جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «سۆزانی حەمە تاتە، خانمێک لە سێبەری پۆلێک شەهیددا»

من تەمەنم چوار ساڵ و پەیمانی خوشکیشم دوو ساڵ بوو، دایکم بە نەخۆشیی فشاری خوێن کە بوو بەهۆی لەکارخستنی گورچیلەکانی، کۆچی دواییکرد.

خوێندنی سەرەتاییم لە خوێندنگەی گۆیژە بوو. کاتێ تەمەنم بوو بە 12 ساڵ، لەسەر داوای خۆم لە باوکم، گەڕاینەوە لای باوکم. باوکم تا بڵێی پیاوێکی میهرەبان بوو.

متمانەی زۆری پێم هەبوو، نهێنییەکانی لای من باس دەکرد و فێری دەکردم چۆن نامەکانی بشارمەوە و ئاگام لەخۆم بێ.

یەکەم کتێب، کاوە پێی وتم بیخوێنمەوە بەناوی (ئافرەت لە مێژوودا)، دووەمیان (ژانی گەل) بوو، دواتریش لێی دەپرسیمەوە.  

بەهۆی ئەوەی باوک و براکانت هەموو شەهیدن، بە گێڕانەوەی یادەوەرییەکان ئازارت دەدەم، بەڵام گرنگیشە باسکردنی ئەو مێژووە و تۆمارکردنی، بۆیە داوات لێ دەکەم کورتەباسێکی شەهید کامەرانیش بکەیت...

کامەران، لە ساڵی 1961 لەدایکبووە، کوڕێکی هێمن و لەسەرخۆ بوو، وەک مانگ وابوو، زۆر وریا و جەسوور و ئازا بوو.  

دوای ئەوە، لە ئێوارەیەکی حوزەیرانی ساڵی 1985، باوکم لە کار گەڕایەوە، ئەو ئێوارەیە ئێمەی بە ئۆتۆمبێل بردە سەردانی ماڵێک و بەناو شەقامی شاردا پیاسەی پێ کردین، وەک ئەوەی بزانێ دواجاری دەبێ. گەڕاینەوە ماڵەوە، شەوەکەی چالاکییەکی پێشمەرگە بوو، چوار تاوانباری رژێمیان بەر گوللە دابوو و کوشتبوونیان. شەو درەنگ بوو و لە خەودا بووین، لە حەوشە خەوتبووین، لە دەرگای ماڵەکەمانیان دابوو، باوکم رۆیشتبوو دەرگای کردبووەوە، لە دەنگی تەقە راچڵەکیم و خوشکەکەم بە راکێشان بەئاگای هێنام، وامانزانی وەک تەقەی هەمیشەییە، هەرچەندە ئەم جارە زۆر نزیک بوو.  

حەوشەکەمان دوورودرێژ بوو، نزیکەی (10م) دەبوو. وتم: "با بانگی باوکم بکەین، شەو درەنگە، با بێت بنووێ"، کە نزیک دەرگاکە بووینەوە، قاچم بەر شتێک کەوت، بینیم باوکمە لەناو خوێنی خۆیدا کەوتووە.

ئەو رۆژە هەر زۆر کەسی بێتاوان و سەربازی هەڵهاتوو گیران، بیستمان هەر لە تووی مەلیک دەیان ماڵیان بە شۆفڵ وێران کردبوو.

'''لە ماڵی مامت ژیانتان چۆن دەگوزەراند؟'''

کاتێک زەنگی پشوو لێی دا، چووینە حەوشە کۆبووینەوە و کەوتینە وتنی سروودی ئەی رەقیب و ئەوەندەی نەبرد هەر 12 پۆلەکە کە هەر پۆلەی (30 – 35) خوێندکار دەبووین، لەگەڵ مامۆستاکانیش لە حەوشە کۆبووینەوە، دەنگی سروودی ئەی رەقیب دنیای دەلەرزاند، هەرچەند مامۆستاکان هەوڵیان دەدا ئاگامان لە خۆمان بێ، بەڵام تەوژمەکە تا دەهات زۆر دەبوو، بەسەر شەقامی تووی مەلیک تا خوارەوە بە هوتاف و سروود وتن دەڕۆیشتین، هەست و سۆزی خەڵکی شار هەموو جووڵا، لای مزگەوتی بۆسکانییەکان رژێم بە تەقە بڵاوەیان پێ کردین، هەموو رێکخستن و پارتەکان بەشداربوون.  

چەندین جار لەو جۆرە خۆپیشاندانانە دروست دەبوو، بەتایبەتی لە ساڵی 1983.  

'''لە کاتی راپەڕینە مەزنەکە، ئەو خەڵکانەی کەسوکاریان لە دەزگا ئەمنییەکان گیرابوون، دەچوون بۆ دۆزینەوەی هەر ئاسەوارێک کە لەوێ جێیان هێشتبێت، تۆ چیت کرد؟'''  

'''نەچوویتە ئەمنی سلێمانیی تا بزانیت هیچ ئاسەوارێکی شەهید کاوە و شەهید ئەردەڵان هەبێت؟'''

'''لە کۆنگرەی دووی حزبی سۆسیالیست، بوویت بە ئەندامی سەرکردایەتی، ئەمە چۆن بوو؟'''

بۆم دەرکەوتبوو کە ژنان بەداخەوە لە هەر شوێنێک بن، زۆر یا کەم، تەنیا بۆ شێوە و رووخسارە و کەمتر لە روانگەی دیموکراتیبوونەوەیە.

هەروەها هاوسەرەکەم (محەمەد دۆڵاشی) هێشتا کاریان لەگەڵدا دەکات. خۆم زیاتر سەرقاڵی پەروەردەکردنی منداڵەکانم بووم، ئێستا ئەوانیش گەورە بوون و لە خەم رەخساون.