جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Penjam»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
 
(٥ دەستکاری لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[محەمەد حاجی وەلی]]'''
[[پەڕگە:463979784.jpg|وێنۆک]]
پێشمەرگەو تێکۆشەری دێرینی کوردایەتی و کەسایەتی کۆمەڵایەتی گەرمیان
'''[[جەنەڕاڵی پایز و یادێکی، حەفتاو حەوت]]'''
[[پەڕگە:422921605 .jpg|وێنۆک]]
پیاوێكی كه‌ڵگه‌ت، سیما سپی، قۆز، شیكپۆش، هه‌ر له‌ بڕنه‌وی دارشووشه‌ ده‌چی.. چۆن بڕنه‌وی دارشووشه‌ی ئه‌ڵمانی ژماره‌ 17 له‌ شۆڕشی ئه‌یلولدا له‌ڕووی جوانی و نیشانه‌ ئه‌نگاوتن و له‌دووره‌وه‌ پێكان باوبوو، كاكه‌ حه‌مه‌ی وه‌لیش ئاوا له‌ناو شۆڕش و له‌ناو خه‌ڵكیشدا جوانخاس، به‌هه‌ڵوێست، به‌په‌رۆشی كوردایه‌تی بوو.


ئه‌و له‌ گوندی جڵه‌وگیره‌ی ناوچه‌ی عه‌للایی خانی كوردستانی رۆژهه‌ڵات ساڵی 1932 پێینایه‌ناو كه‌لاوه‌كانی ژیانه‌وه‌.. دواتر ماڵباته‌كه‌یان له‌و زێده‌ نامێنن و رووده‌كه‌نه‌وه‌ كوردستانی باشوور و له‌ گوندی '''[[حه‌وش كوڕو]]''' دا بنه‌وبارگه‌ ده‌خه‌ن.
نووسینی: '''[[عەبدوڵڵا کەریم مەحمود]]'''
پایزی 1975 حسین محه‌مه‌د ئه‌حمه‌د ، له‌ ئاماده‌یی '''[[سلێمانی]]'''  ، '''[[محەمەد عومەر عوسمان (ژەنەڕاڵی پاییز)]]'''ی پێناساندم ،بووین به‌ هاوڕێی رۆژنامه‌و گۆڤارو  کتێب ،  سه‌رقاڵی خوێندنه‌وه‌ بووین ،ناو به‌ناو شیعرمان ده‌نوسی و  بۆ یه‌کتریمان ده‌خوێنده‌وه‌.


كه‌ سته‌می داگیركه‌ر هه‌بی و هه‌ڕه‌شه‌ له‌ چاره‌نووس بكری، خه‌ڵكیی ده‌سته‌وه‌ستان نابن، به‌ڵكو توێشووی گه‌شتێك هه‌ڵده‌گرن و له‌ناو پرۆسه‌ی سیاسی و حیزبایه‌تیدا هه‌وارێك ئاوه‌دانده‌كه‌نه‌وه‌.. حه‌مه‌ی وه‌لی له‌ 26 ساڵیدا په‌یوه‌ستده‌بی به‌ رێكخستنی پارتی دیموكراتی كوردستانه‌وه‌.. ئه‌و ده‌مه‌ عێراق كه‌وتبووه‌ دۆخێكی وه‌رچه‌رخانه‌وه‌، رژێمی كۆماری راگه‌یه‌نرابوو، په‌نجه‌ره‌یه‌ك به‌ڕووی ئازادی و ژیانێكی نوێدا كرابووه‌وه‌، به‌ڵام زۆری نه‌خایاند بۆ كورد بووه‌ شمڵی شه‌ڕ..
ماڵی محه‌مه‌د له‌ خانوه‌کانی کارگه‌ی  جگه‌ره‌ بوو ، ماڵی ئێمه‌ش لای شێخ مستەفا بوو، لە گەرەکی بەرانان ، لە نزیک گردی رەعایەو گردی ئەندازیاران ، هەردووکمان هاتوو چۆی  ماڵی یه‌کتریمان ده‌کرد .


