میقداد مەدحەت بەدرخان

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
Bedirkhan family, ca 1880.jpg

میقداد مەدحەت بەدرخان (بە بەدرخانی: Mikdad Midhet Bedirxan) نووسەری ناوداری کورد لە بنەماڵەی بەدرخانییەکان و لە دامەزرێنەرانی ڕۆژنامەی کوردستان بوو.

لە ساڵی 1858 لەدایکبووە ساڵی 1915 کۆچی دوایی کردووە.

میقداد مەدحەت بەدرخان ناوێکی ئاوێتەیە، ئەم شێوە ناونانە عوسمانییەکان و کوردەکانی ئەو سەردەمە لە فەرەنسییەکانیان وەرگرتووە بۆ ناونانی رۆڵەکانیان.

ساڵی 1891 هاتۆتە میسر، ساڵی 1889 لە قاهیرە پێنج ژمارەی رۆژنامەی کوردستان بڵاو ئەکاتەوە، یەکەم ژمارەی رۆژنامەکەی لە 22-04-1898دا بڵاوکردەوە.

پاش ئەوە لەترسی هەڕەشەکانی سوڵتان عەبدولحەمیدی عوسمانی ئەگەڕێتەوە ئەستەمبوڵ، بۆ ئەوەی لەسەر ئەم براکانی تووشی ئەشکەنجە و زیندانی کردن نەبن.

Rojnameya-kurdistan-miqdad-mikdat.jpg

ساڵی 1899 لەگەڵ عەلی بەگی برایدا هەوڵ ئەدەن زەمینە بۆ شۆڕشێکی نەتەوەیی خۆش بکەن، بەڵام سەر ناکەون.

هەندێک لە مێژوونووسەکان ئەڵێن میقداد مەدحەت بەدرخان یەکێ بووە لە ئەندامە چالاکەکانی پارتی ئیتحاد و تەرەقی.

ساڵی 1906 لەسەر ئەو هەڵوێستەی لە تورکیا نەفی کرا.

ساڵی 1910 و ماوەیەک پاش راگەیاندنی حکومەتی دەستووری لە ئەستەمبوڵ بەشداری ئەکا لەدامەزراندنی جەمعیەتی نەشری مەعاریفی کوردی بەپێی هەندێ سەرچاوە ماوەیەک کراوە بە موتەسەریفی شاری دەرسیم.

First-Kurdish-newspaper-on-April-22-1898 (1).jpg

بەڵام لەو ساڵە بەدواوە هیچ شتێک دەربارەی ژیانی نازانرێت، میقداد مەدحەت بەدرخان جگەلەوەی کە یەکەمین رۆژنامەنووس و دامەزرێنەری بزاڤی کوردییە چاپخانەیەکیشی بەناوی چاپخانەی رۆژنامەی کوردستان لە قاهیرە دامەزراندووە، کە بە یەکەمین چاپخانەی کوردی ئەژمێردرێ.

ئەم رابەرە مەزنە جگە لەزمانی خۆی و زمانی تورکی و عەرەبی زمانی فەرەنسیشی بەباشی زانیوە، بۆیەلەگەڵ بڵاوبوونەوەی یەکەمین ژمارەی رۆژنامەی کوردستاندا کارتێکی بەزمانی فەڕەنسی بڵاوکردۆتەوە کە شارستانیبوونی عەقڵی میقداد مەدحەت بەدرخان نیشان دەدات.

Kurdistan.miqdad.bedirxan.1898.2.jpg

رۆژی 22ی نیسان هەموو ساڵێک وەک یاد و دامەزراندنی رۆژنامەی کوردی بووەتە بۆنەیەکی نەتەوەیی لە کوردستاندا و یادی دەکرێتەوە.