جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Penjam»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
 
(١٥ دەستکاری لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[کفری]]'''
'''[[زەهرا یاموڵكی]]'''
[[پەڕگە:کفری..1.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:987740ard01.jpg|وێنۆک]]
کفری شارێکی دێرینی کوردستانە دەکەوێتە ناوچەی گەرمیانەوە، لەم شارەدا نەتەوەی کورد و تورکمان و عەرەب تێیدا دەژین کە زۆربەی دانیشتووانی کوردن، کفری لە ڕووی ئاو و ھەواوە کەشێکی مام ناوەندی ھەیە بەڵام لە وەرزی ھاویندا ھەندێک گەرمە.
زەهرا یاموڵكی، ژنێكی پێشەنگ


'''ناو و واتای شاری کفری'''
'''[[خەلیل عەبدوڵڵا]]'''


تاکو ئێستا بەتەواوی نەزانراوە ناوی شاری کفری لە چییەوە سەرچاوەی گرتووە و ئەو ناوەی بەباڵادا بڕاوە، وشەی کفری لە عەرەبیدا گەلێک مانا دەبەخشێت وەک (کفر ـ کفرا) داپۆشینی شتێک، (کفر ـ کفرانا) دژی ئیمان ھێنان بە خوا، (کفر) ئەرزیکی دوور لە خەڵکە، (الکفر) شەوەزەنگ، (کفر) لادێ. سەبارەت بە ناوی (کفری) ھەندێک بیروبوجون ھە یە:
هاوڕێم خۆگر خالید بەڕێوەبەری پلاندانان لە بەرێوەبەرایەتیی گشتیی پەروەردەی '''[[سلێمانی]]'''، داوای لێكردم كە هاوكاری بكەم بۆ دۆزینەوەی ناوێك بۆ ئەوەی لە قوتابخانەیەكی كچانی بنێن لەشاری سلێمانی، منیش ناوی مامۆستا زەهرا یاموڵكیم بەفكردا هات‌و بۆ زانیاری زیاتر پەیوەندیم بەمامۆستا مەجید ساڵحەوە كرد‌و ئەویش بەسوپاسەوە وێنە‌و زانیاری تەواوی لەسەر ئەو مامۆستا گومناوە بۆ ناردم، بەخۆشحاڵییەوە پەروەردەی '''[[سلێمانی]]''' ئەو قوتابخانەیان بەناوی زەهرا یاموڵكییەوە ناو نا، كە ئەوە وەفاو پاداشتێكە بۆ بەخشش‌و خزمەتەكانی ئەو ژنە ناودارەی كوردستان. سوپاس بۆ خەمخۆری كاك خۆگرو كاك مەجید‌و پەروەردەی '''[[سلێمانی]]'''.


لە وشەی (کفر)ی عەرەبییەوە ھاتووە کە بەکوردی مانای دار (گەز) دەبەخشێت، چونکە کاتی خۆی ئەم جۆرە دارانە لە ناوچەکەدا زۆر بوون.
زەهرا یاموڵكی ژنێكی ناوداری كوردستانەو لەرێی خوێندن‌و فێربوونەوە خزمەتێكی زۆری بەخوێندكارانی كچی سەردەمی خۆی كردووە، وەك ژنێكی رووناكبیر‌و پێشەنگ لەكۆتایی ساڵانی بیستەكانی سەدەی رابردوو،رۆڵی دیاری لەكایەی خوێندن‌و پەروەردە لەشاری سلێمانی سەدان كچ لەرێی قوتابخانەكەی ئەوەوە فێری خوێندن‌و نووسین بوون‌و مەكتەبیان تەواو كرد.


کفر بەمانای قیر یان بەردە خەڵوز دێت کە لەدێر زەمانەوە کانزاکانیان لەدەور و پشتی کفریی ئێستادا دۆزراوەتەوە.
زەهرا كچی '''[[مستەفا پاشای یاموڵكی]]''' كەسایەتیی نیشتمانی‌و روناكبیر‌و وەزیری پەروەردەی حكومەتەكەی '''[[شێخ مەحموودی حەفید]]'''.


و ڕایەک ھەیە کە وشەی کفری لە (قار – قیر – کار)ی سۆمەرییەوە وەرگیراوە، بەتێپەڕ بوونی کات لە سەردەمە جیاوازەکاندا ئاڵوگۆڕ بە سەر ئەو وشەدا ھاتووە.
زەهرا ساڵی 1892 لەشاری سەڵماسی ئێران لەدایك بووە، چونكە ئەوكات مستەفا پاشای باوكی،سەركونسڵی عوسمانی بووە لەو شارە.


