جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Shasham»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[بۆچی ئەدەب؟]]'''
'''[[هاننا شوێنهوود]]'''
[[پەڕگە:Hereeesh.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:72097.jpg|وێنۆک]]
نووسینی: ماریۆ بارگاس جۆسا
هاننا شوێنهوود مامۆستای زمانی ئینگلیسی پێشەوا قازی محەمەد
مێسیۆنێرەکانی کۆمەڵەی میسیۆنی لوتێری رۆژهەلات لە ساڵی 1911 وە لە سابڵاغ دامەزران و تا ساڵی 1935 درێژەیان بە چالاکییەکانیان دا. لەوێ لە دەورەی جۆربەجۆری چالاکییەکانیاندا، ماڵی بێوە ژنان و پیران، ماڵی منداڵانی بێ دایوباب، کلیسا، دەرمانگە، نەخۆشخانە، مەدرسەی کچانە و کوڕانەیان دروست کردو تەنانەت لە نەغەدەش دەرمانگەیەکیان ساز کرد و بەپێی ئیمکان و دەرەتانی رۆژ بەڕێوەیان برد.


وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: '''[[هێرش سەعید]]'''
ئەگەرچی لەو ناوە دا، دووجار ناچار بوون بە ساڵان چالاکییەکانیان رابگرن. جاری یەکەم لە سەرەتای ساڵی 1916 تا ساڵی 1921 و جاری دووەم لە ئۆکتۆبری 1921وە تا ساڵی 1924. لە بەڕایی ساڵی 1916لە بەر بارودۆخی شەڕ و قات قڕی بە پێچەوانەی ئارەزووی خۆیان سابڵاغیان بەجێ هێشت و لە ساڵی 1919 دیسان بە مەبەستی درێژە پێدان بە خزمەت و کارەکانیان بەرەو کوردستان وەڕێ کەوتن، بەڵام لە بەر گیرانی رێگا و بان تا هاوینی ساڵی 1921ی پێچوو بگەنەوە سابڵاغێ و لەوماوەیە دا ئەو هاوکارەیان کە دنەدەری سەرەکی کارکردن لە نێوکوردان دابوو واتە ئێل. ئو.


زۆرجار تووشی ئەو حاڵەتە بووم، لە پێشانگاکانی کتێبدا، یان لە کتێبفرۆشییەکاندا، پیاوماقووڵێک هاتووە بەرەو ڕووم و داوای واژۆیەکی لێ کردووم و وتوویەتی، "بۆ ژنەکەمە، بۆ کچەکەمە، یان بۆ دایکمە." منیش یەکسەر لێم پرسیوە: "ئەی خۆت چی؟ تۆ حەزت لە خوێندنەوە نییە؟" وەڵامەکەش هەمیشە تەقریبەن هەمان شت بووە، "بێگومان حەزم لە خوێندنەوەیە، بەڵام من کەسێکی زۆر سەرقاڵم."
فاسوم بە ئاواتی ئەوەی خۆی بگەیێنێتەوە سابڵاغ لە ئێریوان سەری نایەوە و هاوکارەکانی دیکەی بە هەزار دەردیسەری چوونەوە سابڵاغێ و بەسەر کلیسا و ماڵی رووخاو دا کەوتن.  


دەیان جار ئەم جۆرە وەڵامانەم بیستووە، ئەم پیاوانە و هەزارانی وەک ئەمانە، زۆر کاری گرنگیان هەیە کە ئەنجامی بدەن، لە ژیاندا ئەرک و بەرپرسیارێتییەکی زۆریان لەسەر شانە، کە ناتوانن بۆ ماوەی چەندین سەعات کاتە بەنرخەکانیان لە خوێندنەوەی ڕۆمانێک، کتێبێکی شیعری، یان وتارێکی ئەدەبیدا بەفیڕۆ بدەن.  
دیسان دوای ماوەیەکی کورت واتە لە حەوتووی یەکەمی مانگی ئۆکتۆبری ساڵی 1921بەدەم کێشە و هەرای سمکۆ لە گەڵ حکوومەتی نێوەندی تاڵان کران و هاوکارێکی دیکەیان قەشەجۆرج باشیمۆن کە زمانزانێکی گەورەی بە رەچەڵک فەڕانسەیی- ئاڵمانی بوو بە ناحەق و بەهەڵە کووژرا و ناچار بوون خۆیان رزگار کەن و بگەنە تەورێزێ..


