داڕێژە:Penjam
نووسینی: نورەدین جاف
هەندێک لە زانکۆکان ئەمڕۆ بەرنامەی تایبەت لەسەر فەلسەفەی مۆسیقا پێشکەش دەکەن؟ ئەم بەرنامانە باس لە بابەتگەلێکی وەک: پێناسەی مۆسیقا چییە؟ چی وامان لێدەکات بڵێین کۆمەڵە دەنگێک مۆسیقایە لە کاتێکدا کۆمەڵە دەنگێکی تر نییە؟ مۆسیقا چ پەیوەندییەکی بە عەقڵەوە هەیە؟ مۆسیقا چۆن کاریگەری لەسەر هەست و بیرکردنەوەمان هەیە؟ هەر پارچە مۆسیقایەک لەبەردەمماندا چۆن هەڵدەسەنگێنین؟ پەیوەندی نێوان پارچە مۆسیقایەک و شێوازی پێشکەشکردنی چییە؟ مەبەستمان چییە کاتێک دەڵێین پارچە مۆسیقایەک "خەمبار"ە؟ دڵتەنگی لە کوێوە سەرچاوە دەگرێت، بەڕاستی؟ وە کێشەی تریش. ئەم کێشانە لە ڕوانگەیەکی زۆر تەکنیکییەوە چارەسەر دەکرێن، بۆ نموونە بابەتی "فەلسەفەی مۆسیقا" لە ئینسایکلۆپیدیای فەلسەفەی ئۆنلاین ستانفۆرد. بابەتەکە باس لەو کێشانە دەکات کە لە بازنەکانی ئەکادیمیدا باس لە مۆسیقا دەکرێت.
من لەم بابەتەدا ئەو کێشەیە وەرناگرم. ئەم بابەتە تا ڕادەیەک وەرچەرخانێکی مێژوویی وەردەگرێت، باس لەوە دەکات کە هەندێک لە فەیلەسوفەکان سەبارەت بە مۆسیقا وتوویانە. من نەمتوانی لە ئینتەرنێتدا هیچ سایتێک بدۆزمەوە کە مامەڵە لەگەڵ ئەو بیرۆکە فەلسەفییە جیاوازانەدا بکات کە بە تێپەڕبوونی کات سەبارەت بە مۆسیقا پەرەیان سەندووە. پێموایە دوا کەس کە لە فەلسەفەکەیدا جێگەی تایبەتی بە مۆسیقا بەخشیوە، فەیلەسوفی ئەڵمانی فریدریش نیچە بووە کە لە ساڵی ١٩٠٠ کۆچی دوایی کردووە، هەرچەندە ئینسایکلۆپیدیاکە باسی هەندێک فەیلەسوفی تاڕادەیەک ناسراوی کردووە، بەڵام لە دوای نیچەوە هیچ فەیلەسوفێکی بەرچاو جێگەی خۆی نەداوە مۆسیقا لە فەلسەفەکەیدا.