٢١٬٨٢٨
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «مردنی خودا (نیچە و نیهلیزم)»
Jump to navigation
Jump to search
مردنی خودا (نیچە و نیهلیزم) (بینینی سەرچاوە)
وەک پێداچوونەوەی ٠٩:٥٤، ٢٥ی ئایاری ٢٠٢٣
، ٠٩:٥٤، ٢٥ی ئایاری ٢٠٢٣بەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) (پەڕەی دروست کرد بە «نووسین و وەرگێرانی: '''سەردار حەمەڕەش''' وێنۆک ئەمە دەقی وانەوتارێکی پرۆفیسۆر (شارل ڕۆبەن)ی فەڕەنسییە بە ڤیدیۆ بڵاوی کردووەتەوە. '''ڕۆژتان باش''' کاتێک باسی نیچە دەکەین، بە بەردەوامی ڕووبەڕووی کۆنسێپتێک دەبینەوە، کۆنسێپتێک زۆر جار...»ەوە) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
نووسین و وەرگێرانی: '''[[سەردار حەمەڕەش]]''' | نووسین و وەرگێرانی: '''[[سەردار حەمەڕەش]]''' | ||
[[پەڕگە: | [[پەڕگە:نیچە....jpg|وێنۆک]] | ||
ئەمە دەقی وانەوتارێکی پرۆفیسۆر (شارل ڕۆبەن)ی فەڕەنسییە بە ڤیدیۆ بڵاوی کردووەتەوە. | ئەمە دەقی وانەوتارێکی پرۆفیسۆر (شارل ڕۆبەن)ی فەڕەنسییە بە ڤیدیۆ بڵاوی کردووەتەوە. | ||
| ھێڵی ٨: | ھێڵی ٨: | ||
کاتێک باسی نیچە دەکەین، بە بەردەوامی ڕووبەڕووی کۆنسێپتێک دەبینەوە، کۆنسێپتێک زۆر جاران بە چەوتی تێی گەیشتووین. بەلام ناتوانین تێی نەگەین ئەگەر بمانەوێت بەڕاستی لە جەوهەری فەلسفەی نیچە تێ بگەین. ئەو کۆنسێپتەش نیهیلیزمە. خۆ ئەگەر بمانەوێت باش لە کۆنسێپتی نیهیلیزم تێ بگەین لای نیچە، گەورەترین هەڵە ئەوەیە بەدوای مانای ئەو وشەیەدا بگەڕێین لە فەرهەنگدا، لەبەر ئەوەی پێدەچێت ئاراستە و مانای گشتیی نیهیلیزم دەگەڵ ئەوەی نیچەدا تەواو دژ بەیەک بن. ئەگەریش لە ناوەرۆکی وشەکە تێ نەگەین ئەوا ناتوانین لەو هەقیقەتە تێ بگەین کە لەپشتی وشەکەوەیە، گەر لە هەقیقەتی مانای نیهیلیزم لای نیچە تێ نەگەین، ئەوا دەکەوینە تەنیشتی ناوەڕۆکی پتەوی ڕەخنەکانی، ئەو ڕەخنانەی ڕووبەڕووی جیهانی مۆدێرنیان دەکاتەوە، بۆیە ناتوانین لە وەڵامەکانی بۆ جیهانی مۆدێرنتێ بگەین. | کاتێک باسی نیچە دەکەین، بە بەردەوامی ڕووبەڕووی کۆنسێپتێک دەبینەوە، کۆنسێپتێک زۆر جاران بە چەوتی تێی گەیشتووین. بەلام ناتوانین تێی نەگەین ئەگەر بمانەوێت بەڕاستی لە جەوهەری فەلسفەی نیچە تێ بگەین. ئەو کۆنسێپتەش نیهیلیزمە. خۆ ئەگەر بمانەوێت باش لە کۆنسێپتی نیهیلیزم تێ بگەین لای نیچە، گەورەترین هەڵە ئەوەیە بەدوای مانای ئەو وشەیەدا بگەڕێین لە فەرهەنگدا، لەبەر ئەوەی پێدەچێت ئاراستە و مانای گشتیی نیهیلیزم دەگەڵ ئەوەی نیچەدا تەواو دژ بەیەک بن. ئەگەریش لە ناوەرۆکی وشەکە تێ نەگەین ئەوا ناتوانین لەو هەقیقەتە تێ بگەین کە لەپشتی وشەکەوەیە، گەر لە هەقیقەتی مانای نیهیلیزم لای نیچە تێ نەگەین، ئەوا دەکەوینە تەنیشتی ناوەڕۆکی پتەوی ڕەخنەکانی، ئەو ڕەخنانەی ڕووبەڕووی جیهانی مۆدێرنیان دەکاتەوە، بۆیە ناتوانین لە وەڵامەکانی بۆ جیهانی مۆدێرنتێ بگەین. | ||
