جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Penjam»

Jump to navigation Jump to search

داڕێژە:Penjam (بینینی سەرچاوە)

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٤:٥٢، ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٣

١٩٤ بایت سڕایەوە ،  ‏٠٤:٥٢، ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٣
بەبێ کورتەی دەستکاری
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[سەبیحە خان ، ژنیکی ماندوو مەگەر تەنها مردن مرازی حاسڵ بکات ، ئەگینا ژیان هیچی پێنەدا]]'''
'''[[زەینەب خان – کچە کورد]]'''


نووسینی: '''[[رەوا جەعفەر عەبدولواحید]]''' (رەوای شەهید جەعفەر عەبدولواحید).
[[پەڕگە:398454.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:95059 AM.jpg|وێنۆک]]
زەینەب خان کچی مەلا ڕەئووفەفەندی مەحموودەفەندی خادم سوجادە.


'''بەشی یەکەم'''
لە ساڵی ١٩٠٠ لە کۆیە لەدایك بووە و لە قەڵای '''[[هەولێر]]''' زۆربەی ژیانی بەسەربردووە و خێزانی کەسێکی ناوداری شاری '''[[هەولێر]]''' بووە؛ هەر لە هەولێریش لە ساڵی ١٩٦٣ کۆچی دوایی کردووە.


لە سەرتای ساڵی ١٩٧٧ نەرمین خان هاتە لای دایکم ، داوای لیکرد کە ژنیک لەگەڵ منداڵەکەی بە میوانی لە ماڵمان بن  تاوەکو ماڵیکی بە کرێ بۆ دەدۆزێتەوە کە شوینیکی پارێزراو بێت بۆ ژنێکی گەنج وجوان .
خوشکی گەورە و بەخێوکەری شاعيری گەورەی گەلەکەمان "دڵدار"ە، کە ئەم لە ساڵی ١٩١٨ لەدایك بووە وخاوەنی دەقی سروودی نیشتمانیی "ئەی ڕەقیب"ە.  
پاش ئەوەی نەرمین خان  بە دایکمی راگەیاند کە ئەو ژنە خێزانی کادیریکی دڵسۆزی کۆمەڵەی ڕەنجدەرانە و لە زیندانەکانی بەعسە حوکمدراوە ، دایکیشم وەکو پیشەی هەمیشەیی دەرگای ماڵی کراوەبوو  بۆ هەموو لێقەوماویک .
ئیتر کە هاتن من زۆر دڵخۆش بووم چونکە  خوشکم  نەبوو ،  کچیکی زۆر جوان و خۆین شیرینی لەگەڵ بوو ناوی بڵیسە بوو .


ئەو ماوە کورتە کە لەماڵی ئێمە مانەوە ، بوو بە پێنچ  ساڵ و چەند مانگیک ، خۆشترین رۆژی تەمنم بەسەر برد لە گەڵ بڵیسەی بۆ ئەوەیش ھەر وابوو .
بنەماڵەیەکی ئەوەندە ڕۆشنبيربوونە، باوکیان لە ساڵی ١٩٠٦ زەینەبی کچی بە تەمەنی (٦) ساڵییەوە ناردووە بۆ بەغدا بۆ ئەوەی لە قوتابخانەی ڕوشدییەی کچان بخوێنێت.


رۆژێکیان  دایکم ووتی رەوا ئیمە بۆ چەند رۆژیک ئەڕۆیینە ماڵی پورت ، من نەمدەزانی  باوکی بڵیسە لە زیندان دەرچووە بەر لێبوردنی گشتی کەوتبوو ،  هیچ شوینیکیان نەبوو لە ماڵی ئیمە زیاتر ، ئیمە ڕۆیشتینە ماڵی یایەی پورم دوای زیاتر لە هەفتەیەک ئەوان هاتنە سەردانی ئیمە و ووتیان قانیعە خان ئیمە خانوومان بەکرێ گرتووە و زۆر  سوپاسیشیان کردین و ئەو چاکەیان هەر لە پێش چاو بوو  هەتا دوواڕۆژی تەمنیان .
ئەم ئافرەتە ڕۆشنبيرە چەندین زمانی زانیوە، لە سەردەمێکدا کەم پیاو هەبووە خوێندەوار و زمانزان بووبێت.  


