جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Chawram»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[وێنەیەکی دەگمەنی پێشەوا قازی محەمەد]]'''
'''[[تابلۆیەکی عەباس کاتوزیان بەناوی (کچێکی کورد)]]'''
[[پەڕگە:304026 127112830724.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:20231002 .jpg|وێنۆک]]
ئامادەکردنی: '''[[مانو بەرزنجی]]'''


وێنەیەکی دەگمەن و پێ نەزاندراوی پێشەوا '''[[قازی محەمەد]]'''
ئۆستن هێنری لایارد Austen Henry Layard (1817-1894) دەڵیت: لەنێو ئافرەتانی کورددا کچانێک هەن لەڕووی جوانییەوە جیاوازن، لە کچانی بەدەوی (عەرەب) ناچن، پێستی زەیتونیان هەیە، چاوی ڕەسەن و تیژ و برژانگێکی ڕەشی درێژیان هەیە، بەڵام زیاتر جوانییەکی ئەوروپییان هەیە".


کچێکی جوانی کورد یان کچی کورد تابلۆیەکی زەیتی عەباس کاتوزیانە . ئەم تابلۆیە کە لە ساڵی 1989 کێشراوە، یەکێکە لە بەرهەمە بەناوبانگەکانی ئەم نیگارکێشە. دیزاینی ئەم تابلۆیە چەندین جار بۆ بونیاتنانی تابلۆ بەکارهاتووە و چووەتە ناو ماڵی زۆر کەس لە ئێران و کوردستان.


١١-ی بانەمەڕی ١٢٧٩ی هەتاوی (01-05-1900) ڕۆژی لە دایکبوونی پێشەوا '''[[قازی محەمەد]]'''ە کە ناوی بۆ هەمیشە لە مێژووی سیاسی هەموو کوردستان دا ئاستە کراوە.
قەبارەی تابلۆ: 100x80


بەو بۆنەوەیە ئەم وێنە نەبیندراوەی  پێشەوا و تاقە کوڕەکەی عەلیی هومام قازی (کوڕی ڕەش) بڵاو دەکەینەوە.وێنەکە لە ئاڵبۆمی شەخسی ڕەحمەتی حەسەن فەتتاحی قازی دابووە کە یەکێک لە کوڕەکانی بێژەن قازی لە تۆڕی فەیس بووک دا بڵاوی کردووەتەوە بێ ئەوەی کەسەکانی ناو وێنەکەی ناسیبێتەوە.  
کچیکی کورد بە جلوبەرگی ڕەنگاوڕەنگ و جوانەوە کە لە ناوەندی تابلۆکەدا کێشراوە. کچەکە کەمێک مەیلی بۆ لای ڕاستی تابلۆکە هەیە و پاشخانەکەی بەتەواوی تاریکە.   تاریکییەکی لەو شێوەیە لە پاشخاندا بە دەگمەن لە کارەکانی عەباس کاتوزیاندا دەبێنرێت.


سپاس کاک بیژەن بۆ ئەو کارە گەورەیە.


لە ڕاستەوە: ١- میرزا قاسم مەجیدی قازی (میرزا قاسمی بادام) ،٢- مەلا محەمەدی دربکەی (لاهیجانی)، ٣ و ٤ - پێشەوا '''[[قازی محەمەد]]''' و کوڕەکەی عەلی، ٥- مەلا محەمەد سدیقی سیدقی.
'''ژیاننامەی پرۆفیسۆر'''  


