٢٠٬١١٩
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی یه‌كه‌م»
Jump to navigation
Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
'''[[ | '''[[دەڵێن بەردێک لە ئاسمان بکەوێتە خوارەوە، بەر سەری کوردێک دەکەوێت]]''' | ||
[[پەڕگە:Clipbo99ard05.jpg|وێنۆک]] | |||
[[ | نووسینی: '''[[مانو بەرزنجی]]''' | ||
پێداچوونەوەی: '''[[ڕێبوار حەمەتۆفیق]]''' | |||
لە مێژووی مرۆڤایەتی و شاری '''[[سلێمانی]]'''دا، ساڵی 1888 بە یەکەمین ڕوودا و دادەنرێت كه نه‌یزه‌كێك كه‌وتبێته خواره‌وه و بووبێته هۆی گیانله‌ده‌ستدانی كه‌سێك. | |||
له مێژووی شاری '''[[سلێمانی]]'''دا ڕووداوی جۆراوجۆر ڕوویان داوە، جەنگ، كوشتنی تاك و ڕه‌شه‌كوژی و به‌كۆمه‌ڵ كوشتن، بۆردومان، لافاو و... به‌ڵام ئه‌وه‌ی لێره‌دا ده‌مه‌وێت باسی بكه‌م كه‌مێك جیاوازتر و ڕووداوێكی ئەسترۆنۆمی و فەلەکییەکە نزیکەی 136 ساڵ بەر لە ئێستا ڕووی داوه. | |||
بەداخەوە وه‌كو كورد زۆر به كه‌می مێژووی خۆمان نووسیوه‌ته‌وه و ڕوودا و كاره‌سات و به‌سه‌رهاته‌كانمام یادداشت و دۆكۆمێنت كردووه، ئه‌وه‌ی هه‌مانبووه زیاتر ده‌مام ده‌م گێڕاومانه‌ته‌وه و وه‌ك ئه‌ده‌بی زاره‌كییان لێهاتووه و زۆر و كه‌میان به‌سه‌دا هاتووه و هه‌ندێ جاریش بوونه‌ته به‌شێك له ئه‌ده‌بی فۆلكلۆر. ئه‌و هه‌وڵانه‌شی له‌م چه‌ند ساڵه‌ی کۆتایدا دراوه و كار له‌سه‌ر به دیجیتاڵکردنی مێژوو كراوه. زۆر مایەی دڵخۆشی نییە، چونكه زۆربه‌ی زۆری داتا و زانیارییه‌كان خۆمان تۆمارمان نەکردوون و نه‌یار و بێگانه‌كان پاراستویانه و تۆماریان كردووه. | |||
زانستی فه‌له‌كناسی(The science of astronomy) زۆر گرنگی بە نه‌یزه‌ك (Meteorite) نەیزەک داوە، چونکە ڕاستەوخۆ پەیوەندی بەژیانی مرۆڤەوە هەیە. | |||
جا بۆ ئەوەی بابەتەکە ڕوونتر بێت، سەرەتا با چه‌ند زانیارییه‌ك له‌سه‌ر نه‌یزه‌ك بخه‌ینه ڕوو و بزانیین كه نەیزەک چییە؟ | |||
لە | نه‌یزه‌ك، بریتییە لە پارچەیەکی ڕەق لە پاشماوەی تەنێکی دوورەپەرێز، وەک ئەستێرەی بچووک، کە لە بۆشایی ئاسمانەوە سەرچاوە دەگرێت و تا ده‌گاته سه‌ر ڕووی هەسارە یان مانگێک، بە بەرگەهەوادا تێپه‌ڕ دەبێت. له‌م ڕێیه‌دا، ده‌كه‌وێته ژێر كاریگه‌ری به‌ركه‌وتن و پەستان و کارلێکی کیمیایی و ئه‌م هۆكارانه واده‌كه‌ن كه له‌شێوه‌ی تۆپێکی ئاگریندا ده‌ربكه‌وێت کە بە ئەستێرەی تەقێنەر یان ئەستێرەی کەوتو ناسراوە و له‌لایه‌ن فەلەکناسانیشه‌وه بە نموونەی گەشاوە، یان (ڕووناکی پڕشنگدار) ناوی دەبەن. | ||
[[ | [[دەڵێن بەردێک لە ئاسمان بکەوێتە خوارەوە، بەر سەری کوردێک دەکەوێت|درێژەی بابەت]] | ||