٢٠٬٢٧٩
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «سێوە»
Jump to navigation
Jump to search
سێوە (بینینی سەرچاوە)
وەک پێداچوونەوەی ٠٨:٣٥، ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١
، ٠٨:٣٥، ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١بەبێ کورتەی دەستکاری
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
Manu (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| (یەک دەستکاری مامناوەند لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت) | |||
| ھێڵی ١٣: | ھێڵی ١٣: | ||
[[پەڕگە:000398.jpg|وێنۆک|ڕاست]] | [[پەڕگە:000398.jpg|وێنۆک|ڕاست]] | ||
هەر چەنده سێوه مەقامزانێکی میرات گری مەقامزانانی کۆیەی سەدەی نۆزدەم بووه، که ئەمین ئاغای حەوێزی ناسراو بە ئەختەری شاعیرو مەقامشوناس بەردی بناغەی ئه و هونەرەی داناو مەقامەکۆنەکانی پێش خۆی نوێکردەوه و مەقامزانی وەک مەربین و نەشئەتی ڕەشید ئاغا له دیوەخانەکەی ئەودابوونه سوارچاکی هونەری مەقامی ڕەسەنی کوردی و دوای ئەوانیش پووتێ و حاجی یەگەورە و عەبەی چایەچی و حەنیل بوونە جێگریان و پەرەیان بەهونەری مەقام داو ئینجا سێوه لەسەردەستی ئەوان فێری هونەری مەقامی ڕەسەنی کوردی بوو، بەڵام دەبێ ئه و ڕ استیەش بڵێین که سێوەی هونەرمەند کتومت مەقامەکانی ئەوانی نەجووییەوه بەڵکو پەرەی پێدان و سۆزی خۆی خستەپاڵ. | هەر چەنده سێوه مەقامزانێکی میرات گری مەقامزانانی کۆیەی سەدەی نۆزدەم بووه، که ئەمین ئاغای حەوێزی ناسراو بە ئەختەری شاعیرو مەقامشوناس بەردی بناغەی ئه و هونەرەی داناو مەقامەکۆنەکانی پێش خۆی نوێکردەوه و مەقامزانی وەک مەربین و نەشئەتی ڕەشید ئاغا له دیوەخانەکەی ئەودابوونه سوارچاکی هونەری مەقامی ڕەسەنی کوردی و دوای ئەوانیش پووتێ و حاجی یەگەورە و عەبەی چایەچی و حەنیل بوونە جێگریان و پەرەیان بەهونەری مەقام داو ئینجا سێوه لەسەردەستی ئەوان فێری هونەری مەقامی ڕەسەنی کوردی بوو، بەڵام دەبێ ئه و ڕ استیەش بڵێین که سێوەی هونەرمەند کتومت مەقامەکانی ئەوانی نەجووییەوه بەڵکو پەرەی پێدان و سۆزی خۆی خستەپاڵ. | ||
'''مەقامی سێوە''' | |||
مەقامەکانی سێوە بەدەقە وێژەییەکەیەوە، لەناو ئاو ھەوایەکی سازگاری کوردەوارین بەپێی قۆناغ و سەردەمی ژیانی خەڵکەکە خوڵقان. | |||
بابەتەکانی ھەموویان موڵکی کوردن و بۆ کورد گوتراون و پڕن لەچەمکی خۆشەویستی ئەڤین و دڵپاکی و جوانی و ئازایەتی و بەرخودان کە ھەموویان بابەتی نەمرن و کورد ھەمیشە شانازییان پێوە دەکات. | |||
