داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی سێیه‌م
کەمتەرخەميی مێژوو لە ئاست قوربانیيەکانيدا ... "فاتەڕەش" بە نموونە
نووسین و لێکۆڵینەوەی: مانو بەرزنجی و جوان عومەر ئەحمەد
پێداچوونەوەی: رێبوار حەمەتۆفیق محەمەد
بەدرێژایی مێژوو لە سەرجەم ناوچەکانی کوردستاندا هەزاران جار گوێبیستی ناو و پێداهەڵدانی جۆراوجۆری ژنانی بوێر و سەرکردەی ئازا بووین. ژنی داهێنەر، جەنگاوەرى وه‌ها کە لە هەموو نەهامەتيیەکانی میللەتەکەيدا شان بە شان و هەندێک جاریش زیاتر لە پیاوان ئەرک و بەرپرسیارێتی خۆیانيان له شان ناوه و لە پاڵ دایکایەتی و بەڕێوەبردنی خێزاندا، ئەرکی ئاوەدانکردنەوە و بونیاتنان و سەرکردایەتی گەورەیان لە ئەستۆ گرتووە. هەر لە نووسین، ئەدەب و چالاكیى رۆشنبيرييه‌وه تاوەکو دەگاتە جەنگ و... جێدەستيان ديار بووه، به‌ڵام مەخابن زۆریان بە ونی ماونەتەوە، یاخود بە جۆرێک له جۆره‌كان کار لەسەر سڕینەوە و ونکردنیان کراوە!؟
چەندین ناوی دیاری ژنانی کورد هەن کە نەوەیەک بە شانازيیەوە بۆ نەوەی دوای خۆی دەيگێڕیتەوە. کێ لە ئێمە چیرۆکی خانزادی میری سۆران، عادیلە خانم، حەپسەخانی نەقیب و چەندین ژنی پێشەنگی تری نەبیستووە؟ گەر بە وردی چاوێک بە هەموو ئەو سەرچاوانەی گەڕیدە بێگانانه‌ندا بگێرین كه لەسەر بارودۆخی رامیاری، دۆز و مێژووی کورديان نووسيوه و سەردانی كوردستانیان کردووە، بەڕوونی ئه‌وه دەبینین كه چۆن ژنی کورد بووه‌ته جێگای سەرنجيان و سه‌دان سەرچاوەی گرنگ و دیار هەن كه ئاماژە بە ئازایی و بوێری و سەرکردەيى ژنی کورد دەکەن كه سەرباری بوونی ئەو هەموو ململانێ و بەربەستە رامیاری، کەلتووری و ئایینیيانەی كه لە بەردەم ژناندا هەبووه، به‌ڵام هيچ يه‌ك له‌مانه رێگر نه‌بوون له‌وه‌ى كه ناوى ئه‌م ژنانه بۆ هه‌تاهه‌تايه له مێژوودا به نه‌مرى بمێننه‌وه.
لێره‌دا چه‌ند نموونه‌يه‌ك له‌و ژنانه وه‌ك نموونه‌ى خه‌روارێك ده‌هێنينه‌وه:
1- دەوڵەت خانمی لوڕستانی:
دەوڵەت خانم هاوسەری عیزەددین محەممەدی لوڕستانی بووه. پاش كۆچی دوايى هاوژینەکەی له ساڵی 716ـی كۆچى دەسەڵاتی ناوچەکەی گرتووه‌تە دەست و بۆ ماوەیەک سەرکردایەتیی وڵاتی کردووه و دواتر بە هۆی دژایەتیکردنیيەوە لەلایەن چەند هۆز و تیرەیەکی ناوچەکەوە، ناچار کراوه بەرپرسیاریەتیيەکەی رادەستی براکەی بکات بە ناوی عیزەددین حسێنه‌وه.(1)