جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی یه‌كه‌م»
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| (١٥ دەستکاری لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت) | |||
| ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
'''[[ | '''[[سه‌رنجێكی خێرا له‌سه‌ر سێ غه‌زه‌لی (مه‌حوی)]]''' | ||
نووسینی: '''[[عادل قادری]]''' | |||
[[پەڕگە:Ima6620ges (23).jpg|وێنۆک]] | |||
'''[[مەحوی]]''' بێگومان به‌شێكی بوون و زمانی له ده‌ور و ته‌وه‌ری میتافیزیكی ئیسلامی سووڕاوه‌ته‌وه و مانا و مه‌به‌ستی شیعره‌كانیشی له‌و ئاراسته‌دا بوون. ته‌نانه‌ت باسكاریی شاعیر له‌م شیعره‌ی خواره‌وه‌دا جیاوازه و وه‌ك ئانتی تێزێك ده‌چێت له هه‌مبه‌ر كۆمه‌ڵێك كردار و مانا له‌و قه‌واره و پێكهاته‌دا: | |||
* له‌م به‌حری فیتنه به‌ڵكی نه‌جاتت بدا خودا | |||
* داوێنـی باخودا بـگره، بـه‌رده ناخـودا | |||
* بێ كه‌س منم، كه‌سێ له زوبانم بگا نییه | |||
* هه‌مده‌م خودا نه‌ناسن و ده‌م پڕ له یاخودا | |||
* عه‌هد و وه‌فایه سوخره‌یی به‌دعه‌هدی و جه‌فا | |||
* هه‌ر ما به دادی ئه‌هلی وه‌فادا بگا خود | |||
ا | |||
وه‌ك له‌م سێ به‌یته‌یدا هاتووه شاعیر جیاكارییه‌ك ده‌كا له نێوان دوو چه‌شنه له خوداپه‌رستان كه یه‌كیان خوداپه‌رستانی راسته‌قینه‌ن و ئه‌وی تریان خودانه‌ناسانن. | |||
بێگومان مه‌به‌ستی '''[[مەحوی]]''' له خودانه‌ناس خودا نه‌په‌رستان نییه، به‌ڵكو ئه‌و تاقمه‌یه كه به رواڵه‌ت خودا ده‌ناسن و راستیی خودا (به‌و واتایه‌ی كه له گوتاری عیرفانی ئه‌و سه‌رده‌مه‌دا باو بووه) ناناسن. | |||
لێره‌دا شاعیر رێی فام و په‌رستش و مه‌عریفه‌ی خۆی له لایه‌نێك كه ده‌كرێت به ئه‌ویدی ناوی ببه‌ین جیا ده‌كاته‌وه. هه‌ر له درێژه‌دا مه‌حوی ئه‌م ئه‌ویدییه ده‌خاته شوێنگه‌یه‌كی ئیستاتیكی و جوانیناسانه‌وه و ده‌ڵێ: | |||
* لوتفێ به حاڵی من كه، وتم، ئه‌و وتی به قار | |||
* تۆ شۆخی باخودا و ئه‌من شۆخی ناخودا | |||
دواتر له درێژه‌دا و له دوا به‌یتی ئه‌م غه‌زه‌له‌دا شاعیر زایه‌ڵه و ئاواز و پێكهاتێكی فه‌لسه‌فی-عیرفانی ده‌دات به شیعره‌كه‌ی: | |||
* تـا زوڵمه‌تی وجـووده تـه‌ریكی لـه نووری عیشق | |||
* سێبه‌ر نه‌ما هه‌تاوه كه (مه‌حوی) نه‌ما، خودا | |||