عه‌بدولكه‌ریم قاسم له‌هه‌موو هه‌نگاوه‌كانی به‌ڵێندان به‌ خه‌ڵكی پاشه‌كشه‌یكرد، ئه‌و دیموكراسییه‌ته‌ی چاوه‌ڕوانده‌كرا عێراق بكاته‌ وڵاتی خۆشیی و به‌هاری ژیان شه‌ڵاڵی ته‌پوتۆزی كۆنه‌په‌رستی كرایه‌وه‌، ته‌نیا ده‌سته‌ی پاشایه‌تی گۆڕا و باندێكیتر هاته‌سه‌ر حوكم، به‌ هێزی سه‌ربازیی په‌لاماری كوردستانی دا.. كوردیش بێوه‌ڵامنه‌بوو، رۆژی 11/9/1961 چووه‌ناو مێژووی شۆڕشگێڕیی كورده‌وه‌.. ئه‌وكاته‌ خه‌ڵكیی پێیانده‌وت هه‌رای '''[[دەربەندیخان]]'''.
( قژی زەرد بوو بە گەڵای پایز )


حه‌مه‌ی وه‌لی ئه‌و ساڵه‌ بووه‌ پێشمه‌رگه‌.. وه‌كو كه‌سێكی دیار ده‌ركه‌وت، له‌ناو فه‌رمانده‌كانی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ی شۆڕشی ئه‌یلول ته‌نیا له‌گه‌ڵ یادبوو عه‌زیز قازیدا دۆستایه‌تی و تێكه‌ڵی هه‌بوو، تا پێش مردنی هه‌ركه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ بهاتایه‌ته‌وه‌ سه‌ردانیده‌كرد.. زۆرتر له‌گه‌ڵ مامۆستا حیلمی عه‌لی شه‌ریف و شه‌هید عه‌لی عه‌سكه‌ری و مامۆستا عوله‌ما و كه‌مال مفتیدا نێوانی خۆشبوو.
محەمەد گه‌نجێکی  هێمن و بێ ده‌نگ و مه‌نگ  بوو ،  له‌ جیاوازییه‌ چینایه‌تیه‌کان ده‌دواین ، عاشقی هۆنراوه‌کانی ( ئادگار ئاڵانپۆ و بۆدلێر و پۆشکین وجەمال شارباژێری)  بوو ،  خاوه‌ن  ده‌روونێکی  په‌پوله‌  ئاسای ناسک و جوان و به‌هه‌ڵوێست بوو.


[[محەمەد حاجی وەلی|درێژەی بابەت]]
توخنی  دنیای سیاسه‌ت  نه‌ده‌ که‌وت ، ناو به‌ناو هۆنراوه‌ی بۆ  جوانی سیحری رۆمانسیه‌تی ئه‌و کچه‌ قژ زه‌رده‌ی ئالوده‌ی بوو دەنووسی و بەدەنگی خۆی بۆی دەخوێندمەوە.
 
ئەو کچەی لێ ی دابڕو ون  بوو  ، قژە زەردەکەی لای ئەو ببوو، بە هێمای گەڵای زەردی  پایز .
 
محه‌مه‌د بێ سنوور چووبوه‌ خه‌ڵوه‌تی شیعره‌وه‌ ،  شیعری کرد به‌ هه موو زه‌مه‌نه‌کانی ته‌مه‌نی ، لاپەرەی  هەموو یاده‌وه‌رییه‌کانی .
 
له‌ عيشقی بە ئاکام نەگەیوو و رۆمانسیەتی شیعردا ، به‌ جۆرێک چووبووە  دنیای شیعرەوە، هەموو ساتەکانی ژیانی نامۆیی وغوربه‌تی قژ زەرد بوو .
 
