جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی یه‌كه‌م»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
(١٣ دەستکاری لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[عەقیدەنامەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی، یەکەم پەخشان بە شێوەزاری سۆرانی]]'''
'''[[شەدەم بۆ دەربەند ئەویست،كە دەربەند گیرا، شەدەم بۆ چییە.!]]'''


ئەم عەقیدەنامەیە لە لایەن مەولانا خالید شارەزوورییەوە بە شێوەزاری سۆرانی نووسراوە و کۆنترین بەرهەمە کە بە شێوەی پەخشان بە زاراوەی سۆرانی نووسرابێ. ئێمە لە ژێر ناونیشانی 'عەقیدەی مەولانا خالید' بە وردی سەرنج دەخەینە سەر ئەم عەقیدەنامەیە.
ئامادەکردنی: '''[[داناز عەبدولڕەحمان]]'''
[[پەڕگە:Img-7004.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:65776.jpg|وێنۆک]]


'''شێرکۆ ژانزێم'''
شەدەم بۆ دەربەند ئەویست،كە دەربەند گیرا، شەدەم بۆ چییە.!


کوردشۆپ - مەولانا خالید (١٧٧٩-١٨٢٦)، لە قەرەداخی شاری [[سلێمانی]] لەدایکبووە، لە بنەڕەتدا لە کوردانی گۆران بووە. لە سلێمانی لە ژێر دەستی شێخانی بەرزنجی کە پەیوەست بوون بە نەریتی قادرییەوە، دەستی بە خوێندن کردووە. دوای مردنی باوکی جێگای دەگرێتەوە و دەبێتە مودەڕڕیس.
یان دەوترێ شەدەم بۆ دەربەندی دەویست.


دوای ئەوە دەچێتە زیارەت و دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی، پاش گەڕانەوەی بە تەواوی خۆی بۆ عیلم و تەسەوف تەرخان دەکات. لە سلێمانی سۆفییەک دەناسێ و بە ڕاسپاردەی ئەو سۆفییە دەچێتە دێهلی. لەوێ لە سەردستی شێخ عەبدوڵڵا دێهلەوی دەست بە خوێندن دەکات. دوای ماوەیەک شێخ عەبدوڵڵا دێهلەوی دەیکات بە خەلیفەی تەریقەتی نەقشبەندی. مەولانا خالید دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی و دەست دەکات بە بڵاوکردنەوەی تەریقەتی نەقشبەندی.
شەدە پارچە قوماشێکی تەنک و ڕەشی پڕ نەخشە،کە ژنانی کورد لەسەر وملی دەپێچن وهەندێکیش دەیکەن بەپۆشاکی بەرییان،پیاوانیش لەهەندێ بۆنەدا لەسەرییان دەبەست،یان زۆربەی کات بۆ سەرچۆپی بەدەستیانەوە دەیانسوڕاند.


گەڕانەوەی مەولانا خالید و بڵاوکردنەوەی تەریقەتی نەقشبەندی، دەبێتە هۆی ناڕەحەتیی قادرییەکانی دەڤەری سلێمانی. بەهۆی ئەوەوە پەیوەندیی نێوان مەولانا خالید و "شێخ مارف نۆدی" تێکدەچێت. مەولانا خالید بۆ ئەوەی ناخۆشییەکی گەورە ساز نەبێت، لە سلێمانییەوە ڕوو لە بەغدا دەکات. دوای دوو ساڵ دەگەڕێتەوە سلێمانی، بەڵام ناهێڵن جارێکی تر پشوو بدات و دیسان دەگەڕێتەوە بەغدا. بەڵام ئەمجارە ناهێڵن تەنانەت لە بەغداش پشوو بدات. مەولانا خالید ئەمجارە دەچێتە دیمەشق. ماوەیەک لە دیمەشق دەمێنێتەوە و لەوێ کۆچی دوایی دەکات..
شەدە لەکۆنەوە بە ڕەمز و هێمای کوردی دەناسرێ،چونکە هەتا ئێستا،لەهەندێ ناوچەو هۆزەکوردییەکاندا وەک ڕەمزێکی کوردی پاراستویانە و بەهی خۆیانی دەزانن.