# مەقامی سەحەر (سێوە) | |||
# مەقامی گوڵێ (سێوە) | |||
# عایشەگوڵ (سێوە) | |||
# بەھار (سێوە) | |||
# کراسی شەنگ مێرەم (سێوە) | |||
جگه له و 5 مەقامەی که خاڵه سێوه له ساڵی1952دا له ئێستگەی ڕادیوی کوردی بەغدا تۆماری کردن گەلێ مەقامی ڕەسەنی دیکەشی بەتۆمارنەکراوی مانەوه لەوانه مەقامی پاییزه که کەم کەس گوێی لێ بووه و لێرەدا بەشێکی لێ بڵاو دەکەینەوه. | جگه له و 5 مەقامەی که خاڵه سێوه له ساڵی1952دا له ئێستگەی ڕادیوی کوردی بەغدا تۆماری کردن گەلێ مەقامی ڕەسەنی دیکەشی بەتۆمارنەکراوی مانەوه لەوانه مەقامی پاییزه که کەم کەس گوێی لێ بووه و لێرەدا بەشێکی لێ بڵاو دەکەینەوه. | ||
| ھێڵی ٦٢: | ھێڵی ٧٤: | ||
له دەربڕینی جوانیی ئافرەتدا، کەوتووەته باسکردنی ئه و ئەندامانەی که دەبنه پێوانەی جوانی و شۆخ و شەنگی مێینه لەبەرچاوی نێرینەی جوانیی پەرستدا، هەر له بەژن و باڵای بەرز و سنگی سپی و مەمکی فنجانی و گەردنی زەرد و چاوای بەڵەکەوه بگره تا دەگاته برژانگ و برۆی ڕەش و چاوی وەک چاوی سەقەری باڵەبان و دوگمەی سینگ مەمکان و قۆڵ و باونجی کچی شەنگ و شۆڕی نازداری کوردان. | له دەربڕینی جوانیی ئافرەتدا، کەوتووەته باسکردنی ئه و ئەندامانەی که دەبنه پێوانەی جوانی و شۆخ و شەنگی مێینه لەبەرچاوی نێرینەی جوانیی پەرستدا، هەر له بەژن و باڵای بەرز و سنگی سپی و مەمکی فنجانی و گەردنی زەرد و چاوای بەڵەکەوه بگره تا دەگاته برژانگ و برۆی ڕەش و چاوی وەک چاوی سەقەری باڵەبان و دوگمەی سینگ مەمکان و قۆڵ و باونجی کچی شەنگ و شۆڕی نازداری کوردان. | ||
دانەرانی ئه و دەقانەی مەقامەکان وەستایانه سوودیان له کەلەپووری ئایینی و نەتەوایەتی کورد وەرگرتووه، هەروەک لەدەقی بەندەکانی مەقامی سە حەر و گورێ و کراسی شەنگ مێرەم دا گەلێک نیشانەی ئایینی وەک نەفخی سوور و گفتوگۆی حەزرەتی مووسا لەگەڵ باری تەعالا و شەیتانی لەعین و نیشانەی کوردی وەک مەم و زین و بەکر مەر گەوەر و عەلی بەگی داسنی و گەلێ نیشانەی دیکه و بەمانه ڕەسەنایەتییەکی تەواویان داوه بەمەقامەکانی سێوه شاعیری میللی و فۆلکلۆریی بەیت و بەندەکانی له دەربڕینی ڕەوانبێژیدا بۆ دەرخستنی جوانیی ئافرەت، تا کارمامزی مل و به قەرێتە و قورینگی گەردەن بەرز و سەقەری باڵەبان و کەوی وڵاتەکەی خۆی هەبووبێ، بەگیانەوەری دووره وڵاتی وەک زەرافه و کەنگەر و تاووسی نەچوواندوو. | دانەرانی ئه و دەقانەی مەقامەکان وەستایانه سوودیان له کەلەپووری ئایینی و نەتەوایەتی کورد وەرگرتووه، هەروەک لەدەقی بەندەکانی مەقامی سە حەر و گورێ و کراسی شەنگ مێرەم دا گەلێک نیشانەی ئایینی وەک نەفخی سوور و گفتوگۆی حەزرەتی مووسا لەگەڵ باری تەعالا و شەیتانی لەعین و نیشانەی کوردی وەک مەم و زین و بەکر مەر گەوەر و عەلی بەگی داسنی و گەلێ نیشانەی دیکه و بەمانه ڕەسەنایەتییەکی تەواویان داوه بەمەقامەکانی سێوه شاعیری میللی و فۆلکلۆریی بەیت و بەندەکانی له دەربڕینی ڕەوانبێژیدا بۆ دەرخستنی جوانیی ئافرەت، تا کارمامزی مل و به قەرێتە و قورینگی گەردەن بەرز و سەقەری باڵەبان و کەوی وڵاتەکەی خۆی هەبووبێ، بەگیانەوەری دووره وڵاتی وەک زەرافه و کەنگەر و تاووسی نەچوواندوو.<ref>ماڵپەڕی چیا</ref> | ||