عومەر شێخ موس

ئەندامی دامەزرێنەری یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانە.

لە 7-2-1942، لەشاری ئامودا لەڕۆژئاوای كوردستان لەخێزانێكی دەوڵەمەندو دیار لەدایكبووە، هەرلەسەرەتای قۆناغی منداڵیدا ئەلف و بێی كوردی لای باوكی فێربووەو دواتر خوێندنی سەرەتایی لەقوتابخانەی ئامودا بۆ ماوەی 5 ساڵ خوێندووە.

1954-1961، لەكۆلێژی حەلەب خوێندوویەتی كۆلێژەكە خوێندنگایەكی تایبەتی ئەمریكی بوو لەشاری حەلەب و خوێندنی هەموو وانەكانی ئەو خوێندنگایە بەزمانی ئینگلیزی بوو، جگە لەبابەتەكانی عەرەبی و ئایین. هەر لەسەرەتای تەمەنیدا كاریگەری بەدرخان زادەكانی لەسەر بووە، تەنانەت بەمام بانگی د.كامەران بەدرخان-ی كردووە، هەروەها یەكێك بووە لەو كوردانەی لەڕووی سیاسیەوە زۆر نزیك بووە لەدكتۆر نورەدین زازا دامەزرێنەری پارتی دیموكراتی كورد لەسوریا.

دواتر لەساڵی 1964-1967، دبلۆم لەزانكۆی لەندەن دەخوێنێت لەبواری كاروباری نێودەوڵەتی كە ئەم دبلۆمە یەكسانە بەبڕوانامەی بەكالۆریۆسی گشتی وە ئەم بابەتانە لەخۆ دەگرێت (مێژووی وڵاتان، دامەزراوە نێونەتەوەییەكان، یاسای نێودەوڵەتی، پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان، ئابووری نێو دەوڵەتی، یاسای ئابوری نێودەوڵەتی) ئەم بابەتانە لەپەیمانگای لەندەن بۆ كاروباری جیهان دەخوێندران.

هەروەها ماستەری لەنێوان ساڵانی 1970-1972، لەبواری پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان خوێندووەو ناونیشانی ماستەرەكەشی بریتییە لەكێشەی سنوری نێوان یەكێتی سۆڤییەت و چین لەساڵانی 1963-1970، لێكۆڵینەوەیەكی ئەكادیمییە، هەروەها لەساڵی 1972-1978 بووە بەخوێندكاری دكتۆرا لەزانستە سیاسییەكاندا لەزانكۆی مێرلاند لەوڵاتی ئەمریكا بەڵام هەرلەساڵی 1974 پەیوەندی باشی هەبووە لەگەڵ سەركردایەتی شۆڕشی نوێ بەتایبەت لەگەڵ سەرۆك مام جەلال ئەگەرچی لەو كاتەدا كاری كردووە لەسەر تێزی دكتۆراكەی بەناونیشانی پەیوەندی لەنێوان هەڵس و كەوتی ململانێی ناوخۆیی و ململانێی دەرەكی لە 9 وڵاتی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەماوەی ساڵانی 1948-1973، بەڵام دواتر وازی لەكاركردن لەسەر تێزەكەی هێنا لەبەر هۆكاری سیاسی و پەیوەندیكردن بەسەركردایەتی بزووتنەوەی رزگاریخوازی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەدژی رژێمی سەدام حسێن، هەر بۆیە عومەر شێخ موس لەساڵی 1975 لەدەستەی دامەزرێنەرانی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بووە.

دواتر لەساڵی 1978 چۆتە چیای قەندیل و بەشداربووە لەخەباتی رەوای گەلی كوردستان لەباشوری كوردستاندا.

مامۆستا عومەر عەلی شێخ موس، سەرەڕای ئەوەی چەندین پلەو پۆستی گرنگی هەبووە لەدەرەوەی كوردستان، هەروەها بۆ ماوەیەكیش مامۆستا بووە لەزانكۆی ستۆكهۆلم وە لەپەیمانگاكانی وڵاتی سویددا وانەبێژ بووە.

هەروەها خاوەنی زیاتر لە 55 پەڕەی جۆراو جۆری زانستی بووە كەلە گۆڤارو كۆنفرانسە نێودەوڵەتییەكاندا پێشكەشیكردووە، لەگەڵ ئەمەشدا هەر لەساڵی 2007 ەوە راوێژكاری تایبەتی سەرۆك مام جەلال بووە، هەروەها راوێژكاری سەرۆكی ئەنجومەنی نیشتمانیی سوریا بووە لەساڵی 2012، هەروەها لەساڵی 2021 پاڵێوراو بووە بۆ ئەنجومەنی دانایانی ئۆپۆزسیۆنی سوریا، جگە لەمانەش چەندان سیمینارو وانەو كۆنفرانسی رێكخستووە لەبارەی كوردو كۆچ و یەكخستنی كۆمەڵایەتی و كێشەكانی پەنابەران و ئیسلام و كۆمەڵگەو سیاسەت لەڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، مافەكانی مرۆڤ و دیموكراسی لەدەزگا جیاكانی وڵاتی سویدو وڵاتانی ئەوروپاو رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا.

عومەر عەلی شێخ موس لە 27-6-2021 بڕوانامەی فەخری لەزانكۆی كۆیە پێدەبەخشرێت.

مامۆستا عومەر جگە لەزمانی دایك زمانەكانی عەرەبی، ئینگلیزی، سویدی بەباشی دەزانێت و شارەزایی لەزمانەكانی فارسی، ئەڵمانی هەیە.