٢٬٠٩٤
دەستکاری
جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «ڕەفیق حیلمی»
Jump to navigation
Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
Jwan (لێدوان | بەشدارییەکان) |
|||
| (٤ دەستکاری لەلایەن بەکارھێنەرێکەوە پیشاننادرێت) | |||
| ھێڵی ٣: | ھێڵی ٣: | ||
[[پەڕگە:288883916 591355335887070 6224816622778335554 n.jpg|وێنۆک]] | [[پەڕگە:288883916 591355335887070 6224816622778335554 n.jpg|وێنۆک]] | ||
ڕەفیق حیلمی ناوی تەواوی ڕەفیق کوڕی ساڵح کوڕی عەبدوڵڵایە. سیاسەتمەدار و مێژوونووس و شاعیری کوردە، لە ساڵی 1898 لە شاری [[کەرکووک]] لە دایک بووە. | |||
خوێندنی سەرەتایی و ناوەندیی لە [[کەرکووک]] و [[سلێمانی]] و ئامادەیی لە بەغدا و پەیمانگای ئەندازەی لە ئیستەنبوڵ تەواو کردووە و لە ساڵی 1920 گەڕاوەتەوە کوردستان و بووەتە مامۆستایەکی پسپۆڕی ئەندازە و بیرکاری لە ماوەی خوێندنی لە ئیستەنبوڵ فێری زمانی تورکی و فەرەنسی بووە جگە لە کوردی کە زمانی زگماکی خۆی بووە. کە [[شێخ مەحموودی حەفید]] بۆ جاری دووەم لە مانگی 10-1922 کابینەیەکی تازەی داناوە ناوی خۆی نا مەلیکی کوردستان، مامۆستا [[ڕەفیق حیلمی]] کردە ڕاوێژکاری سیاسیی خۆی و ئەم ناودارە گەلێک گوتاری سیاسیی لە [[گۆڤاری ڕۆژی کوردستان]] زمانی میری مەلیک مەحموود نووسی. | |||
کاتێک کە میری کوردستانی باشوور بە پیلانی بەریتانیا و بە زەبری هێزی چەکداری لە نێو برا، مامۆستا ڕەفیق حیلمی لەو ناوچەیە دوور خرایەوە و کرا بە مامۆستای بیرکاری، بەڵام دەستی لە کوردایەتی هەڵنەگرت و پتر لەسەر گەیشتنی کورد بە مافی چارەنووسی خۆی هەوڵیدا بووە یەکێک لە ڕێکخەرانی شەڕەکەی بەر دەرکی سەرای سلێمانی لە ساڵی 1930 و ماوەیەک لەسەر ئەم خەباتەی دەستگیر کرا. | کاتێک کە میری کوردستانی باشوور بە پیلانی بەریتانیا و بە زەبری هێزی چەکداری لە نێو برا، مامۆستا ڕەفیق حیلمی لەو ناوچەیە دوور خرایەوە و کرا بە مامۆستای بیرکاری، بەڵام دەستی لە کوردایەتی هەڵنەگرت و پتر لەسەر گەیشتنی کورد بە مافی چارەنووسی خۆی هەوڵیدا بووە یەکێک لە ڕێکخەرانی شەڕەکەی بەر دەرکی سەرای سلێمانی لە ساڵی 1930 و ماوەیەک لەسەر ئەم خەباتەی دەستگیر کرا. | ||
[[پەڕگە:9935.jpg|وێنۆک|ڕاست]] | |||