جا بەگوێرەی ئەم تێگەشتنە باوە بێت، ئەدەبیات چالاکییەکی ئەوتۆ نییە کە شوێنگرەوەی نەبێت، هەڵبەتە گومانیان لەوە نییە کە گرنگی و بایەخی خۆی هەیە بۆ چاندنی بەهەستی و ڕەوشت بەرزی لە کەسەکاندا، بەڵام لە بنەڕەتدا هەر بابەتی خۆشی وەرگرتنە، زینەت و جوانییەکە کە تەنها ئەو کەسانە لێی سوودمەند دەبن وا کاتیان هەیە بۆ ڕابواردن. 


شتێکە دەشێت بخرێتە بۆشایی نێوان وەرزشەکان، فیلمەکان، یاریی کۆنکەن و شەترەنجەوە؛ وە دەکرێت بەبێ هیچ دوودڵییەک بکرێتە قوربانی، ئەو کاتەی کەسێک لە کێشمەکێشی ژیاندا ئەرک و بەرپرسیارێتیەکانی سەر شانی گرنگتر و پڕ بایەختر دەبینێت.


وا دیارە کە ئەدەب زیاتر و زیاتر بووەتە چالاکییەکی ئافرەتانە.
[[هاننا شوێنهوود|درێژەی بابەت]]
 
 
 
[[بۆچی ئەدەب؟|درێژەی بابەت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٧:٢٤، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢

هاننا شوێنهوود

72097.jpg

هاننا شوێنهوود مامۆستای زمانی ئینگلیسی پێشەوا قازی محەمەد مێسیۆنێرەکانی کۆمەڵەی میسیۆنی لوتێری رۆژهەلات لە ساڵی 1911 وە لە سابڵاغ دامەزران و تا ساڵی 1935 درێژەیان بە چالاکییەکانیان دا. لەوێ لە دەورەی جۆربەجۆری چالاکییەکانیاندا، ماڵی بێوە ژنان و پیران، ماڵی منداڵانی بێ دایوباب، کلیسا، دەرمانگە، نەخۆشخانە، مەدرسەی کچانە و کوڕانەیان دروست کردو تەنانەت لە نەغەدەش دەرمانگەیەکیان ساز کرد و بەپێی ئیمکان و دەرەتانی رۆژ بەڕێوەیان برد.

ئەگەرچی لەو ناوە دا، دووجار ناچار بوون بە ساڵان چالاکییەکانیان رابگرن. جاری یەکەم لە سەرەتای ساڵی 1916 تا ساڵی 1921 و جاری دووەم لە ئۆکتۆبری 1921وە تا ساڵی 1924. لە بەڕایی ساڵی 1916لە بەر بارودۆخی شەڕ و قات قڕی بە پێچەوانەی ئارەزووی خۆیان سابڵاغیان بەجێ هێشت و لە ساڵی 1919 دیسان بە مەبەستی درێژە پێدان بە خزمەت و کارەکانیان بەرەو کوردستان وەڕێ کەوتن، بەڵام لە بەر گیرانی رێگا و بان تا هاوینی ساڵی 1921ی پێچوو بگەنەوە سابڵاغێ و لەوماوەیە دا ئەو هاوکارەیان کە دنەدەری سەرەکی کارکردن لە نێوکوردان دابوو واتە ئێل. ئو.

فاسوم بە ئاواتی ئەوەی خۆی بگەیێنێتەوە سابڵاغ لە ئێریوان سەری نایەوە و هاوکارەکانی دیکەی بە هەزار دەردیسەری چوونەوە سابڵاغێ و بەسەر کلیسا و ماڵی رووخاو دا کەوتن.

دیسان دوای ماوەیەکی کورت واتە لە حەوتووی یەکەمی مانگی ئۆکتۆبری ساڵی 1921بەدەم کێشە و هەرای سمکۆ لە گەڵ حکوومەتی نێوەندی تاڵان کران و هاوکارێکی دیکەیان قەشەجۆرج باشیمۆن کە زمانزانێکی گەورەی بە رەچەڵک فەڕانسەیی- ئاڵمانی بوو بە ناحەق و بەهەڵە کووژرا و ناچار بوون خۆیان رزگار کەن و بگەنە تەورێزێ..


درێژەی بابەت