جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی دووه‌م»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
(٩٨ دەستکاری لەلایەن ٣ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[سمکۆی شکاک]]'''
'''[[ئەحمەدی خانی]]'''
[[پەڕگە:Simko.png|وێنۆک]]
[[پەڕگە:460227699 .jpg|وێنۆک]]
ئیسماعیل ئاغای شکاک ناسراو بە سمکۆی شکاک (لەدایکبوو ١٨٨٧ – مردووی ١٩٣٠) شۆڕشگێڕێکی کوردی ڕێبەری ھۆزی شکاک بوو کە بۆ ماوەیەک دەسەڵاتی ناوچەی ڕۆژاوای گۆلی ورمێی لە حکوومەتی ناوەندیی ئێران سەندەوە.


سمکۆ ناوی ئیسماعیلە و کوڕی محەممەد پاشای کوڕی عەلی خانی کوڕی ئیسماعیل ئاغای شکاکە و بنەماڵەکەیان لە مێژەوە گەورە و دەسەڵاتداری خێڵی شکاک بوون.
خانی بۆ خۆی مێژووی لە‌ دایكبوونی خۆی بۆ تۆماركردووین كە‌ دە‌ڵێت:


سمکۆ ساڵی ١٨٨٧ لەدایک بووە و پاش مردنی باوکی و جەعفەر ئاغای برای، سەرکردایەتی شکاکی گرتووەتە دەست و لەدوای شەڕی جیھانی یەکەمەوە دەستی بە گرتنی ناوچەکانی قەراغی گۆلی ورمێ کردوە.
             
* لە‌و ڕاكو دە‌ما ژغە‌یب فە‌ك بوو
* تە‌ئریخ ھە‌زار و شە‌ست و یە‌ك بوو


ھەرچەندە لە ساڵانی شەڕی یەکەمی جیھانیدا سمکۆ لە ھیچ چالاکییەکی سیاسی بەشداری نەکردبوو، بەڵام ھێزەکانی ڕووسیا گرتیان و دووریان خستەوە بۆ شاری تبلیس و دواتر ئازادیان کرد بەو مەرجەی لە شاری خۆی دابنیشێ و ھیچ ھەڵوێستێک دژی ڕووسەکان نەنوێنێت.
واتە‌ لە‌ كاتێكدا كە‌ من لە‌ نە‌بوون پە‌یدا بووم، ساڵی ھە‌زار و شە‌ست و یە‌ك بوو، واتە‌ لە‌ ساڵی (١٠٦١)ی كۆچی ھاتۆتە‌ دونیاوە‌، كە‌ دە‌كاتە‌ (١٦٥٠)ز بە‌ڵام لە‌ كوێ؟ ھە‌ندێك ھە‌ر لە‌بە‌ر ئە‌وە‌ی لە‌ بایە‌زید كۆچی دواییكردوە و لە‌وێ نێژراوە‌ دە‌یكە‌ین بە‌ خە‌ڵكی بایە‌زید.  


[[سمکۆی شکاک|درێژەی بابەت]]
بە‌ڵام ئە‌گە‌ر بە‌ وردی مە‌م و زین بخوێنینە‌وە‌ لە‌و تێدە‌گە‌ین، كە‌ خانی زۆر بە‌ توندی بە‌ستراوە‌ بە‌ جزیرە‌وە‌، ھە‌رچە‌ندە‌ ڕوودانی چیرۆكی مە‌م و زین لە‌ ناوچە‌ی جزیرە‌دا ھۆیە‌كی گە‌ورە‌ی ئە‌مە‌یە‌، بە‌ڵام ئە‌وە‌ش دیارە‌، كە‌ خانی لە‌ جزیرە‌دا زۆر ژیاوە‌، ھە‌ر وە‌ك لە‌ مە‌م و زینە‌وە‌ بۆمان دە‌ردە‌كە‌وێت، كە‌ خانی زانایە‌كی گە‌ورە‌ بوو و شارە‌زای فە‌لسە‌فە‌ و گە‌لێك زانستی تر بوو.
 
ھە‌ر ئە‌مە‌ ڕاستی ئە‌وە‌مان بۆ دە‌ردە‌خات، كە‌ لە‌ زۆر كتێبدا كە‌ دە‌ربارە‌ی ژیانی خانی نووسراوە‌، لە‌ زۆر شوێن خوێندوویە‌تی و بووە‌ بە‌ گە‌ورە‌ و لە‌ جە‌زیرە‌ و بایە‌زید وانە‌ی گوتۆتە‌وە‌ گە‌لێك مە‌لا و زانای تری پێگە‌یاندووە‌ خانی لە‌ ساڵی (١٧٠٦)ز كۆچی دواییكردووە‌.
 
 
 
 
 
 
[[ئەحمەدی خانی|درێژەی بابەت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٩:٤٧، ١٣ی ئازاری ٢٠٢٥

ئەحمەدی خانی

460227699 .jpg

خانی بۆ خۆی مێژووی لە‌ دایكبوونی خۆی بۆ تۆماركردووین كە‌ دە‌ڵێت:


  • لە‌و ڕاكو دە‌ما ژغە‌یب فە‌ك بوو
  • تە‌ئریخ ھە‌زار و شە‌ست و یە‌ك بوو

واتە‌ لە‌ كاتێكدا كە‌ من لە‌ نە‌بوون پە‌یدا بووم، ساڵی ھە‌زار و شە‌ست و یە‌ك بوو، واتە‌ لە‌ ساڵی (١٠٦١)ی كۆچی ھاتۆتە‌ دونیاوە‌، كە‌ دە‌كاتە‌ (١٦٥٠)ز بە‌ڵام لە‌ كوێ؟ ھە‌ندێك ھە‌ر لە‌بە‌ر ئە‌وە‌ی لە‌ بایە‌زید كۆچی دواییكردوە و لە‌وێ نێژراوە‌ دە‌یكە‌ین بە‌ خە‌ڵكی بایە‌زید.

بە‌ڵام ئە‌گە‌ر بە‌ وردی مە‌م و زین بخوێنینە‌وە‌ لە‌و تێدە‌گە‌ین، كە‌ خانی زۆر بە‌ توندی بە‌ستراوە‌ بە‌ جزیرە‌وە‌، ھە‌رچە‌ندە‌ ڕوودانی چیرۆكی مە‌م و زین لە‌ ناوچە‌ی جزیرە‌دا ھۆیە‌كی گە‌ورە‌ی ئە‌مە‌یە‌، بە‌ڵام ئە‌وە‌ش دیارە‌، كە‌ خانی لە‌ جزیرە‌دا زۆر ژیاوە‌، ھە‌ر وە‌ك لە‌ مە‌م و زینە‌وە‌ بۆمان دە‌ردە‌كە‌وێت، كە‌ خانی زانایە‌كی گە‌ورە‌ بوو و شارە‌زای فە‌لسە‌فە‌ و گە‌لێك زانستی تر بوو.

ھە‌ر ئە‌مە‌ ڕاستی ئە‌وە‌مان بۆ دە‌ردە‌خات، كە‌ لە‌ زۆر كتێبدا كە‌ دە‌ربارە‌ی ژیانی خانی نووسراوە‌، لە‌ زۆر شوێن خوێندوویە‌تی و بووە‌ بە‌ گە‌ورە‌ و لە‌ جە‌زیرە‌ و بایە‌زید وانە‌ی گوتۆتە‌وە‌ گە‌لێك مە‌لا و زانای تری پێگە‌یاندووە‌ خانی لە‌ ساڵی (١٧٠٦)ز كۆچی دواییكردووە‌.




درێژەی بابەت