار موکریانی]]'''


بۆ خوێندنەوە یان داونلۆدکردنی پەڕتووکی: (شەرەفنامە مێژووی ماڵەمیرانی کوردستان) کلیکی ئەم لینکەی خوارەوە بکە!
ساڵی1978 کە ڕژێم شاڵاوی تەعریب و ڕاگواستنی لە کوردستاندا گەیاندە ترسناکترین ئاست، کارەساتی گوندە کاولکراو و جووتیارە ڕاگوێزراوەکان مامە ڕیشەی والێکرد چەکی پێشمەرگایەتی لە شۆڕشی نوێدا بکاتە شان و ببێتە پێشمەرگە. سەرەتا لەبەر بێ متمانەیی و باوەڕ نەبوون پێی لە پێشمەرگایەتی وەرنەگیراوە و سزادراوە، ئیتر خۆی بەتەنھا و بە چەکی خۆی گوند بە گوند گەڕاوە و پڕوپاگەندەی بۆ پێشمەرگە کردووە و ھەر ئەم ھەڵوێستەش وای لێکردووە کە لە پێشمەرگایەتی وەربگیرێت و پەیوەندی کردووە بە هەرێمی پێنجی قەرەداغەوە.


'''[[پەڕگە:شەرەفنامە مێژووی ماڵەمیرانی کوردستان.pdf|وێنۆک]]'''
لەبەر ھەژموون و گەورەیی ھێزی چەکدار و ھەڵسانەوەی شۆڕش لەڕێی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەو سەردەمەدا و لە ناوچەکەی ڕیشەدا، دەبێتە هۆی ئەوەی مامە ڕیشە ببێتە پێشمەرگەی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان.


شەرەفنامە کە لە وەرگێڕانەکەیدا ناونیشانی "مێژووی ماڵەمیرانی کوردستان"ـی دراوەتێ، کتێبی بە ناوبانگی مێژوویی کوردە کە بە زمانی فارسی، بە دەستی مێژوونوسی کورد، (میر شەرەفخانی بەدلیسی) نووسراوە. شەرەفنامە سەرچاوەی سەرەکی و چڕوپڕی مێژووی خەڵکی کورد و کوردستانە کە شەرەفخان کاری پێکھێنانی لە ساڵی 1597ـدا و دوو ساڵ پێش مەرگی تەواو کردووە. زۆر دواتر عەبدولڕەحمان شەرەفکەندی(هەژار) کردوویەتی بە کوردی.


شەرەفنامە لە سێ ڕووپەڕ پێک ھاتوە. ھەریەک لەوانە بەسەر چەند بەندێک و چەند دەستە و لکێکدا دابەشکراون. بە کورتی کتێبەکە بەپێی جۆری فەرمانڕەوایی یان بوونی ماڵەمیران و دەسەڵاتدارنی کورد دابەشکراوە.
'''[[پێشمەرگایەتی]]'''


شەرەفنامە، لەبەر ئەوەی بە فارسی نوسراوە وەرگێڕدراوەتە سەر زۆر زمانی تر. ھەژار لە پێشەکی وەرگێڕانەکەدا کارێکی کردوە کە وا ئەکات وەرگێڕانەکەی ببێتە دەقێکی زۆر باوەڕپێکراو لە ڕووی وەرگێڕانەوە. ھەندێ زانا و نوسەری بە ناوبانگی کوردی ئاگادار کردۆتەوە و دەستنوسەکەی بۆ ناردوون بۆ ئەوەی سەرنجی بدەن و ھەڵەکانی بۆ دیاری بکەن. یەکێ لەوانە کەمال مەزھەرە کە بە خەتی خۆی لە لاپەڕی 60ـی نوسراوی وەرگێڕانەکەی ھەژاردا ئەڵێ: "لەسەر داوای ھەژار خۆی - گەلێک لە دەستنوسی شەرەفنامە کە - کرددوویەتی بە کوردی - لەگەڵ چاپی ڕووسی و عەرەبی ئەو کتێبەدا بەراوردم کرد. لە ئەنجامدا دەرکەوت کە تەرجەمەکە زۆر ڕێک و پێکو و ئەمینە و لە ھیچ شوێنێکدا جیاوازیم بەرچاو نەکەوت.
لەگەڵ دەستپێکی کاری وەک پێشمەرگەیەک لە ناوچەکانی ھەمەوەند و جەباری و قادرکەرەم و دەوروبەری شاری کەرکووک، بەهۆی چاونەترسی و ئازایەتی و خۆبەختکردنییەوە لەنێو پێشمەرگەکان دەدرەوشێتەوە و لە ساڵی1979ـەوە لە کەرتی 4ـی بازیان درێژەی بە خەباتی پێشمەرگایەتی دا.
 