''' | '''ڕخنەی نیچە چییە لە جیهانی مۆدێرن؟''' | ||
باشتر وایە بڵیین؛ جیهانی مۆدێرنی ئەوروپی. رەخنەی نیچە ئەوەیە کە ئەوروپا میراتی بەهای مەرگاوییە، کوشندەیە، قڕتێخەرە. ئەمەیە ڕەخنەی نیچە لە ڕۆژهەڵاتی مۆدێرن لە سوقراتەوە هەتا ئەمڕۆ، هەڵگری بەهای مەرگاوی. بەڵام ئایا ئاوەڵناوی مەرگاوی بە مانای چی دێت؟ ئایا لە هزری نیچەدا مانای چی دەدات؟ لەوانەیە ئێوە وەهاتان باوەڕ بێت کاتێک نیچە باسی بەهای مەرگاوی دەکات، ئاماژە بە جەنگ بکات، یان وێرانکاریی سروشت و ژینگە. نۆوا هەراری لە کتێبی ساپیاندا هەردەم باسی مرۆڤ دەکات وەک بوونەوەرێکی ڕەشەکوژ، مرۆڤ بوونەوەرێکی داڕمێنەرە و دژواریی تەواوکەریەتی، بۆیە بە شێوەیەکی گشتی ناتوانین بە مێژوو بیسەلمێنین کە ڕۆژئاوا دەزگایەکی داڕمێنەر و ڕەشەکوژ بووە لەسەر گۆی زەوی. ئایا ئەمەیە کە نیچە دەیەوێت پێمانی بڵێت؟ نەخێر. بەهای مەرگاوی لای نیچە هیچ پەیوەندی بەم بیرۆکەیەوە نییە، دەتوانین بڵیین بە تەواوی پێچەوانەکەیەتی. بەهای مەرگاوی لای نیچە ئەو بەهایانەن کە لێیانەوە ئێمە گوزارشت دەکەین بە دژایەتیکردنی بەهای بەگوڕ، بەهای بنچینەیی. بەهای بەگوڕ چییە؟ بەهای بەگوڕ ئەو هێزەیە کە هەموو شتێکی زیندوو دەبزوێنێت و هاندەریەتی بە درێژەدان بە بوونی. | باشتر وایە بڵیین؛ جیهانی مۆدێرنی ئەوروپی. رەخنەی نیچە ئەوەیە کە ئەوروپا میراتی بەهای مەرگاوییە، کوشندەیە، قڕتێخەرە. ئەمەیە ڕەخنەی نیچە لە ڕۆژهەڵاتی مۆدێرن لە سوقراتەوە هەتا ئەمڕۆ، هەڵگری بەهای مەرگاوی. بەڵام ئایا ئاوەڵناوی مەرگاوی بە مانای چی دێت؟ ئایا لە هزری نیچەدا مانای چی دەدات؟ لەوانەیە ئێوە وەهاتان باوەڕ بێت کاتێک نیچە باسی بەهای مەرگاوی دەکات، ئاماژە بە جەنگ بکات، یان وێرانکاریی سروشت و ژینگە. نۆوا هەراری لە کتێبی ساپیاندا هەردەم باسی مرۆڤ دەکات وەک بوونەوەرێکی ڕەشەکوژ، مرۆڤ بوونەوەرێکی داڕمێنەرە و دژواریی تەواوکەریەتی، بۆیە بە شێوەیەکی گشتی ناتوانین بە مێژوو بیسەلمێنین کە ڕۆژئاوا دەزگایەکی داڕمێنەر و ڕەشەکوژ بووە لەسەر گۆی زەوی. ئایا ئەمەیە کە نیچە دەیەوێت پێمانی بڵێت؟ نەخێر. بەهای مەرگاوی لای نیچە هیچ پەیوەندی بەم بیرۆکەیەوە نییە، دەتوانین بڵیین بە تەواوی پێچەوانەکەیەتی. بەهای مەرگاوی لای نیچە ئەو بەهایانەن کە لێیانەوە ئێمە گوزارشت دەکەین بە دژایەتیکردنی بەهای بەگوڕ، بەهای بنچینەیی. بەهای بەگوڕ چییە؟ بەهای بەگوڕ ئەو هێزەیە کە هەموو شتێکی زیندوو دەبزوێنێت و هاندەریەتی بە درێژەدان بە بوونی. | ||