پرۆفیسۆر عەباس کاتوزیان لە تەمەنی دوو ساڵیدا دایکی لەدەستدا و تەمەنی منداڵی لە ژێر سێبەری باوکێکی میهرەباندا بەسەر برد. عەباسی گەنج سەرسام بوو بە نیگارکێشی و سروشت و وەرزش. وەرزشوانێکی ماندوونەناس بووە و لە تەمەنی چواردە ساڵییەوە لە زۆرخانەی حاج وەزیری دەستی بە وەرزش کردووە، پاشان تا کۆتایی تەمەنی بەردەوام بووە لە سەرکەوتن و پشتێنە. هەر لە منداڵییەوە حەزی بە نیگارکێشان بووە، بە جۆرێک کە دەگاتە تەمەنی هەرزەکاری، دەچێتە ناو کۆنسێرڤاتۆری کەمالولمولک و بە سەرپەرشتی حسێن خان شێخ و دایک و باوکی دەستی بە نیگارکێشان کردووە. دوای چەند ساڵێک کاتوزیان وەک جێگری بەڕێوەبەری ئەم ئامادەیی هەڵبژێردرا. کاتوزیان، بە هۆی خوێندکاری لە ژێر دەستی خوێندکارە ناودارەکانی کەمال ئەلمۆڵک و هەروەها بە هۆی هاوسۆزی لەگەڵ ئەم بزووتنەوەیە گرنگەی نیگارکێشانی ئێرانی، لەگەڵ لۆژیکی قوتابخانەی کەمال مولک هاوتەریب بوو. ساڵانی هەرزەکاری عەباس کاتوزیان لە کەشێکدا بەسەر برد کە ناوبانگی ئەفسانەیی وەک کەمال ئەلمۆڵک هێشتا بە زارەکی بڵاودەبووەوە، چونکە کارەکتەری باوەڕپێکراو و درەوشاوەی بۆ "نیگارکێشان" لەنێو خەڵکدا دروستکرد.


کاریگەری کەمال ئەلمۆڵک لەسەر عەباس کاتووزیان وای لێکرد کەسێکی خاوەن دەستپاکی بێت، بەجۆرێک ئەگەر جگە لە هونەری نیگارکێشان لە هەر پۆستێکدا دابنرابا، وێنە و کاریگەرییەکی درەوشاوەی بەو پێگەیە دەبەخشی. گرنگی نیگارکێشانی گرنگی وەک عەباس کاتوزیان لەوەوە سەرچاوە دەگرێت کە کێڵگەکانی سەرهەڵدان و چاندنی ئەو جۆرە نیگارکێشانە دواکەوتوون، کە چیتر لە قوتابخانە هونەرییەکانی ئێمەدا جێگەیان نییە، چونکە بە یەکێک لە دوا هونەرمەندەکانی کەمالی ڕەسەن دادەنرێت بزووتنەوەی ئەلملکی. عەباس کاتوزیان بە یەدەگی تەکنیکی و ئەزموونە هونەریەکانی کە لەسەر بنەمای وردبینی و لێهاتوویی لە پیشاندانی وردەکارییەکان دامەزراون، فێرکارییەکانی کەمال موڵک و نەوەی یەکەمی دوای کەمال موڵک بەوپەڕی متمانە و دڵسۆزییەوە جێبەجێ کرد. هەر لەبەر ئەمەشە گرنگترین دەستکەوتی هونەری خۆی بەو پێشانگایە زانی کە لە ساڵی 1973 بە بەرهەمەکانی کەمال ئەلمۆڵک ڕێکی خستووە. 






[[وێنەیەکی دەگمەنی پێشەوا قازی محەمەد|درێژەی بابەت]]
 
 
[[تابلۆیەکی عەباس کاتوزیان بەناوی (کچێکی کورد)|درێژەی بابەت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٧:٠٧، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤

تابلۆیەکی عەباس کاتوزیان بەناوی (کچێکی کورد)

20231002 .jpg

ئامادەکردنی: مانو بەرزنجی

ئۆستن هێنری لایارد Austen Henry Layard (1817-1894) دەڵیت: لەنێو ئافرەتانی کورددا کچانێک هەن لەڕووی جوانییەوە جیاوازن، لە کچانی بەدەوی (عەرەب) ناچن، پێستی زەیتونیان هەیە، چاوی ڕەسەن و تیژ و برژانگێکی ڕەشی درێژیان هەیە، بەڵام زیاتر جوانییەکی ئەوروپییان هەیە".

کچێکی جوانی کورد یان کچی کورد تابلۆیەکی زەیتی عەباس کاتوزیانە . ئەم تابلۆیە کە لە ساڵی 1989 کێشراوە، یەکێکە لە بەرهەمە بەناوبانگەکانی ئەم نیگارکێشە. دیزاینی ئەم تابلۆیە چەندین جار بۆ بونیاتنانی تابلۆ بەکارهاتووە و چووەتە ناو ماڵی زۆر کەس لە ئێران و کوردستان.

