جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Shasham»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[سینەمای کوردی لە فیلمی (زاری)وە بۆ کوێ !]]'''
'''[[باشووری كوردستان لە كاتی دوورخستنەوەی شێخ مەحمود و سەرهەڵدانی چالاكی توركەكان بە سەرۆكایەتی ئۆزدەمیر پاشا 1919- 1922]]'''
[[پەڕگە:380637.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:143112022nmmm.jpg|وێنۆک]]
نووسین و ئامادەکردنی: '''[[جوان عومەر ئەحمەد]]'''
نووسینی: ئەحمەد باوەڕ


ئەگەر بە خێرایی ئاوڕێک لە مێژووی سینەمای کورد بدەینەوە ئەوا فیلمی زاری (Zare) بەیەکەم فیلمی سینەمایی کوردی لە مێژوودا تۆمار دەکرێت.
'''زانكۆی گەرمیان – كۆلێژی پەروەردە'''


فیلمی زاری (Zare) لە ساڵی 1926 لەوڵاتی ئەرمینیا لەلایەن دەرهێنەری گەورەی ئەرمەنی هامۆ بەگ نەزەریان (Hamo Beknazarian) بەرهەم هاتووە بەر لەو بەروارە نە سینەماکارێکی کورد نە فیلمێکی کوردی نەبووە تا ئاماژە بە ناوەکانی بکەین، پاش ئەویش گەورە سینەماکاری کورد یەڵماز گۆنای و دواتر لە میلینۆمی 2000دا بەشێوەیەکی بەرچاوە سینەمای کوردی گەشەی بەخۆیەوە بینی و دەرهێنەری بەناوبانگی کورد بەهمەن قوبادی مێژوویەکی پڕ لەسەروەری بۆ سینەمای کوردی تۆمارکرد.
لەو ماوەیە بەدواوە كە شێخ مەحمودی رێبەری كوردانی باشووری كوردستان، بەرەو دادگاییكردن و دواتر ژیانی بەندی و تاراوگە دوورخرایەوە، هاوكات لەگەڵ ئەوەشدا، هەلومەرجێكی نوێ‌ و بارودۆخێكی نوێ‌، لە كوردستان و ناوچەكەدا بەچڕی سەرچاوەیگرت، هەرلە دەستێوەرردانی توركە كەمالییەكان بۆ نێو كاروباری باشووری كوردستان و بەرپابوونی راپەڕینی جۆربەجۆر وكوشتن و هەوڵی كوشتنی زۆرێك لە بەرپرسانی بەریتانی لە بەشێكی زۆری ناوچە كوردنشینەكاندا كە بەشێكیان بەزۆری لە چوارچێوەی ئەو راپەڕینە جەماوەرییەی گەلانی عێراقدا بوو كە ئەمڕۆ بە: ((شۆڕشی 30ی حوزەیرانی 1920)) ناسراوە.  


بەهمەنی قوبادی زۆر بەووردی لە فیلمەکانیدا هەولێ تەواوی خۆی خستۆتەگەڕ, ئەو زەبر و زەنگ و بەکەم نرخاندنی تواناکانی کورد و کیشە کۆمەلایەتی دەربەستە دەرەکێکان لەگۆشەیەکەوە پیشانی بێنەرەکانی بدات هەر لەو رێگایەشەوە بووە بەخاوەنی خەڵاتی سانسبەستیانی جیهانی(Sebastián International Film Festival)
(1) بەڵام ئەوەی كە زیاتر پەیوەستبێت بەگۆڕانكارییەكانی عێراق و كوردستان و ناوچەكەوە، ئەویش سەرهەڵدانی كۆمەڵێك گۆراِنكاری بەرچاوی بووە، هەرلە بەرپابوونی كودەتای رەزاخانی مازندەرانی، بەسەر دەسەڵاتی فەرمانڕەوایانی ئێرانی قاجاریدا، بەتایبەتی لە (21ی شوباتی 1921)دا، هەروەها دانانی میر فەیسەڵی كوڕی شەریف حوسێنی مەككە بە مەلیكی عێراق لە دەرئەنجامی بەستنی كۆنگرەی قاهیرەی (12- 30 مارتی 1921)و تاج لەسەرنانی وەك مەلیكی عێراق لە (23ی ئابی 1921)دا، جگەلە مەیدانخوازی و ململانێی كەمالییەكان و بزووتنەوەی كەمالی تورك و هاتنیان بۆ سەر گۆڕەپانی سیاسی توركیا و رووبەڕووبوونەوەی راستەوخۆیان، لەگەڵ فەرمانڕِەوایانی بەریتانیا لە عێراق و دەستێوەردانیان، بە شێوازێكی بەرچاو، لە كاروباری باشووری كوردستان و هێرشكردانیان بۆسەر شاری رەواندز بەرێبەرایەتی ئۆزدەمیر پاشا.


