١٩٬٠٣٢
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «لیۆناردۆ داڤنچی»
Jump to navigation
Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) (پەڕەی دروست کرد بە «نووسینی: '''سەردار حەمەڕەش''' وێنۆک کاتێک تورکەکان بەسەر بێزەنتینەکاندا سەردەکەون 1453، ئەمەش هۆکاری ئەوە بوو کە کاتۆلیکەکان پاڵپشتیان نەبوون دژی تورکەکان، لەبەر ئەوەی بێزەنتینەکان ئۆرتۆدۆکس بوون، لە سەر ئەم رووداوە نۆوا هەراری دە...»ەوە) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| (یەک دەستکاری مامناوەند لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت) | |||
| ھێڵی ٩: | ھێڵی ٩: | ||
لێۆناردۆی فەیلەسوف، شاعیر، ئەندازیار، ئارشیتەکت، داهێنەر، زانا، رەسام، ئەنەتۆمیست، پەیکەرتاش، ئوربانیست، مۆسیقار، فەیلەسوف، نووسەر، لە باوکێکی دەوڵەمەند و کچێکی دێهاتی هەژار، وەک دەڵین پێدەچێت دایکی کۆیلەیەکی ڕۆژهەلاتی بووبێت، هاتۆتە دنیاوە، لە بەر ئەوەی لە دەرئەنجامی جوتبوونێکی بە بێ مارەیی هاتۆتە دنیاوە بۆیە ناوی باوکی وەرنەگرتووە، لێۆناردۆ ژن و منداڵی نەبووە، گەنجێکی بێ ئەندازە جوان خاس بووە، هەیکەلێکی جسمی سەرنجڕاکێشی هەبووە، وەک خۆی دەڵێت ؛ هەر چەندە لەو جوانیەی ورد بۆتەوە، تێ نەگشتووە بۆچی سرووشت وەها جوانی دروست کردووە. | لێۆناردۆی فەیلەسوف، شاعیر، ئەندازیار، ئارشیتەکت، داهێنەر، زانا، رەسام، ئەنەتۆمیست، پەیکەرتاش، ئوربانیست، مۆسیقار، فەیلەسوف، نووسەر، لە باوکێکی دەوڵەمەند و کچێکی دێهاتی هەژار، وەک دەڵین پێدەچێت دایکی کۆیلەیەکی ڕۆژهەلاتی بووبێت، هاتۆتە دنیاوە، لە بەر ئەوەی لە دەرئەنجامی جوتبوونێکی بە بێ مارەیی هاتۆتە دنیاوە بۆیە ناوی باوکی وەرنەگرتووە، لێۆناردۆ ژن و منداڵی نەبووە، گەنجێکی بێ ئەندازە جوان خاس بووە، هەیکەلێکی جسمی سەرنجڕاکێشی هەبووە، وەک خۆی دەڵێت ؛ هەر چەندە لەو جوانیەی ورد بۆتەوە، تێ نەگشتووە بۆچی سرووشت وەها جوانی دروست کردووە. | ||
[[پەڕگە:لیۆناردۆ داڤنچی...jpg|ڕاست]] | |||
لیۆناردۆ لە سەردەمی لاویدا دەدرێتە دادگا بە تۆمەتی سۆدۆمی واتە سێکسکردن لەگەل پیاوێکی تردا، پاش ئەوەی چوار مانگ لە بەندیخانە دەمێنێتەوە، بە یارمەتی هاوڕێکانی و کەسانی بەدەسەلات بە تایبەتی خێزانی مێدیسی توانرا ڕزگاری ببێت . | لیۆناردۆ لە سەردەمی لاویدا دەدرێتە دادگا بە تۆمەتی سۆدۆمی واتە سێکسکردن لەگەل پیاوێکی تردا، پاش ئەوەی چوار مانگ لە بەندیخانە دەمێنێتەوە، بە یارمەتی هاوڕێکانی و کەسانی بەدەسەلات بە تایبەتی خێزانی مێدیسی توانرا ڕزگاری ببێت . | ||
