٢٠٬٢٧٩
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «پارتی کرێکارانی کوردستان»
Jump to navigation
Jump to search
پارتی کرێکارانی کوردستان (بینینی سەرچاوە)
وەک پێداچوونەوەی ١١:٢٧، ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤
، ١٦ کانوونی دووەمبەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ٤: | ھێڵی ٤: | ||
پارتی کرێکارانی کوردستان (بە کرمانجی: Partiya Karkerên Kurdistan (PKK)) پارتێکی کوردی باکووری کوردستانە و بە کورتکراوەی پەکەکە دەناسرێت، لە ٢٧/١١/١٩٧٨ لەلایەن عەبدوڵا ئۆجەلانەوە دامەزرا، سەرەتاییترین فیکری پارتەکە مارکسی-لینینی بوو و لەسەر ئەو بنچینەیە دامەزرا، یەکەمین کۆنگرەی پارتەکەش بە بەشداری ٢٢ ئەندام بوو بۆ دروستکردنی حیزب و ناوەکەی لەلایەن فەرهاد کورتاییەوە پێشنیار کرا، لە سەرەتاوە بە کاری سیاسی دەستی پێکرد بەڵام لە ساڵی ١٩٨٤ بە ناچاری بووە ڕێکخراوێکی چەکداری، بەهۆی ستەمی دەوڵەتی تورکیا بەرامبەر کوردەکان ئایدیۆلۆژیای پەکەکە لەسەر بنەما شۆڕشگێڕییەکانی مارکسیزم - لینینیزم و نەتەوەخوازیی کوردی دامەزرێنرا. | پارتی کرێکارانی کوردستان (بە کرمانجی: Partiya Karkerên Kurdistan (PKK)) پارتێکی کوردی باکووری کوردستانە و بە کورتکراوەی پەکەکە دەناسرێت، لە ٢٧/١١/١٩٧٨ لەلایەن عەبدوڵا ئۆجەلانەوە دامەزرا، سەرەتاییترین فیکری پارتەکە مارکسی-لینینی بوو و لەسەر ئەو بنچینەیە دامەزرا، یەکەمین کۆنگرەی پارتەکەش بە بەشداری ٢٢ ئەندام بوو بۆ دروستکردنی حیزب و ناوەکەی لەلایەن فەرهاد کورتاییەوە پێشنیار کرا، لە سەرەتاوە بە کاری سیاسی دەستی پێکرد بەڵام لە ساڵی ١٩٨٤ بە ناچاری بووە ڕێکخراوێکی چەکداری، بەهۆی ستەمی دەوڵەتی تورکیا بەرامبەر کوردەکان ئایدیۆلۆژیای پەکەکە لەسەر بنەما شۆڕشگێڕییەکانی مارکسیزم - لینینیزم و نەتەوەخوازیی کوردی دامەزرێنرا. | ||
[[پەڕگە:Flag of Kurdistan Workers.png|وێنۆک|ڕاست]] | [[پەڕگە:Flag of Kurdistan Workers.png|وێنۆک|ڕاست]] | ||
ئامانجی پەکەکە دروستکردنی دەوڵەتێکی سەربەخۆی کوردیی سۆسیالیستی بوو لە کوردستانی گەورە، بەڵام دواتر ئامانجەکە نوێکرایەوە و کرا بە داوای مافی کلتووری و سیاسی بۆ کوردەکانی دەوڵەتی تورکیا. لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی لەلایەن چەند دەوڵەتێکەوە لە لیستی تیرۆردایە کە دیارترینیان ئەمریکا و ناتۆ و یەکێتی ئەوروپان، هەرچەند لەدوای پڕۆسەی ئاشتی تورکیا یەکێتی ئەوروپا ناوی پەکەکەی