لەهەندێ ناوچەی کوردستان پێی دەڵێن (تولبەند).لەناوچەی سلێمانیی پێی ئەڵێن سرکەیی لەهەندێ ناوچەش پێی دەڵێن (گوڵوەنی).زۆرکەس دەڵێن گوڵوەنی شتێکی ترە.


لەزۆربەی شیعر و گۆرانییە کوردییەکاندا پێهەڵدان و وەسف وسەنای بۆکراوە و چەندەها گۆرانی دەربارەی شەدە و جوانی شەدە وتراوە.


وەک..


[[عەقیدەنامەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی، یەکەم پەخشان بە شێوەزاری سۆرانی|درێژەی بابەت]]
* ئەڵێن لە و بانە
* شەدە هەرزانە
* شەدە قابیلی باڵا بەرزانە.
* لای شەدەلار بۆچ واتکرد،.
* چاو بەکل بۆ چ واتکرد
* زاوا لەبووکێ مەدە
* توخوا لەبووکێ مەدە
* ئەگەر لەبووکێ دەدەی
* دەشێوێ دەسڕ وشەدە.
* هەی ملکەو ملکەو ملکە
* شەدەو هەوری لەملکە
 
 
 
[[شەدەم بۆ دەربەند ئەویست،كە دەربەند گیرا، شەدەم بۆ چییە.!|درێژەی بابەت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٧:٢٩، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤

شەدەم بۆ دەربەند ئەویست،كە دەربەند گیرا، شەدەم بۆ چییە.!

ئامادەکردنی: داناز عەبدولڕەحمان

65776.jpg

شەدەم بۆ دەربەند ئەویست،كە دەربەند گیرا، شەدەم بۆ چییە.!

یان دەوترێ شەدەم بۆ دەربەندی دەویست.

شەدە پارچە قوماشێکی تەنک و ڕەشی پڕ نەخشە،کە ژنانی کورد لەسەر وملی دەپێچن وهەندێکیش دەیکەن بەپۆشاکی بەرییان،پیاوانیش لەهەندێ بۆنەدا لەسەرییان دەبەست،یان زۆربەی کات بۆ سەرچۆپی بەدەستیانەوە دەیانسوڕاند.

شەدە لەکۆنەوە بە ڕەمز و هێمای کوردی دەناسرێ،چونکە هەتا ئێستا،لەهەندێ ناوچەو هۆزەکوردییەکاندا وەک ڕەمزێکی کوردی پاراستویانە و بەهی خۆیانی دەزانن.

لەهەندێ ناوچەی کوردستان پێی دەڵێن (تولبەند).لەناوچەی سلێمانیی پێی ئەڵێن سرکەیی لەهەندێ ناوچەش پێی دەڵێن (گوڵوەنی).زۆرکەس دەڵێن گوڵوەنی شتێکی ترە.

لەزۆربەی شیعر و گۆرانییە کوردییەکاندا پێهەڵدان و وەسف وسەنای بۆکراوە و چەندەها گۆرانی دەربارەی شەدە و جوانی شەدە وتراوە.

وەک..

  • ئەڵێن لە و بانە
  • شەدە هەرزانە
  • شەدە قابیلی باڵا بەرزانە.
  • لای شەدەلار بۆچ واتکرد،.
  • چاو بەکل بۆ چ واتکرد
  • زاوا لەبووکێ مەدە
  • توخوا لەبووکێ مەدە
  • ئەگەر لەبووکێ دەدەی
  • دەشێوێ دەسڕ وشەدە.
  • هەی ملکەو ملکەو ملکە
  • شەدەو هەوری لەملکە


درێژەی بابەت