ئەو سەردەمە باسی ئەوە کراوە کە ئێمەی مرۆڤ لە کۆسمۆسداین و هەرچییەک لە کۆسمۆسدا هەیە لە ئیمەی مرۆڤیشدا هەیە، ئەوەی لە گەورەتریندا بوونی هەیە لە بچوکترینیشا بە هەمان شێوە، بازنە هێمای گەردوونە، چوارگۆشە هیمای زەوییە، پێش لیۆناردۆ چەندەها کەس باسی ئەوەیان کردووە کە لەشی مرۆڤێک دەتوانێت بازنەیەک و لە هەمان کاتا چوارگۆشەیەکیش پڕ بکاتەوە، بەلام لیۆناردۆ ئەو فکرەیەی بە پێوەر بە هەیکەلی مرۆڤ سەلماند و بۆ ئەو مەبەستەش هێدە باوەڕی بە خۆی هەبوو جەستەی خۆیی و پۆرتێی خۆی لەو بازنە و چواگۆشەکەدا کردووە وەک کەسێکی بە توانا. هەر دوو تیرەی چوارگۆشەکە بە سێکسی مرۆڤدا تێ پەڕدەبن واتە ئۆرگانی زایین، بەڵام تیرەی بازنەکە بە ناوکی مرۆڤدا تێپەڕ دەبێت، واتە ئۆرگانی ژیان یان زیندوو. | ئەو سەردەمە باسی ئەوە کراوە کە ئێمەی مرۆڤ لە کۆسمۆسداین و هەرچییەک لە کۆسمۆسدا هەیە لە ئیمەی مرۆڤیشدا هەیە، ئەوەی لە گەورەتریندا بوونی هەیە لە بچوکترینیشا بە هەمان شێوە، بازنە هێمای گەردوونە، چوارگۆشە هیمای زەوییە، پێش لیۆناردۆ چەندەها کەس باسی ئەوەیان کردووە کە لەشی مرۆڤێک دەتوانێت بازنەیەک و لە هەمان کاتا چوارگۆشەیەکیش پڕ بکاتەوە، بەلام لیۆناردۆ ئەو فکرەیەی بە پێوەر بە هەیکەلی مرۆڤ سەلماند و بۆ ئەو مەبەستەش هێدە باوەڕی بە خۆی هەبوو جەستەی خۆیی و پۆرتێی خۆی لەو بازنە و چواگۆشەکەدا کردووە وەک کەسێکی بە توانا. هەر دوو تیرەی چوارگۆشەکە بە سێکسی مرۆڤدا تێ پەڕدەبن واتە ئۆرگانی زایین، بەڵام تیرەی بازنەکە بە ناوکی مرۆڤدا تێپەڕ دەبێت، واتە ئۆرگانی ژیان یان زیندوو. | ||
سیڤی (C.V ) ە کەی لیۆناردۆ بۆ دیوک (Duc ) ی میلانۆ بە مەبەستی داواکردنی کار، بە یەکێک لە کۆنترین سیڤی و جوانترین سیڤی لە قەڵەم دەدرێت، لەبەر ئەوەی لێۆناردۆ هەر لە سەرەتای سیڤیەکەیدا نوسیویەتی کە ئەو دەزانێت چی بکات و لە چ بوارێکدا کار بکات، پاشان دێتە سەر ئەوەی کە چی کردووە. بە پێچەوانەی ئەم سەردەمەوە؛ کاتێک ئێمە سیڤی دەکەین، هەر لەسەرەتاوە باسی ئەوە دەکەین چیمان کردوە، بۆیە بووە بە سیڤیەکی نموونەیی . | سیڤی (C.V ) ە کەی لیۆناردۆ بۆ دیوک (Duc ) ی میلانۆ بە مەبەستی داواکردنی کار، بە یەکێک لە کۆنترین سیڤی و جوانترین سیڤی لە قەڵەم دەدرێت، لەبەر ئەوەی لێۆناردۆ هەر لە سەرەتای سیڤیەکەیدا نوسیویەتی کە ئەو دەزانێت چی بکات و لە چ بوارێکدا کار بکات، پاشان دێتە سەر ئەوەی کە چی کردووە. بە پێچەوانەی ئەم سەردەمەوە؛ کاتێک ئێمە سیڤی دەکەین، هەر لەسەرەتاوە باسی ئەوە دەکەین چیمان کردوە، بۆیە بووە بە سیڤیەکی نموونەیی . | ||