کاتێک دەستەیەک لە قوتابییان و لاوانی کوردی [[هەولێر]] و [[سلێمانی]] و [[کەرکووک]] و [[کۆیە]] و [[کفری]] ڕێکخراوێکی سیاسییان بەناوی کۆمەڵەی دارکەر دامەزراند و ئامانجیان ڕزگارکردنی کوردستان بوو، بەڵام نەبووە ئەو پارتە جەماوەرییە تاکوو لە ساڵی 1939 [[ڕەفیق حیلمی]] نەکرا بە سەرۆکی ئەو ڕێکخراوە، ناوەکەشی لەسەر داخوازی ئەو سەرۆکە کرا بە [[پارتی هیوا]]. | کاتێک دەستەیەک لە قوتابییان و لاوانی کوردی [[هەولێر]] و [[سلێمانی]] و [[کەرکووک]] و [[کۆیە]] و [[کفری]] ڕێکخراوێکی سیاسییان بەناوی کۆمەڵەی دارکەر دامەزراند و ئامانجیان ڕزگارکردنی کوردستان بوو، بەڵام نەبووە ئەو پارتە جەماوەرییە تاکوو لە ساڵی 1939 [[ڕەفیق حیلمی]] نەکرا بە سەرۆکی ئەو ڕێکخراوە، ناوەکەشی لەسەر داخوازی ئەو سەرۆکە کرا بە [[پارتی هیوا]]. | ||
بە هەوڵ و کۆششی بێوچانی ئەم سەرکردە نەتەوەییە لێهاتووە، زۆر لە ئەفسەری کورد پەروەر و کاسبکار و ڕووناکبیر بوونە ئەندامی کارای ئەم ڕێکخراوە ڕامیارییەی کوردستان تا گەیشتە ڕادەیەکی وا بە هەوڵ و هیممەتی ئەو پارتە مەلا مستەفای بارزانیی دەست بەسەر لە [[سلێمانی]]، دەرباز کرا بۆ ناو خاکی ڕۆژهەڵاتی کوردستان و لەوەێوەش لە 28-07-1943 گەیشتەوە خاکی [[بارزان]] بۆ خۆ کۆکردنەوە بۆ بەرپاکردنی شۆڕشی 1943- 1945ی بارزان. | بە هەوڵ و کۆششی بێوچانی ئەم سەرکردە نەتەوەییە لێهاتووە، زۆر لە ئەفسەری کورد پەروەر و کاسبکار و ڕووناکبیر بوونە ئەندامی کارای ئەم ڕێکخراوە ڕامیارییەی کوردستان تا گەیشتە ڕادەیەکی وا بە هەوڵ و هیممەتی ئەو پارتە مەلا مستەفای بارزانیی دەست بەسەر لە [[سلێمانی]]، دەرباز کرا بۆ ناو خاکی ڕۆژهەڵاتی کوردستان و لەوەێوەش لە 28-07-1943 گەیشتەوە خاکی [[بارزان]] بۆ خۆ کۆکردنەوە بۆ بەرپاکردنی شۆڕشی 1943- 1945ی بارزان. | ||
| ھێڵی ٣١: | ھێڵی ٣١: | ||
- جگە لەمانەش بەدەیان گوتار و لێکۆڵینەوەی بەپێزی لە گۆڤارە کوردییەکانی وەک گەلاوێژ بڵاو کردووەتەوە. | - جگە لەمانەش بەدەیان گوتار و لێکۆڵینەوەی بەپێزی لە گۆڤارە کوردییەکانی وەک گەلاوێژ بڵاو کردووەتەوە. | ||
'''کۆچی دوایی: -''' | |||
دوای سی‌و نۆ ساڵ لە خزمەتكردنی پەروەردە لە كوردستان و سەرانسەری عێراقدا، حیلمی لە بواری پەروەردە دوركەوتۆتەوە. بەڵام ئەم دوركەوتنەوەیەی زۆری نەخایاندوەو نەخۆشی تەنگی پێ هەڵچنیوە. لە رۆژی 04-08-1960 بەهۆی نەخۆشی جەڵتەی مێشكەوە لە نەخۆشخانەی بەغدا كۆچی دوایی كرد، رۆژی دواتر بە مەراسیم تەرمەكەی هێنراوەتەوە بۆ سلێمانی‌و لە گردی سەیوان بە خاك سپێردراوە. | |||
* '''[[یادداشتی رەفیق حیلمی]]''' | |||
ئامادەکردنی: [[دلێر ڕەفیق]] | ئامادەکردنی: [[دلێر ڕەفیق]] | ||
[[پۆل: کەسایەتی]] | |||