[[مامە ڕیشە|درێژەی بابەت]]
[[شەرەفنامە|درێژەی بابەت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٦:١٨، ٢٥ی ئایاری ٢٠٢٣

مامە ڕیشە

11947678 .jpg

ساڵی 1953 هەندێکیش دەڵێن 1955 لە گوندی تاڵەبانـی شارۆچکەی چەمچەماڵ لە ناوچەی گەرمیان، لە بنەماڵەیەکی جوتیاری کوردپەروەر ھاتوەتە دنیاوە، لەبەر ھەژاری و دەست کورتی بنەماڵەکەی خوێندنی بۆ تەواو نەکراوە.

لە سەردەمی لاوێتیدا ئەودا شۆڕشی کوردی باشوور لە لوتکەدا بوو و بەیاننامەی ١١ـی ئازاریش دەرچووبوو، لەھەمان کاتدا گەرمەی جوڵانەوەی شۆڕشی ئازادیخوازی فەڵەستینیەکان بوو، لە ١٩٧٢ دەبێتە سەربازی سوپای عێراق و جارێک لەگەڵ سوپا دەڕۆنە سووریا و لەوێوە بە خۆبەخشی دەڕواتە لوبنان و خولیای شۆڕشگێڕی لە ناخیدا دەجوڵێت و دەبێتە پاڵنەری بۆ ئەوەی پەیوەندی بکات بە ڕێکخراوی ئازادیخوازانی فەڵەستینەوە و بەشداری جەنگی تشرینی یەکەم یان ئۆکتۆبەر بکات و بریندار ببێت، ماوەی پێنج ساڵ لەوێ ماوەتەوە و ساڵی ١٩٧٧ دەگەڕێتەوە کوردستان.

ساڵی1978 کە ڕژێم شاڵاوی تەعریب و ڕاگواستنی لە کوردستاندا گەیاندە ترسناکترین ئاست، کارەساتی گوندە کاولکراو و جووتیارە ڕاگوێزراوەکان مامە ڕیشەی والێکرد چەکی پێشمەرگایەتی لە شۆڕشی نوێدا بکاتە شان و ببێتە پێشمەرگە. سەرەتا لەبەر بێ متمانەیی و باوەڕ نەبوون پێی لە پێشمەرگایەتی وەرنەگیراوە و سزادراوە، ئیتر خۆی بەتەنھا و بە چەکی خۆی گوند بە گوند گەڕاوە و پڕوپاگەندەی بۆ پێشمەرگە کردووە و ھەر ئەم ھەڵوێستەش وای لێکردووە کە لە پێشمەرگایەتی وەربگیرێت و پەیوەندی کردووە بە هەرێمی پێنجی قەرەداغەوە.

لەبەر ھەژموون و گەورەیی ھێزی چەکدار و ھەڵسانەوەی شۆڕش لەڕێی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەو سەردەمەدا و لە ناوچەکەی ڕیشەدا، دەبێتە هۆی ئەوەی مامە ڕیشە ببێتە پێشمەرگەی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان.


پێشمەرگایەتی

لەگەڵ دەستپێکی کاری وەک پێشمەرگەیەک لە ناوچەکانی ھەمەوەند و جەباری و قادرکەرەم و دەوروبەری شاری کەرکووک، بەهۆی چاونەترسی و ئازایەتی و خۆبەختکردنییەوە لەنێو پێشمەرگەکان دەدرەوشێتەوە و لە ساڵی1979ـەوە لە کەرتی 4ـی بازیان درێژەی بە خەباتی پێشمەرگایەتی دا. درێژەی بابەت