داڕێژە:Shasham
ناوى هەڵەبجە:
بهشێوهیهكی سهرهكی و گشتی چهند ڕاو بۆچونێك سهبارهت به بنهڕهتی ناوی ههڵهبجه هەن کە لە خوارەوە ئاماژە بە گرنگترینەکانیان دەدەین:
یهكهم: لهدهوروو بهری ساڵی(3500پ.ز)سهرگۆنی ئهكهدی هێرشی كردوهته ناوچهی ههڵهبجه و شارهزوور ئهوكاته بهههڵهبجه وتراوه (هارهار)دوابهدوای شهرێكی خوێناوی گرتیان و سارگۆن ناوی ناوه (كار شارۆكین)بهواتای شاری سارگۆن ، بهڵام ئهم بۆچوونه بهدوور دهزانرێت چونكه ناوی (هارهار) ههر زوو گۆراوه كراوه به(كارشارۆكین) وه لهههندێك شوێنیشدا به(خارخار) هاتووه ههمان وشهی(هارهاره)
دووهم:ههندێكی تر دهڵێن: ئهو شوێنه زۆر دڵگیربووه بههۆی باخ و بێستان و ئاو شیناییهوه پێیان وتووه (عهجهب جا) كهبهمانای شوێنێكی سهرسوڕهێنهر پاشان ناوهكهی گۆڕاوه به (ههڵهبجه)
سێیهم: ههندێكی دیكه پێیان وایه ناوی ههڵهبجه له( ههڵوژه)وه هاتوه چونكه ههڵهبجه كاتی خۆی باخی ههڵوژهی زۆری تیابووه بهڵگهش بۆ ئهوه ئهوهیه ههتا ئیستاش دانیشتوانی گوندهكانی نزیكی ههڵهبجه بهههڵهبجه دهڵێن(ههڵهوجه) كه ئهمهش لهوشهی (ههلوژهوه) نزیكه
چوارهم:ههندێكی دیكی دهڵێن: كاتێك خهڵكی ناوچهی كرماشان لهڕێگهی بازرگانیهوه ڕۆشتوون بهرهو (حهلهب) ی سوریا بینیویانه كه ئاو و ههوای ئهو ناوچهیه لهوهی ههڵهبجه دهچێت و ناویان ناوه (حلب چه) واته (حهلهبی بچكۆله) حهلهب شارێكی خۆشه و (چه) ئامرازی بچوككردنهوهیه، بهڵام هەندێک مێژوونووس پێیان وایه ئهمهش وهك ئهی سهرهوه دوره لهڕاستیهوه.