داڕێژە:Chawram
کۆمارى کوردستان و پەڕاگەندەیی شۆڕشگێڕانى بۆ وڵاتانى شۆرەوى لە بیرەوەریکانى زرار سلێمان بەگ دەرگەڵەیی
نوسینی: وەهاب حەسیب محەمەد
دەستپێک:
لێرەو لەوێ زۆر لە سەر کۆمارى کوردستان و ڕووداوەکانى نوسراون و یادداشت کراون، بەڵام چۆنێتى کۆچ و ڕەوى ئەو پێشمەرگانە بۆ وڵاتى غەریبى و خۆڕادەست نەکردنیان بە ڕژێمى شاهنشاهى، هاوکات چۆنێتى بەرەنگاربوونەوەیان کارێکە زۆڕ کەمى لە سەر نووسراو زانراوە، بەتایبەت لەلایەن خودى شۆڕشگێڕانەوە، هەروەها مانەوەى ئەو کۆمەلە زۆرە بۆ زیاتر لە دەیەیەک و چۆنێتى ژیان و گوزەرانیان، مامەڵە کردنى دەسەڵاتدارانى شۆرەوى لەگەڵیاندا لە زۆر کەس نادیارو پەنهانە، لەم بیرەوەریانەدا زرار بەگ پەردە لە سەر زۆر ڕاستى هەڵدەماڵێت و بەرد لە سەر زۆر نهێنى لا دەدات، بەو هیوایەیی نەوەکانى دوار ڕۆژ پەند و عیبرەت لەو ڕووداوانە وەربگرن، بەو هیوایە کرۆکى یادداشتەکان لەم چەند دێرەدا دەردەخەین.
ژیانى دانیشتوانى گوندى ماویلیان
ساڵى ١٩٢٧ لە گوندى ماویلیانى سەر بە قەزاى ڕەواندوز لە دایکبووە، سەبارەت بە گوندى ناوبراو دەنووسێت ماویلیان خاوەن مێژووە و کەسانى بە دەست و بردو ئازاى تیادا هەڵکەوتووە، گوندى وەستا (برایم)ه، ئەو وەستایەی بونیادنەرى قەڵا و پردەکانى سەردەمى پادشاى گەورەی ڕەواندزە.
لەم بەشەدا زرار دەڵى: بەر لە ساڵى ١٩٢٠ خەڵکى ئاوایی ناکۆک بوون، بە تەمەنەکانى گوند داوایان لە (میر حەمەد ئـەمین) کردووە بۆ ئاشتەوایی دانیشتوانى گوند یارمەتییان بدات، ئەویش (سڵێمان بەگى) ئامۆزای بۆ ئەو کارە دەست نیشان کردووە، ناوبراو لە داوێنى گوند کۆشکێکى دروستکردووە، سەبارەت بە باوکى دەنووسێت: وەک ڕەوشتى ئاغاکان چەند ژنێکى هیناوە، پاش چەند ساڵ دایکى مندالى بووە، زرار نۆبەرەى دایکى بووە، بە هۆى نەخۆشى گرانەتاوە لە شیرى دایکى بێبەشبووە.
کۆمەڵگاى کوردەوارى لەو رۆژگارەدا بە هۆى جەنگى جیهانى یەکەمەوە تووشى ژیانێکى سەخت هاتووە، لە ئەنجامى شەڕو کوشتار زۆربەى گوندەکانى ڕەواندز سوتینیران، خەڵکیش لە ترسى سوپاى ڕووس ئاوارەو دەربەدەر بوون، یەکێک لە گوندەکان ماویلیان بووە، لەو ڕۆژگارەدا چەندێک ژیان وگوزەران لە ئاستێکى خراپدابووە هێندەش لە ڕووى پۆشاک پاکووخاوێنییەوە خەڵکى بێبەرگ و پۆخل بوون، بەرگى ژنان خامى شین بوو کە نەخشى دەگرت لە سەر جەستەى کەسەکە، پیاوەکانیش شایەد ساڵى جارێک دەستێک جلکى نوێیان لە بەرکردبایە و منداڵانیش بە زۆرى ڕووت و ڕەجاڵبوون و زۆر بەکەمى جلى تازەیان لە بەر دەکرا. لە و ڕۆژگارەدا جل و بەرگ و سابوون زۆر کەم بوون کە سەرچاوەى زۆریک لە درم و پەتاکان بوونە.