ئەستەنگەکانی نەبوونی نیشتمانێکی یەکپارچە و نەبوونی ووڵاتێکی تایبەت بەخودی کوردەکان بەدرێژایی مێژوو بەئێستاشەوە گرفتێکی گەورەی لەبەردەم سینەمای کوردیدا دروستکردووە، لەگەڵ ئەوەشدا هەوڵی سینەماکارە کوردەکان و ئەکتەرە بەتواناکانی کورد و بەردەوامی کێشە نەتەوەیی و ڕامیاریەکانی دۆزی کوردیان لەرێگەی سینەماوە بە جیهان ناساندووە.




 
[[باشووری كوردستان لە كاتی دوورخستنەوەی شێخ مەحمود و سەرهەڵدانی چالاكی توركەكان بە سەرۆكایەتی ئۆزدەمیر پاشا 1919- 1922|درێژەی بابەت]]
[[سینەمای کوردی لە فیلمی (زاری)وە بۆ کوێ !|درێژەی بابەت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١١:٣٥، ١٨ی ئازاری ٢٠٢٢

باشووری كوردستان لە كاتی دوورخستنەوەی شێخ مەحمود و سەرهەڵدانی چالاكی توركەكان بە سەرۆكایەتی ئۆزدەمیر پاشا 1919- 1922

143112022nmmm.jpg

نووسینی: ئەحمەد باوەڕ

زانكۆی گەرمیان – كۆلێژی پەروەردە

لەو ماوەیە بەدواوە كە شێخ مەحمودی رێبەری كوردانی باشووری كوردستان، بەرەو دادگاییكردن و دواتر ژیانی بەندی و تاراوگە دوورخرایەوە، هاوكات لەگەڵ ئەوەشدا، هەلومەرجێكی نوێ‌ و بارودۆخێكی نوێ‌، لە كوردستان و ناوچەكەدا بەچڕی سەرچاوەیگرت، هەرلە دەستێوەرردانی توركە كەمالییەكان بۆ نێو كاروباری باشووری كوردستان و بەرپابوونی راپەڕینی جۆربەجۆر وكوشتن و هەوڵی كوشتنی زۆرێك لە بەرپرسانی بەریتانی لە بەشێكی زۆری ناوچە كوردنشینەكاندا كە بەشێكیان بەزۆری لە چوارچێوەی ئەو راپەڕینە جەماوەرییەی گەلانی عێراقدا بوو كە ئەمڕۆ بە: ((شۆڕشی 30ی حوزەیرانی 1920)) ناسراوە.

(1) بەڵام ئەوەی كە زیاتر پەیوەستبێت بەگۆڕانكارییەكانی عێراق و كوردستان و ناوچەكەوە، ئەویش سەرهەڵدانی كۆمەڵێك گۆراِنكاری بەرچاوی بووە، هەرلە بەرپابوونی كودەتای رەزاخانی مازندەرانی، بەسەر دەسەڵاتی فەرمانڕەوایانی ئێرانی قاجاریدا، بەتایبەتی لە (21ی شوباتی 1921)دا، هەروەها دانانی میر فەیسەڵی كوڕی شەریف حوسێنی مەككە بە مەلیكی عێراق لە دەرئەنجامی بەستنی كۆنگرەی قاهیرەی (12- 30 مارتی 1921)و تاج لەسەرنانی وەك مەلیكی عێراق لە (23ی ئابی 1921)دا، جگەلە مەیدانخوازی و ململانێی كەمالییەكان و بزووتنەوەی كەمالی تورك و هاتنیان بۆ سەر گۆڕەپانی سیاسی توركیا و رووبەڕووبوونەوەی راستەوخۆیان، لەگەڵ فەرمانڕِەوایانی بەریتانیا لە عێراق و دەستێوەردانیان، بە شێوازێكی بەرچاو، لە كاروباری باشووری كوردستان و هێرشكردانیان بۆسەر شاری رەواندز بەرێبەرایەتی ئۆزدەمیر پاشا.


درێژەی بابەت