لە دەقە بزمارییە ئەکەدییەکان و پاشتر بابلییەکان و ئاشورییەکاندا پێی وتراوە (کبرو) لە ئارامییەکاندا بە (کبرا) ھاتووە و لە عبرانییەکاندا بە (کوبیر)یان کوفیر ھاتووە.
زەهرا لەگەڵ باوكی گەڕاوەتەوە شاری '''[[سلێمانی]]'''، ئافرەتێكی جوان‌و شۆخ‌و شەنگ بووە، زۆربەی شاعیرانی ئەو سەردەمە پێی سەرسام بوون،رەمزی مەلا مارف شەیدای بووە‌و شیعرێكی غەزلی جوانی بۆ نوسیوە كە ئەڵێ‌:


لە سەردەمی (سوڵتان عەبدولحەمید) حوکمراِنییەتی عوسمانیشدا ناوی کفری گۆڕی بۆ (سەلاحییە).
* تەعاڵڵا لەزیبایی قەدی رەعنایی زەڕین تاج
* كە عیشەوە‌و ناز‌و لەنجە‌و غونجە‌و سەرتاپیی زەڕین تاج
* كەچاوی كەوت بەنەخلی قامەتی سەرووی چەمەن، دەرحاڵ
* سەری شۆڕ كردەوە بۆ سوجدەی بەر باڵای زەڕین تاج


زەهرا وەك مامۆستا خزمەتی بەمناڵانی كوردستان كردووە‌و لەبەر زیرەكی‌و لێهاتوویی قوتابخانەیەكی كچان بەناوی ئەوەوە ناونراوە، بەناوی قوتابخانەی زەهرای كچانی '''[[سلێمانی]]'''، ساڵی 1929 بووە بەبەڕێوەبەری ئەو قوتابخانەیە‌و رۆژنامەی ژیان لە ژمارە(205)ی رۆژی 17ی تشیرینی یەكەمی 1929، هەواڵی بوون بەبەرێوەبەری زەهرای بڵاو كردۆتەوە.


[[ کفری|درێژەی بابەت]]
[[زەهرا یاموڵكی|درێژەی بابەت]]

دوایین پێداچوونەوەی ‏١٧:٠٩، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤

زەهرا یاموڵكی

987740ard01.jpg

زەهرا یاموڵكی، ژنێكی پێشەنگ

خەلیل عەبدوڵڵا

هاوڕێم خۆگر خالید بەڕێوەبەری پلاندانان لە بەرێوەبەرایەتیی گشتیی پەروەردەی سلێمانی، داوای لێكردم كە هاوكاری بكەم بۆ دۆزینەوەی ناوێك بۆ ئەوەی لە قوتابخانەیەكی كچانی بنێن لەشاری سلێمانی، منیش ناوی مامۆستا زەهرا یاموڵكیم بەفكردا هات‌و بۆ زانیاری زیاتر پەیوەندیم بەمامۆستا مەجید ساڵحەوە كرد‌و ئەویش بەسوپاسەوە وێنە‌و زانیاری تەواوی لەسەر ئەو مامۆستا گومناوە بۆ ناردم، بەخۆشحاڵییەوە پەروەردەی سلێمانی ئەو قوتابخانەیان بەناوی زەهرا یاموڵكییەوە ناو نا، كە ئەوە وەفاو پاداشتێكە بۆ بەخشش‌و خزمەتەكانی ئەو ژنە ناودارەی كوردستان. سوپاس بۆ خەمخۆری كاك خۆگرو كاك مەجید‌و پەروەردەی سلێمانی.

زەهرا یاموڵكی ژنێكی ناوداری كوردستانەو لەرێی خوێندن‌و فێربوونەوە خزمەتێكی زۆری بەخوێندكارانی كچی سەردەمی خۆی كردووە، وەك ژنێكی رووناكبیر‌و پێشەنگ لەكۆتایی ساڵانی بیستەكانی سەدەی رابردوو،رۆڵی دیاری لەكایەی خوێندن‌و پەروەردە لەشاری سلێمانی سەدان كچ لەرێی قوتابخانەكەی ئەوەوە فێری خوێندن‌و نووسین بوون‌و مەكتەبیان تەواو كرد.

زەهرا كچی مستەفا پاشای یاموڵكی كەسایەتیی نیشتمانی‌و روناكبیر‌و وەزیری پەروەردەی حكومەتەكەی شێخ مەحموودی حەفید.

زەهرا ساڵی 1892 لەشاری سەڵماسی ئێران لەدایك بووە، چونكە ئەوكات مستەفا پاشای باوكی،سەركونسڵی عوسمانی بووە لەو شارە.

زەهرا لەگەڵ باوكی گەڕاوەتەوە شاری سلێمانی، ئافرەتێكی جوان‌و شۆخ‌و شەنگ بووە، زۆربەی شاعیرانی ئەو سەردەمە پێی سەرسام بوون،رەمزی مەلا مارف شەیدای بووە‌و شیعرێكی غەزلی جوانی بۆ نوسیوە كە ئەڵێ‌:

  • تەعاڵڵا لەزیبایی قەدی رەعنایی زەڕین تاج
  • كە عیشەوە‌و ناز‌و لەنجە‌و غونجە‌و سەرتاپیی زەڕین تاج
  • كەچاوی كەوت بەنەخلی قامەتی سەرووی چەمەن، دەرحاڵ
  • سەری شۆڕ كردەوە بۆ سوجدەی بەر باڵای زەڕین تاج

زەهرا وەك مامۆستا خزمەتی بەمناڵانی كوردستان كردووە‌و لەبەر زیرەكی‌و لێهاتوویی قوتابخانەیەكی كچان بەناوی ئەوەوە ناونراوە، بەناوی قوتابخانەی زەهرای كچانی سلێمانی، ساڵی 1929 بووە بەبەڕێوەبەری ئەو قوتابخانەیە‌و رۆژنامەی ژیان لە ژمارە(205)ی رۆژی 17ی تشیرینی یەكەمی 1929، هەواڵی بوون بەبەرێوەبەری زەهرای بڵاو كردۆتەوە.

درێژەی بابەت