تەیموور خەلیل

ئامادەکردنی: مانو بەرزنجی

تەمور خەلیل، لە دایکبووی 1949، ڕۆژنامەنووس و نووسەر و وەرگێڕێکی هاوچەرخی ئێزدی-کوردە. ئەندامی ئینستیتیوتی کوردی پاریس و سەرنووسەری گۆڤاری کوردی ڕۆژی نوێ(Roja Nû )یەو لە وڵاتی سوید دەژی.

ناوبراو لە شاری یەریڤانی سەر بە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان (Armenian SSR) لەدایک بووە و دوای وەرگرتنی بڕوانامەی بەکالۆریۆس لە فیزیا و بیرکاری، بۆ ماوەی سێ ساڵ وەک مامۆستای بیرکاری لە گوندی کوردنشینی سیپان(Sipan) کاری کردووە.

لە ساڵی 1977 تا1992 وەک پەیامنێر و دواتر وەک بەرپرسی بەشی ڕۆشنبیری لە ڕۆژنامەی کوردی ڕیا تازە ( Rya Teze) کاری کردووە.

هەروەها لە ساڵی 1981 تا 1984 وەک سەرنووسەری بەشی کوردیی ڕادیۆی یەریڤان کاری کردووە.

لە ساڵی 1992 تا 1997 جێگری ڕۆژنامەی گۆلۆس کوردە (Golos Kurda) بووە کە تیشکی خستۆتە سەر پرسە کوردییەکان و بە زمانی ڕووسی دەردەچوو.

تەمور خلیل ماوەی چەند ساڵێک ئەندامی کۆمیتەی کۆمەڵەی خوێندکارانی کورد لە ئەرمینیا بووە و دواتر بووەتە سکرتێری کۆمیتەی ڕاوێژکاری ڕۆشنبیرانی کورد لە ئەرمینیا .

ئەندامی سەندیکای ڕۆژنامەنووسانی مۆسکۆیە.

یەکێکە لە ئەندامانی گروپی " کورمانچی " ی پەیمانگای کوردی پاریس(“Kurmancî” ya Enstîtuya Kurdî ya Parîsê ) ، ئەندامی دەستەی نووسەرانی گۆڤاری " ڕۆژە نو " بووە. هەندێک لە کارەکانی لە ڕادیۆی کوردی لە یەریڤان، وەک "Mêre mêrkhas" (لەبارەی مالی مستەفا بارزانی )، "ماڵی کورد" و هەندێکی تر.

وەرگێڕانەکانی تا ئێستا تەمور خەلیل هەشت کتێبی لە زمانی ڕووسییەوە وەرگێڕاوە بۆ سەر زمانی کوردی.

• کورد تیرکیە دی دەما هێری نوێدا (کوردەکانی تورکیا لە سەردەمی مۆدێرن)، وەرگێڕانی کتێبی م.ئە.حەسرەتیان، ئینستیتیوتی کوردی برۆکسل، 1994.
• پیرسا کوردان (1891 - 1917)، وەرگێڕانی Курдистан и курдская проблема (کوردستان و کێشەی کورد) (1964) لەلایەن م.س. لازارێڤ لە ڕووسییەوە بۆ کوردی، بڵاوکەرەوەکانی ڕۆژا نوێ، ستۆکهۆڵم، 1999، 496ل، ISBN ٩١-٧٦٧٢-٠٤٩-٧.
• Împêrîyalîzm û pirsa Kurdan (1917-1923)، وەرگێڕانی Imperializm i Kurdskiy Vopros(ئیمپریالیزم و پرسی کورد (1917-1923))(1989) لەلایەن م.س. لازارێڤ لە ڕووسییەوە بۆ کوردی، بڵاوکەرەوەکانی ڕۆژا نوێ، ستۆکهۆڵم، 2002، 388 ل

• 1. "Kurdên Tirkiyê di dema nû û here nû da" (450 rûpel), ya profêsor M. Hasratyan, ji rûsî wergerandiye kurdî û sala 1994a li Bêlçîkayê, ji aliyê Enstîtuya Kurdî ya Brukselê da hatiye çapkirin.
• 2. "Pirsa kurdan", ya profêsor M. Lazarev, 480 rûpel, sala 1999a di nav weşanên "Roja Nû" da çap bû.
• 3. "Împêriyalîzm û pirsa kurdan", ya profêsor M. Lazarev, 380 rûpel, ji rûsî wergerandiye kurdî û di weşanên "Roja Nû" da çap bû.
• 4. "Kurd di dema şerên Rûsiyayê bi Farizistanê û Tirkiyê ra", ya serhing A.Avêryanov, sala 1900î bi rûsî çap bûye (berî 103 salan), 580 rûpel. Eva pirtûka bi daxaza Enstîtuya Kurdî ya Parîsê hatiye wergerandin û ewê li zûtirekê çap bibe.
• 5. "Kurdistana nû", 500 rûpel, bi daxaza Navbenda Lêkolînên Kurdî li Moskow û bi daxaza Înstîtûta Kurdî li Parîsê ji rûsî hatiye wergerandin û wê li zûtirekê çap bibe.
• 6. "Tevgera kurda", ya profêsor Xalfîn, 200 rûpel, sala 1963a bi rûsî çap bûye. Hatiye wergerandinê û APECê çap bike.
• 7. "Îdyomên kurdî, bi şirovekirina rûsî", ya profêsor Maksîmê Xemo, 480 rûpel. Ev pirtûk Kitêbxaneya kurdî li Stokholmê wê çap bike. Di wê da şirovekirina îdyoman ji rûsî hatiye wergerandinê ser kurdî.
• 8. "Kurdên Azirbêcanê" ya A. Bûkşpan, 120 rûpel, sala 1932a li Bekuyê çap bûye. Ji rûsî hatiye wergerandin, Enstîtuya Kurdî ya Parîsê wê çap bike.

لە ئێستادا سەرقاڵی وەرگێڕانی کتێبێکە بەناوی کورد لە رووسیا کە لە ساڵی 1964 لە لینینگراد چاکراوە.

هەروەها تەمور خەلیل لەگەڵ دوو کچەکەیدا - میدیا و دیدارێ(Mîdîayê û Dîdarê) - دە کتێبی لە پیتە سیریلیک و لاتینییەکانی کوردانی ئەرمەنییەوە وەرگێڕاوە بۆ پیتە کوردییە لاتینییەکانی ئێستا:

پەرتووک.

• بەهار، لەگەڵ نادۆ ماکسمودۆڤ، کۆمەڵەی فۆلکلۆری کوردی، یەریڤان، 1989، 280 لBahar, with Nado Maxmudov, Collection of Kurdish Folklore, Yerevan, 1989, 280 pp., ISBN VF09184.