پاش ئەوەی سەبیحە خان و ڕەوانشاد کاک جەبار فەرمان بەیەک شادبوون زۆر بە پەلە ماڵیان دامەزراند ،  بوونە خاوەن خانووی خۆیان هەرچەندە خانووەکە بەکرێ بوو ، بەڵام بۆ سەبیحە خان خۆشترین ماڵ بوو لەبەرئەوەی کۆی ئەکردەوە دەیکرد بە خۆشەویستی هەموو ژیانی و باوکی کچەکەی ، سەبیحە خان لەو کاتەدا وای هەست ئەکرد دەرگای بەختی کرایەوە و کۆتایی هەموو ناخۆشیەکان بوو ، نەیزانی ئەوە سەرەتای لیقەومانەکانە ، نەیزانی کاک جەبار هەر لەبەر خاتری دڵی خێزانەکەی ئەو ماڵەی داناوە ،  بیری لای هەڤاڵانی شاخ بوو دەیویست  بە زووترین کات بچێتەوە شاخ و فەرمانەکانی شۆرش جێ بەجێ بکات.
زەینەب خان بۆتە قوتابخانەیەك بۆ دڵداری شاعير.  


لە خوێندنەوەی ديوانی زەینەب خان – کچە کورد (١٩٠٠-١٩٦٣)، بۆمان دەردەکەوێت سەرچاوەی بيری دڵداری مەزن لە کوێوە هەڵقووڵاوە.


[[ سەبیحە خان ، ژنیکی ماندوو مەگەر تەنها مردن مرازی حاسڵ بکات ، ئەگینا ژیان هیچی پێنەدا|درێژەی بابەت]]
هەر دڵدار خۆی دەڵێت: "زرووفی ئەوساکەی عائیلەوی، مامۆستای هەرە گەورەم بووە، هەروەها سوڵتەی دایکم و خوشکی لە خۆ گەورەترم، مورشیدم بوون." دەڵێن "لە دوای هەر پياوێکی مەزن، ئافرەتێك هەیە"؛ دڵدار خێزانی پێكنەهێنابووو لە تەمەنی ٣٠ ساڵیدا جوانەمەرگ بوو؛ پێمان واییە زەینەبی "کچە کورد" وخوشکە گەورەی لە پشتی بووە.
 
زەینەب خان لە ساڵی ١٩٤٠ شيعری بۆ "سەربەخۆییی کوردستان" نووسیوە.
 
بۆ کەرکوك لە ساڵی ١٩٥٠ هەڵبەستێکی نووسیوە؛ بۆ کۆچی شێخ مەحموودی حەفيد لە ساڵی ١٩٥٦ هۆزانێکی پڕ لە سۆزی نووسیوه‌؛ بۆگەڕانەوەی  بارزانیی نەمر لە ساڵی ١٩٥٨ بە جوانترین دەقی شيعری بەخێرهاتنەوەی دەکات.
 
لە ساڵی ١٩٣٢"بە فيدای نيشتمان بم"ی داڕشتووە و، بێ دوودڵی دەڵێت "کورد ميللەتێکی خاوەن عيزەتە - هەقی خۆیەتی دەوڵەتی هەبێ – خەياڵیان خاوە دوژمنانی کورد – کورد هەر دەمێنێ وقەت نابڕێتەوە- ئەگەر بمانکەن بە چەند پارچەی تر – وەدەرمان بنێن بۆ ديوی مۆسکۆ-پشتيوان بە خوا وبەهێزی ميللەت - ئەم کوردستانە یەك دەگرێتەوە."
 
 
[[زەینەب خان – کچە کورد|درێژەی بابەت]]
وەرگیراو لە «https://kurdcollect.com/index.php/تایبەت:MobileDiff/14457»

مێنۆی ڕێدۆزی