ئه‌مه یه‌كێك له‌و شیعرانه‌ی '''[[مەحوی]]''' بوو كه به تێمی زاڵی عیرفانی و تێكه‌ڵه‌یه‌ك له شه‌ریعه‌ت و عیرفان و فه‌لسه‌فه و بن مایه‌یه‌ك له عیشق هۆنراوه‌ته‌وه. | |||
[[سه‌رنجێكی خێرا له‌سه‌ر سێ غه‌زه‌لی (مه‌حوی)|درێژەی بابەت]] | |||
دوایین پێداچوونەوەی ٠٩:٤٧، ١ی تەممووزی ٢٠٢٤
سه‌رنجێكی خێرا له‌سه‌ر سێ غه‌زه‌لی (مه‌حوی)
نووسینی: عادل قادری
.jpg)
مەحوی بێگومان به‌شێكی بوون و زمانی له ده‌ور و ته‌وه‌ری میتافیزیكی ئیسلامی سووڕاوه‌ته‌وه و مانا و مه‌به‌ستی شیعره‌كانیشی له‌و ئاراسته‌دا بوون. ته‌نانه‌ت باسكاریی شاعیر له‌م شیعره‌ی خواره‌وه‌دا جیاوازه و وه‌ك ئانتی تێزێك ده‌چێت له هه‌مبه‌ر كۆمه‌ڵێك كردار و مانا له‌و قه‌واره و پێكهاته‌دا:
- له‌م به‌حری فیتنه به‌ڵكی نه‌جاتت بدا خودا
- داوێنـی باخودا بـگره، بـه‌رده ناخـودا
- بێ كه‌س منم، كه‌سێ له زوبانم بگا نییه
- هه‌مده‌م خودا نه‌ناسن و ده‌م پڕ له یاخودا
- عه‌هد و وه‌فایه سوخره‌یی به‌دعه‌هدی و جه‌فا
- هه‌ر ما به دادی ئه‌هلی وه‌فادا بگا خود
ا وه‌ك له‌م سێ به‌یته‌یدا هاتووه شاعیر جیاكارییه‌ك ده‌كا له نێوان دوو چه‌شنه له خوداپه‌رستان كه یه‌كیان خوداپه‌رستانی راسته‌قینه‌ن و ئه‌وی تریان خودانه‌ناسانن.
بێگومان مه‌به‌ستی مەحوی له خودانه‌ناس خودا نه‌په‌رستان نییه، به‌ڵكو ئه‌و تاقمه‌یه كه به رواڵه‌ت خودا ده‌ناسن و راستیی خودا (به‌و واتایه‌ی كه له گوتاری عیرفانی ئه‌و سه‌رده‌مه‌دا باو بووه) ناناسن.
لێره‌دا شاعیر رێی فام و په‌رستش و مه‌عریفه‌ی خۆی له لایه‌نێك كه ده‌كرێت به ئه‌ویدی ناوی ببه‌ین جیا ده‌كاته‌وه. هه‌ر له درێژه‌دا مه‌حوی ئه‌م ئه‌ویدییه ده‌خاته شوێنگه‌یه‌كی ئیستاتیكی و جوانیناسانه‌وه و ده‌ڵێ:
- لوتفێ به حاڵی من كه، وتم، ئه‌و وتی به قار
- تۆ شۆخی باخودا و ئه‌من شۆخی ناخودا
دواتر له درێژه‌دا و له دوا به‌یتی ئه‌م غه‌زه‌له‌دا شاعیر زایه‌ڵه و ئاواز و پێكهاتێكی فه‌لسه‌فی-عیرفانی ده‌دات به شیعره‌كه‌ی:
- تـا زوڵمه‌تی وجـووده تـه‌ریكی لـه نووری عیشق
- سێبه‌ر نه‌ما هه‌تاوه كه (مه‌حوی) نه‌ما، خودا
ئه‌مه یه‌كێك له‌و شیعرانه‌ی مەحوی بوو كه به تێمی زاڵی عیرفانی و تێكه‌ڵه‌یه‌ك له شه‌ریعه‌ت و عیرفان و فه‌لسه‌فه و بن مایه‌یه‌ك له عیشق هۆنراوه‌ته‌وه.