٢٠٬٢٧٩
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «جینۆسایدی سایکۆلۆژی و کولتووری ئێزدیەکان بەشی 18»
Jump to navigation
Jump to search
جینۆسایدی سایکۆلۆژی و کولتووری ئێزدیەکان بەشی 18 (بینینی سەرچاوە)
وەک پێداچوونەوەی ٠٩:٣٦، ١٥ی نیسانی ٢٠٢٤
، ١٥ نیسانبەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ٢١: | ھێڵی ٢١: | ||
سەری ساڵی ئێزیدی یەکەم چوارشەمەی مانگی چوارە، لە ساڵی ٢٠١٣ شەوە ئەم ساڵی نوێی ئێزیدیە بووە بە پشووی فەرمی لە کوردستاند. بە پێی میتۆلۆجیای ئیزیدی لەو ڕۆژەدا تاووسی مەلیک لە دایک بووە . ئەوان پێیان وایە لە ڕۆژی لە دایک بوونیدا تاووسی مەلیک دێتە ناو گەلەکەی و خێروبەرەکەت بە سەریاندا ئەبارێنێت ( جوندی، ١٩٩٨، سەیری ئەم سەرچاوەیەش بکە خدر١٩٨٥ | سەری ساڵی ئێزیدی یەکەم چوارشەمەی مانگی چوارە، لە ساڵی ٢٠١٣ شەوە ئەم ساڵی نوێی ئێزیدیە بووە بە پشووی فەرمی لە کوردستاند. بە پێی میتۆلۆجیای ئیزیدی لەو ڕۆژەدا تاووسی مەلیک لە دایک بووە . ئەوان پێیان وایە لە ڕۆژی لە دایک بوونیدا تاووسی مەلیک دێتە ناو گەلەکەی و خێروبەرەکەت بە سەریاندا ئەبارێنێت ( جوندی، ١٩٩٨، سەیری ئەم سەرچاوەیەش بکە خدر١٩٨٥ | ||
کورد و موسڵمانی ڕۆژهەڵات بە گشتی لە ڕۆژی چوارشەماندا ئەچێتە سەر قەبر و مەزاری ئەوانەی خۆی پێیان ئەڵێین پیاو چاکان، بۆ داواکاری و خێرو بەرەکەتەی کە ئێزیدی تەنها لە یەک کارکتەری داوا ئەکات . موسڵمان لە هەزاران کارەکتەری خۆکرد هەمان داوای ئەوان و لە هەمان ڕۆژەکەی ئەواندا بەرزئەکاتەوە. بۆ کێ؟ کە ئەو کارەکتەر و مەزارانە هیچی خوداوەند نیە و خوداش پێویستی بە واسیتە و نێونداری نییە و بە پێێ بوچوونی موسڵمان و هەموو ئاینەکان خودا لە هەموو شوێنێکدا لە گەڵ مرۆڤدایە . بەڵام مرۆڤی موسڵمان ئەچیتە سەر قەبری کەسیەکی مردوو کە ئەکرێت ئەوی میوان لە کەسی مردوو مێژوویەکی پاکتری هەبێت بە پێی پرەنسیپەکانی ئاینی ئیسلام بۆ پاک بوون . ئێزیدیەکان لە ڕۆژانی چوارشەمە و هەینی مۆم و ڕۆناکی یان ئاگری پیرۆز لە ماڵ و مەزارەکانیاندا دائەگیرسێنن. موسڵمان لە ڕۆژی چوارشەماندا هەمان ڕۆناکی دەباتە مەزارەگەکان و لەو ڕۆژە دەروازەکانی کراوە ئەبێت بۆ خەڵک و لە ڕۆژی هەینیشدا سەردانی مزگەوت ئەکات بۆ خوا پەرستی و سەردانی سەر قەبران ئازیزانی ئاکات ، هەندێ کەس لە ڕۆژی چوارشەمانیشدا سەردانی مردووەکانی ئەکات و پێیان وایە لە ڕۆژانی پیرۆزدا مردووەکان ئەتوانن بیانبین .ئێزیدی بەم ڕۆژە ئەڵێت چوارشەمەی سوور و لەم ڕۆژەدا لە هەموو شت دوو ئەکەوننەوە و تەرخانی ئەکەن بۆ پاڕانەوە. لێرەوە کورد لە کلتوری میللیدا ئەڵێت : | کورد و موسڵمانی ڕۆژهەڵات بە گشتی لە ڕۆژی چوارشەماندا ئەچێتە سەر قەبر و مەزاری ئەوانەی خۆی پێیان ئەڵێین پیاو چاکان، بۆ داواکاری و خێرو بەرەکەتەی کە ئێزیدی تەنها لە یەک کارکتەری داوا ئەکات . موسڵمان لە هەزاران کارەکتەری خۆکرد هەمان داوای ئەوان و لە هەمان ڕۆژەکەی ئەواندا بەرزئەکاتەوە. بۆ کێ؟ کە ئەو کارەکتەر و مەزارانە هیچی خوداوەند نیە و خوداش پێویستی بە واسیتە و نێونداری نییە و بە پێێ بوچوونی موسڵمان و هەموو ئاینەکان خودا لە هەموو شوێنێکدا لە گەڵ مرۆڤدایە . بەڵام مرۆڤی موسڵمان ئەچیتە سەر قەبری کەسیەکی مردوو کە ئەکرێت ئەوی میوان لە کەسی مردوو مێژوویەکی پاکتری هەبێت بە پێی پرەنسیپەکانی ئاینی ئیسلام بۆ پاک بوون . ئێزیدیەکان لە ڕۆژانی چوارشەمە و هەینی مۆم و ڕۆناکی یان ئاگری پیرۆز لە ماڵ و مەزارەکانیاندا دائەگیرسێنن. موسڵمان لە ڕۆژی چوارشەماندا هەمان ڕۆناکی دەباتە مەزارەگەکان و لەو ڕۆژە دەروازەکانی کراوە ئەبێت بۆ خەڵک و لە ڕۆژی هەینیشدا سەردانی مزگەوت ئەکات بۆ خوا پەرستی و سەردانی سەر قەبران ئازیزانی ئاکات ، هەندێ کەس لە ڕۆژی چوارشەمانیشدا سەردانی مردووەکانی ئەکات و پێیان وایە لە ڕۆژانی پیرۆزدا مردووەکان ئەتوانن بیانبین .ئێزیدی بەم ڕۆژە ئەڵێت چوارشەمەی سوور و لەم ڕۆژەدا لە هەموو شت دوو ئەکەوننەوە و تەرخانی ئەکەن بۆ پاڕانەوە. لێرەوە کورد لە کلتوری میللیدا ئەڵێت:(چوارشەمانی سور، نە سەفەر ، نە بار ، بە بوکی تیا ئەکرێت سوار) | ||
نە سەفرە بکە، نە مال بگۆێزەوە و نە هاوسەرگیری تیا بکە. چوون ڕۆژی پاڕانەوەیە و کردنی هەر شتێکی دی جگە لە پاڕانەوە ئەگری ناپیرۆزی و خێر پێوە نەهاتنی ئەو کارە ئەکات. | نە سەفرە بکە، نە مال بگۆێزەوە و نە هاوسەرگیری تیا بکە. چوون ڕۆژی پاڕانەوەیە و کردنی هەر شتێکی دی جگە لە پاڕانەوە ئەگری ناپیرۆزی و خێر پێوە نەهاتنی ئەو کارە ئەکات. | ||