کاتێک لە کۆتایی ژیانیدا دێت بۆلای پاشای فەرەنسا ؛ فرانسوای یەکەم ، چوار تابلۆی بە کۆڵەوەیە لەوانە؛ مۆنالیزا. یەکەم رۆژ کە دەگاتە کۆشکی پاشا فرانسوا، پاش پێشوازی لێ کردنی دەستووبرد پاشا دەیبات هەتا شوێنی نیشتەجێبوونی لە کۆشکەکەی پیشان بدات، کاتێک دەچنە بەردەم دەرگاکە، کلیلی ژورەکە نادۆزنەوە، کاربەدەستان خێرا ڕادەکەن بە دوای کلیلدا دەگەڕێن، بۆئەوەی لیۆناردۆ چاوەڕێ نەکات، فرانسوا داخوازی دەکات دەرگاکەی بۆ بشکێینن هەتاوەکو لیۆناردۆ چاوەڕوان نەکات. وەک دەی گێێرنەوە خۆشەویستیەکی بێ ئەندازە لە نێوان ئەم دوو پیاوەدا هەبووە، گوایە بە تونێلێکدا بە نهێنی فرانسوا هەرکاتێک ویستبێتی خۆی گەینادۆتە لای لیۆناردۆ. دەرگای هەموو شوێنێکی ئەسکەری کراوە بووە لەبەردەم لیۆناردۆدا بۆ ئەوەی بتوانێت داهێنانەکانی بکات لەو بوارەدا. | کاتێک لە کۆتایی ژیانیدا دێت بۆلای پاشای فەرەنسا ؛ فرانسوای یەکەم ، چوار تابلۆی بە کۆڵەوەیە لەوانە؛ مۆنالیزا. | ||
یەکەم رۆژ کە دەگاتە کۆشکی پاشا فرانسوا، پاش پێشوازی لێ کردنی دەستووبرد پاشا دەیبات هەتا شوێنی نیشتەجێبوونی لە کۆشکەکەی پیشان بدات، کاتێک دەچنە بەردەم دەرگاکە، کلیلی ژورەکە نادۆزنەوە، کاربەدەستان خێرا ڕادەکەن بە دوای کلیلدا دەگەڕێن، بۆئەوەی لیۆناردۆ چاوەڕێ نەکات، فرانسوا داخوازی دەکات دەرگاکەی بۆ بشکێینن هەتاوەکو لیۆناردۆ چاوەڕوان نەکات. | |||
وەک دەی گێێرنەوە خۆشەویستیەکی بێ ئەندازە لە نێوان ئەم دوو پیاوەدا هەبووە، گوایە بە تونێلێکدا بە نهێنی فرانسوا هەرکاتێک ویستبێتی خۆی گەینادۆتە لای لیۆناردۆ. دەرگای هەموو شوێنێکی ئەسکەری کراوە بووە لەبەردەم لیۆناردۆدا بۆ ئەوەی بتوانێت داهێنانەکانی بکات لەو بوارەدا. | |||
[[پەڕگە:لیۆنارد....1.jpg|وێنۆک|ڕاست]] | [[پەڕگە:لیۆنارد....1.jpg|وێنۆک|ڕاست]] | ||
| ھێڵی ٢٦: | ھێڵی ٢٩: | ||
لیۆناردۆ وەک هەموو جاینسێک وەک منداڵێک بیری کردۆتەوە. بەلام پێشبینەکانی بۆ فڕین لەسەرەتاوە هەڵەبوون، ئەو وای باووەڕ بوو بە شکڵیکی وەک بورغو دەتوانێت ئاسمان کوون بکات، بەرە و ئاسمان بچیت. | لیۆناردۆ وەک هەموو جاینسێک وەک منداڵێک بیری کردۆتەوە. بەلام پێشبینەکانی بۆ فڕین لەسەرەتاوە هەڵەبوون، ئەو وای باووەڕ بوو بە شکڵیکی وەک بورغو دەتوانێت ئاسمان کوون بکات، بەرە و ئاسمان بچیت. | ||
