دیمانەیەک لەگەڵ هونەرمەند نورەدین جاف
هونەر،ديمانە
هەڤپەیڤینێک لەگەڵ شێوەکاری بواری ئەبستراکت،نورەدین جاف
سازدانی؛ فەرەیدون ئاریایی
پ: هونەری ئەبستراکت،،داماڵینخوازی،بۆ چی ئەم ڕێچکە هونەرییەت هەڵبژارد؟
پ: بابەتی سەرەکی یان بابەتێک کە زاڵە بەسەر زۆربەی کارەکانتدا چییە؟ وە دەتەوێت چی دەرببڕیت؟
پ: چی ئیلهامبەخشە یان کاریگەری لەسەر کارە هونەرییەکانت هەیە؟
پ: ئایا زۆر جار لە ڕێگەی کردارەکانتەوە بیرکردنەوە و هەستەکانت دەردەبڕیت؟
ئەبستراکت هونەرێکی هەستیارە کە توانای دروستکردنی دۆخێکی دیالۆگی هەیە،ئەم هونەرە تایبەتمەندی خۆی هەیە، گرنگترینیان ئەوەیە کە ئاڕاستەی ویژدان و هەستی تایبەتی وەرگر دەکات، چونکە کاتێک وەرگر لەبەردەم تابلۆیەک یان تابلۆیەکی ئەبستراکتدا دەوەستێت، دەتوانێت بەپێی وەرگێڕان و شیکردنەوەی بۆ بکات ماناکە بۆ وەرگری یەکەمە و ئەمەش جیاوازییە لەگەڵ هونەری واقیعی، چونکە کاتێک هونەرمەندی شێوەکاری واقیعی دیمەنێکی باخچەیەک یان کەنار دەریایەک دەکێشێت، وەرگرەکە وا لە وەرگر دەکات هەست بە گیری خواردووە لەناو مانای... مانای هونەرمەند و وا ناکات لە ڕەهەندەکانی تابلۆکەدا گەشت بکات و جگە لە کەنار دەریا و باخچە هیچی دیکە لە خەیاڵدا نەبێت.
وە سەبارەت بە هۆکاری هەڵبژاردنی ئەم ڕێچکەیە، هونەرمەند جەختی لەوە کردەوە کە ئەبستراکت ئەرکی هونەرمەند ئاسان دەکات بۆ دەربڕینی بابەتێک لە نێوان خۆی و خۆیدا بە ڕەنگ و هێڵ، هەروەها تابلۆکەی لە ڕیالیزمی ئاشنا ڕووت دەکاتەوە و تابلۆی بێ ناونیشان پێشکەش بە وەرگر دەکات ، چاوەڕێی وەرگرتنی نازناوی بۆ دابنێت بەپێی پێوەر و هەستەکانی
ئاماژەی بەوەشکرد، جیاوازی وەرگرانی هونەری ئەبستراکت لەوانی دیکە دەگەڕێتەوە بۆ کولتوور و پەروەردە و پەروەردە و کەشوهەوای دەوروبەری، هەربۆیە هونەری ئەبستراکت ڕەنگدانەوەی ڕاستەقینەی هەست و هەستی وەرگرە و هەر بۆیەش، هەوڵئەدا ڕەنگی دژبەیەک لە نێوان تاریک و ڕووناکیدا بەکاربهێنێت، چونکە یەکدەنگی لە هێڵەکانی ڕەنگەکاندا فۆرماتیڤ ئەوەیە کە ناوەڕۆکی دراماتیکی تابلۆی ئەبستراکت پێکدەهێنێت.