قەبارەی تابلۆ: 100x80

کچیکی کورد بە جلوبەرگی ڕەنگاوڕەنگ و جوانەوە کە لە ناوەندی تابلۆکەدا کێشراوە. کچەکە کەمێک مەیلی بۆ لای ڕاستی تابلۆکە هەیە و پاشخانەکەی بەتەواوی تاریکە. تاریکییەکی لەو شێوەیە لە پاشخاندا بە دەگمەن لە کارەکانی عەباس کاتوزیاندا دەبێنرێت.


ژیاننامەی پرۆفیسۆر

پرۆفیسۆر عەباس کاتوزیان لە تەمەنی دوو ساڵیدا دایکی لەدەستدا و تەمەنی منداڵی لە ژێر سێبەری باوکێکی میهرەباندا بەسەر برد. عەباسی گەنج سەرسام بوو بە نیگارکێشی و سروشت و وەرزش. وەرزشوانێکی ماندوونەناس بووە و لە تەمەنی چواردە ساڵییەوە لە زۆرخانەی حاج وەزیری دەستی بە وەرزش کردووە، پاشان تا کۆتایی تەمەنی بەردەوام بووە لە سەرکەوتن و پشتێنە. هەر لە منداڵییەوە حەزی بە نیگارکێشان بووە، بە جۆرێک کە دەگاتە تەمەنی هەرزەکاری، دەچێتە ناو کۆنسێرڤاتۆری کەمالولمولک و بە سەرپەرشتی حسێن خان شێخ و دایک و باوکی دەستی بە نیگارکێشان کردووە. دوای چەند ساڵێک کاتوزیان وەک جێگری بەڕێوەبەری ئەم ئامادەیی هەڵبژێردرا. کاتوزیان، بە هۆی خوێندکاری لە ژێر دەستی خوێندکارە ناودارەکانی کەمال ئەلمۆڵک و هەروەها بە هۆی هاوسۆزی لەگەڵ ئەم بزووتنەوەیە گرنگەی نیگارکێشانی ئێرانی، لەگەڵ لۆژیکی قوتابخانەی کەمال مولک هاوتەریب بوو. ساڵانی هەرزەکاری عەباس کاتوزیان لە کەشێکدا بەسەر برد کە ناوبانگی ئەفسانەیی وەک کەمال ئەلمۆڵک هێشتا بە زارەکی بڵاودەبووەوە، چونکە کارەکتەری باوەڕپێکراو و درەوشاوەی بۆ "نیگارکێشان" لەنێو خەڵکدا دروستکرد.

کاریگەری کەمال ئەلمۆڵک لەسەر عەباس کاتووزیان وای لێکرد کەسێکی خاوەن دەستپاکی بێت، بەجۆرێک ئەگەر جگە لە هونەری نیگارکێشان لە هەر پۆستێکدا دابنرابا، وێنە و کاریگەرییەکی درەوشاوەی بەو پێگەیە دەبەخشی. گرنگی نیگارکێشانی گرنگی وەک عەباس کاتوزیان لەوەوە سەرچاوە دەگرێت کە کێڵگەکانی سەرهەڵدان و چاندنی ئەو جۆرە نیگارکێشانە دواکەوتوون، کە چیتر لە قوتابخانە هونەرییەکانی ئێمەدا جێگەیان نییە، چونکە بە یەکێک لە دوا هونەرمەندەکانی کەمالی ڕەسەن دادەنرێت بزووتنەوەی ئەلملکی. عەباس کاتوزیان بە یەدەگی تەکنیکی و ئەزموونە هونەریەکانی کە لەسەر بنەمای وردبینی و لێهاتوویی لە پیشاندانی وردەکارییەکان دامەزراون، فێرکارییەکانی کەمال موڵک و نەوەی یەکەمی دوای کەمال موڵک بەوپەڕی متمانە و دڵسۆزییەوە جێبەجێ کرد. هەر لەبەر ئەمەشە گرنگترین دەستکەوتی هونەری خۆی بەو پێشانگایە زانی کە لە ساڵی 1973 بە بەرهەمەکانی کەمال ئەلمۆڵک ڕێکی خستووە.



درێژەی بابەت