Kurd collect:بەرد مەگرنە (دەروێش عەبدوڵڵا)
ڕێبوار حەمەتۆفیق
سەیرم لێ دێت، هەڵەبجەییەکان خۆیان بە خەڵکی شاری شاعیر و هونەرمەندان دەزانن، کەچی دوو دێڕیان دەربارەی نەنووسیوە!؟ سلێمانییەکان خۆیان بە (ئەهلی دانش) و پایتەختی ڕۆشنبیریی دەناسێنن، کەچی زانیارییان لەسەری پێ نییە!؟ سەندیکای بە سەدان ئەندامی هونەرمەندانمان هەیە، دامەزراوەی کەلەپووریی و کەلتووریی پڕ پارەمان هەیە، تەلەڤزیۆنی زۆر و کۆلێژی هونەر و پەیمانگا و بەشی مۆسیقامان هەیە، بەڵام تا ئێستا دوو کتێب و لێکۆڵینەوەمان تایبەت بە مێژووی مۆسیقای کوردی نییە!؟
ئەو تاقانە وێنەش کە هەیە و (بابی لالۆ) خۆی بە خاوەنی دەزانێت، دیار نییە کە بە چ پێوەرێک وێنەی دەروێشە!؟ (جەمال بابان) لە (ئیبراهیم باجەلان) و ئەمیش لە (ڕەشید هەورامی) دەگێڕێتەوە کە دەروێش عەبدوڵڵا، زمانی فارسی و تورکی و هیندی زانیوە و ماوەیەک لە سوپای لیڤی ئینگلیزدا کاری کردووە. باشە کەسێک ئەم توانایانەی هەبێت، چۆن (محەممەدی مەلا کەریم) وا باسی دەکات کە دەروێش لە سییەکان و چلەکانی سەدەی ڕابردوودا بۆ کارکردن چووەتە بیارە و سەبەتەیەک خورماشی پێ بووە بۆ فرۆشتن! لەو کلیپانەی کە وێنە و دەنگی دەروێش عەبدوڵڵایان لەسەر داناوە، وادەردەکەوێت کە دەروێش دەفژەن و دەنگبێژ بووە، کە چی وەک (گۆران)ی شاعیر بۆمان باس دەکات، لە هەژارێکی قەدرنەگیراوی شمشاڵژەن زیاتر هیچ نەبووە. (ئازاد حەمدی) لە (هەڵەبجە و کەسایەتییەکانی)دا باسی (مینەی لولکژەن) دەکات، توخنی دەروێش ناکەوێت! (کامەران سوبحان) نەک لە پەراوێزی وەسفی (قالە مەڕە)دا نێوی دەهێنێت، بەڵکو مەدالیای شیعرەکەی (گۆران)یش کە بە نێوی (بۆ فریشتەی مۆسیقا)وە بۆی نووسیوە، لە بەرۆکی دەروێشی دەکاتەوە و دەیبەخشێت!؟ (ناسری حوسامی) بە هەمان نێوی (فریشتەی مۆسیقا)کەی گۆرانەوە، هۆنراوە بۆ (قالە مەڕە) دە نووسێت!؟ من هەرگیز بەم قسانە لە شکۆی مەڕە کەم ناکەمەوە، بەڵکو غەدرێک لە وێنەی جوانی ئەویش بە بەردتێگرتن دەزانم کاتێک هەندێک لە غازفرۆشەکان بەیانیان زوو خەڵکی پێ ناڕەحەت دەکەن!
دەربارەی دەنووسن دەروێش دوای ئەوەی لەگەڵ (فاتم)ی حەزلێکردووی لە قەرەداغ بە یەک ناگەن، گەڕاوەتەوە بیارە و بێوەژنێکی هێناوە و دوو کچی لێی بووە، بەڵام تا ئێستا کەسێک نەیوتووە من نەوەی دەروێم! (گۆران) بە کەسێکی هەژار و نەدار و بێکەس ناویهێناوە و هێندەی هەموو حکومەتی هەرێم و دامەزراوە و نووسەر و هونەرمەندەکانی، جوانتر وەسفی دەروێش عەبدوڵڵای کردووە کاتێک دەڵێت:
... بەڵێ، دیارە، لەناو قەومی بەسیتا قەدری سەنعەتکار وەکو عەکسی قەمەر وایە لەناو حەوزێکی لیخندا بەڵام تەختی ڕوفاه و تاجی حورمەت میللەتی هوشیار بە ئوستادێ ئەدا وەک تۆ لەناو شمشاڵی کون کوندا!