به‌دوای عه‌شقی رۆحی  ،ئەو کچە قژ زەردەدا عەوداڵ بوو ، تێك شکانی عيشق و دابڕان و نامۆیی ، محەمەدی کرد  به‌و شاعیره‌ی  , ده‌نگ و ڕه‌نگی قژزەردی ، لەگەڵای زەردی پایز دا ببینێتەوە.
قژ زەرد و گەڵای زەردی پایز  ،محەمەدیان کرد به‌ جه‌نه‌ڕاڵی پایز.
 
[[جەنەڕاڵی پایز و یادێکی، حەفتاو حەوت|درێژەی بابەت]]

دوایین پێداچوونەوەی ‏١٠:١١، ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤

463979784.jpg

جەنەڕاڵی پایز و یادێکی، حەفتاو حەوت

نووسینی: عەبدوڵڵا کەریم مەحمود

پایزی 1975 حسین محه‌مه‌د ئه‌حمه‌د ، له‌ ئاماده‌یی سلێمانی ، محەمەد عومەر عوسمان (ژەنەڕاڵی پاییز)ی پێناساندم ،بووین به‌ هاوڕێی رۆژنامه‌و گۆڤارو کتێب ، سه‌رقاڵی خوێندنه‌وه‌ بووین ،ناو به‌ناو شیعرمان ده‌نوسی و بۆ یه‌کتریمان ده‌خوێنده‌وه‌.

ماڵی محه‌مه‌د له‌ خانوه‌کانی کارگه‌ی جگه‌ره‌ بوو ، ماڵی ئێمه‌ش لای شێخ مستەفا بوو، لە گەرەکی بەرانان ، لە نزیک گردی رەعایەو گردی ئەندازیاران ، هەردووکمان هاتوو چۆی ماڵی یه‌کتریمان ده‌کرد .

( قژی زەرد بوو بە گەڵای پایز )

محەمەد گه‌نجێکی هێمن و بێ ده‌نگ و مه‌نگ بوو ، له‌ جیاوازییه‌ چینایه‌تیه‌کان ده‌دواین ، عاشقی هۆنراوه‌کانی ( ئادگار ئاڵانپۆ و بۆدلێر و پۆشکین وجەمال شارباژێری) بوو ، خاوه‌ن ده‌روونێکی په‌پوله‌ ئاسای ناسک و جوان و به‌هه‌ڵوێست بوو.

توخنی دنیای سیاسه‌ت نه‌ده‌ که‌وت ، ناو به‌ناو هۆنراوه‌ی بۆ جوانی سیحری رۆمانسیه‌تی ئه‌و کچه‌ قژ زه‌رده‌ی ئالوده‌ی بوو دەنووسی و بەدەنگی خۆی بۆی دەخوێندمەوە.

ئەو کچەی لێ ی دابڕو ون بوو ، قژە زەردەکەی لای ئەو ببوو، بە هێمای گەڵای زەردی پایز .

محه‌مه‌د بێ سنوور چووبوه‌ خه‌ڵوه‌تی شیعره‌وه‌ ، شیعری کرد به‌ هه موو زه‌مه‌نه‌کانی ته‌مه‌نی ، لاپەرەی هەموو یاده‌وه‌رییه‌کانی .

له‌ عيشقی بە ئاکام نەگەیوو و رۆمانسیەتی شیعردا ، به‌ جۆرێک چووبووە دنیای شیعرەوە، هەموو ساتەکانی ژیانی نامۆیی وغوربه‌تی قژ زەرد بوو .

به‌دوای عه‌شقی رۆحی ،ئەو کچە قژ زەردەدا عەوداڵ بوو ، تێك شکانی عيشق و دابڕان و نامۆیی ، محەمەدی کرد به‌و شاعیره‌ی , ده‌نگ و ڕه‌نگی قژزەردی ، لەگەڵای زەردی پایز دا ببینێتەوە. قژ زەرد و گەڵای زەردی پایز ،محەمەدیان کرد به‌ جه‌نه‌ڕاڵی پایز.

درێژەی بابەت