لە لیستەکەدا دەرهێنا، ساڵی ٢٠٠٧ بە یەکێک لە ١٢ ڕێکخراوییە تیرۆرستییە چالاکەکان دانرا لەلایەن دژەتیرۆری فەرمانگەی ئاسایشی گشتی تورکیا، سەرچاوە تورکییەکان پەکەکە بە ڕێکخراوێکی جوداییخوازی قەومی ناودەبەن کە تیرۆریزم دژی خەڵکی شارستانی و ئامانجە سەربازییەکان بەکاردێنن بۆ گەیشتن بە مەرامە سیاسییەکان، بەهۆی جەنگی نێوان پەکەکە و سوپای تورکیاوە ھێزە چەکدارەکانی تورکیا نزیکەی ٨٠٠٠ دێی کوردستانیان خاپوور کردووە و ٣–٤ میلیۆن کورد ئاوارەبوون، لە ١٩٨٤ـەوە کە پەکەکە خەباتی چەکداری دەست پێکردووە، زیاد لە ٣٧٠٠٠ کەس کوژراون. | ئامانجی پەکەکە دروستکردنی دەوڵەتێکی سەربەخۆی کوردیی سۆسیالیستی بوو لە کوردستانی گەورە، بەڵام دواتر ئامانجەکە نوێکرایەوە و کرا بە داوای مافی کلتووری و سیاسی بۆ کوردەکانی دەوڵەتی تورکیا. | ||
لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی لەلایەن چەند دەوڵەتێکەوە لە لیستی تیرۆردایە کە دیارترینیان ئەمریکا و ناتۆ و یەکێتی ئەوروپان، هەرچەند لەدوای پڕۆسەی ئاشتی تورکیا یەکێتی ئەوروپا ناوی پەکەکەی لە لیستەکەدا دەرهێنا، ساڵی ٢٠٠٧ بە یەکێک لە ١٢ ڕێکخراوییە تیرۆرستییە چالاکەکان دانرا لەلایەن دژەتیرۆری فەرمانگەی ئاسایشی گشتی تورکیا، سەرچاوە تورکییەکان پەکەکە بە ڕێکخراوێکی جوداییخوازی قەومی ناودەبەن کە تیرۆریزم دژی خەڵکی شارستانی و ئامانجە سەربازییەکان بەکاردێنن بۆ گەیشتن بە مەرامە سیاسییەکان، بەهۆی جەنگی نێوان پەکەکە و سوپای تورکیاوە ھێزە چەکدارەکانی تورکیا نزیکەی ٨٠٠٠ دێی کوردستانیان خاپوور کردووە و ٣–٤ میلیۆن کورد ئاوارەبوون، لە ١٩٨٤ـەوە کە پەکەکە خەباتی چەکداری دەست پێکردووە، زیاد لە ٣٧٠٠٠ کەس کوژراون. | |||
'''ناوی بە کوردی پارتی کرێکارانی کوردستان''' | '''ناوی بە کوردی پارتی کرێکارانی کوردستان''' | ||
| ھێڵی ١٢: | ھێڵی ١٤: | ||
* سەرکردەکان '''[[عەبدوڵڵا ئۆجەلان]]''' '''[[موراد قەرەیلان]]'''، '''[[جەمیل بایک]]'''، بەسێ هۆزات، | * سەرکردەکان '''[[عەبدوڵڵا ئۆجەلان]]''' '''[[موراد قەرەیلان]]'''، '''[[جەمیل بایک]]'''، بەسێ هۆزات، | ||
* وتەبێژ '''[[ئەحمەد دێنیز]]''' | * وتەبێژ '''[[ئەحمەد دێنیز]]''' | ||
* دروشم ئازادی بۆ | * دروشم ئازادی بۆ '''[[عەبدوڵڵا ئۆجەلان]]'''، ئاشتی بۆ کوردستان | ||
* دامەزراندن ٢٧/١١/١٩٧٨ | * دامەزراندن ٢٧/١١/١٩٧٨ | ||
* باڵی سەربازی هێزەکانی پاراستنی گەل (هەپەگە) | * باڵی سەربازی هێزەکانی پاراستنی گەل (هەپەگە) | ||