پێش مردنی وەسیەت دەکات، یەکێک لە وەسیەتەکەی ئەوەیە کە شەست کەسی هەژار تەرمەکەی بەڕی بکەن بۆ سەرقەبران، زۆر لە تابلۆ و رەسمەکانی ئەدات بە هەندێک لە خوێندکارەکانی.دەڵێن گوایە لە باوەشی فرانسوای یەکەمدا گیانی دەرچووە. لیۆناردۆ هەر لە فەرەنسا لەشاری بلوا کە نزیکەی سەت کیلۆمەترێک لە پاریسەوە دوورە، نێژرا لە کەنیسەیەک بە تەنیشت کۆشکی پاشای فرانسوای یەکەم. | پێش مردنی وەسیەت دەکات، یەکێک لە وەسیەتەکەی ئەوەیە کە شەست کەسی هەژار تەرمەکەی بەڕی بکەن بۆ سەرقەبران، زۆر لە تابلۆ و رەسمەکانی ئەدات بە هەندێک لە خوێندکارەکانی. | ||
دەڵێن گوایە لە باوەشی فرانسوای یەکەمدا گیانی دەرچووە. | |||
لیۆناردۆ هەر لە فەرەنسا لەشاری بلوا کە نزیکەی سەت کیلۆمەترێک لە پاریسەوە دوورە، نێژرا لە کەنیسەیەک بە تەنیشت کۆشکی پاشای فرانسوای یەکەم. | |||
تابلۆکانی لیۆناردۆ لەگەڵ زەمەندا ڕەش دەبنەوە بەهۆی ئەوەی کە لیۆناردۆ هەمیشە هەوڵی داوە تەکنیکی نوێ بەکار بهێنێت بۆ ڕەسم کردن، بەهۆی جۆرێک لە رۆن کە بەکاری هێناوە، کاریگەری لەسەر ڕەشبووی تابلۆکانی کردووە، بۆیە مۆنالیزا لەژێر روناکیەکی جیاواز دانراوە هەتاوەکو لە ڕۆشنایی تیشکی خۆر بیپارێزن. | |||
ئەگەر تابلۆی مۆنالیزا یەکێکە لە تابلۆ بەناوبانگەکنی لیۆناردۆ، لەبەر ئەوەی کە لیۆناردۆ خۆی زۆری ئەو تابلۆیە خۆش ویستووە، پاشان دەم و چاوی مۆنالیزا کۆی هەمو شکڵە جیاوازەکانە بەو پێیەی کە لیۆناردۆ شارەزاییەکی بێ هاوتای لە هەیکەلی مرۆڤدا هەبوووە، کاتێکیش ویستیان بۆ تەجروبە، سەتەها پۆرترێی مرۆڤی جیاواز وەک فلیم نمایش بکەن بەسەر یەکەوە، شکڵەکان لە جوڵاندنەوەدا وەک پۆرترێی مۆنالیزا دەرکەوتن، هەروەها لە پشت مۆنالیزاوە سروشت دەبینین کە ئەو سەردەمە هەرگیز سروشت پیشان نە ئەدرا لە پشت پۆرترێیەکەوە، وێنەکان شکڵی شانۆیی بوون نەک سروشت بە راستەوخۆ. | ئەگەر تابلۆی مۆنالیزا یەکێکە لە تابلۆ بەناوبانگەکنی لیۆناردۆ، لەبەر ئەوەی کە لیۆناردۆ خۆی زۆری ئەو تابلۆیە خۆش ویستووە، پاشان دەم و چاوی مۆنالیزا کۆی هەمو شکڵە جیاوازەکانە بەو پێیەی کە لیۆناردۆ شارەزاییەکی بێ هاوتای لە هەیکەلی مرۆڤدا هەبوووە، کاتێکیش ویستیان بۆ تەجروبە، سەتەها پۆرترێی مرۆڤی جیاواز وەک فلیم نمایش بکەن بەسەر یەکەوە، شکڵەکان لە جوڵاندنەوەدا وەک پۆرترێی مۆنالیزا دەرکەوتن، هەروەها لە پشت مۆنالیزاوە سروشت دەبینین کە ئەو سەردەمە هەرگیز سروشت پیشان نە ئەدرا لە پشت پۆرترێیەکەوە، وێنەکان شکڵی شانۆیی بوون نەک سروشت بە راستەوخۆ. | ||