لەبارەی هۆکاری ئەو بۆشاییە و ئەو بۆشاییەی کە لە نێوان هونەرمەندی ئەبستراکت هەندێک جار و وەرگرەکەیدا دروست دەبێت، دەڵێت: ئەم بۆشاییە لە ئەنجامی نەبوونی تێگەیشتن و لێکدانەوەی هونەری ئەبستراکتەوەیە، هەروەها نەبوونی کولتووری هونەری، چونکە زۆرێک ئەم کولتوورە بە جۆرێک لە لوکس بزانە نەک ئەو تامە هونەرییەی ژیان کە مرۆڤ بەبێی ناتوانێت بژی، هەروەها هونەر زیندوویی دەبەخشێت، وەک مۆسیقا و سەیرکردنی دیمەنەکان و ئەمەش پێکهاتەی سەرەکی هەست و هەستی مرۆڤە، کە لە کاتەکانی تردا ڕەنگە جیاواز بێت و... بەپێی ڕەوتی ڕووداوەکانی دەوروبەر دژایەتی بکەن.
تەوەری سەرەکی کە لە کارەکەمدا سەرنجی لەسەر دەدەم، نهێنی دەروونی مرۆڤە بە قووڵی پێکهاتەیی و پێکهاتە ئاڵۆزەکانییەوە. من دەمەوێت ئەوە دەرببڕم کە هەستەکان لە کوێن و چۆن زاڵن، وە تا چ ڕادەیەک زاڵن بەسەر بڕیاری ژیان یان مردنی مرۆڤێکدا لە ڕووی دەروونییەوە لە جەستەیدا، ئەوەی ئیلهامبەخشە بۆ من مرۆڤە، وە کاتێک کار لەسەر کارەکانم دەکەم بە تەواوی ئازادانە خۆم دەردەبڕم،
من دەمەوێت هەستەکانم وەک مرۆڤێک دەرببڕم کە سەر بە کۆمەڵگایەکە کە نزیکە لە مرۆڤایەتی بێبەش بێت، تەنها دەتوانم فڵچەکەم دابنێم و بیسەپمێنم بەسەر تابلۆکەمدا تا وێنەیەکی جوڵاوی دیاریکراو بکێشم. بارودۆخی واقیعی و ڕۆمانسی کاریگەری لەسەر کارەکانم هەیە و ئەو شتانەی لە منداڵییەوە لە یادەوەریمدا گیر بوون، ئیلهامبەخشن بۆ من.
سروشتییە هەموو هونەرمەندێک بە شێوازی خۆی و ڕوانگەی خۆی دەرببڕێت، ژینگە و شوناسی خۆی دەرببڕێت، لەم ڕوانگەیەوە وەک هونەرمەندێکی شێوەکاری کورد خۆم دەبینمەوە کە یەدەگی بینراو و هەستیاری خۆم لە تابلۆکانمدا دەردەبڕم، بەبێ گوێدانە هونەرییەکە قوتابخانەیەک کە وەریدەگرم بۆ بەرهەمهێنانی ئەو تابلۆیە یان ئەو کارە کە بەرهەمی دەهێنم.
ئیلهام له هه موو شتێكی ده وروبه ره وه وه ده گرم، گه ردوون به هه موو شتێكه وه ، سه رچاوه ی داهێنانه بۆ هه ر هونه رمه ندێك كه به چاوی منداڵێكی به سۆز شته كانی ده وروبه ری ببینێت. بڵاوکراوەکان بە هەموو جۆرەکانیانەوە سەرچاوەی سەرەکین کە یارمەتیم دەدەن بیرۆکەیەک یان ئیلهامێک بگۆڕم بۆ کارێکی هونەری بە ڕەنگ و کەس و هەستە جیاوازەکانیەوە.
بەڕای من هونەرمەندی بەتوانا نابێت لە بیرۆکەیەک یان ستایلێکی دیاریکراودا قەتیس بێت، بەڵکو توێژەرێک بێت بۆ گەشەپێدانی توانا و لێهاتووییە هونەریەکانی، وە سروشتییە ئێمەش کاریگەریی ئەوەی لە دەوروبەرمان هەیە و لە ئایدیای خۆماندا دەریببڕین ڕێگا و ناسنامەی تایبەتی خۆمان.