جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی دووه‌م»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
 
(٤٠ دەستکاری لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[حسێن میسری]]'''
'''[[دژايه‌تيى نێوان مه‌ولانا خاليدى نه‌قشبه‌نديى و شێخ مارفى نۆدێيى]]'''
ناوی تەواوی حسێن ره‌حیم محه‌مه‌د ئه‌مین ناسراو به‌ (حسێن میسری)
[[پەڕگە:Shex022.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:665482.jpg|وێنۆک]]
نووسینی: '''[[رێبوار حەمەتۆفیق محەمەد]]'''


* ساڵی 1957 له‌ گه‌ڕه‌كی شوان له‌ شاری '''[[کەرکووک]]''' له‌دایكبووه‌.
نەقشبەندیی وەک ناوی تەریقەتێکی دیاری تەسەوف له‌ كوردستاندا مێژوويه‌كى زۆر دێرينى نییە، له‌چاو ئه‌و مێژووه‌ى كه‌ ته‌ريقه‌ته‌كه‌ى تێدا پەیدا بووه كه‌ بۆ سەردەمی خەلیفەی ڕاشیدین دەگەڕێتەوە، واتە: بۆ سەردەمی ئەبوبەکری سدیق و لە ئەو قۆناغەشەوە تا سەردەمی بایەزیدی بەستامی، بە تەریقەتی سەدیقی ناسراوە، لە سەردەمی بایەزیدی بەستامیشەوە تا سەردەمی عەبدولخالقی غەجدەوانی، بەتەریقەتی تەیفوری ناوبراوە، لە دوای ئەمیشەوە تا سەردەمی شێخ محەممەدی بوخاری، بەتەریقەتی خواجەگان ناوبراوە، وەک ئاشکرایە شێخ محەممەدی بوخاری، بەشاهی نەقشبەند بەناوبانگە، واتە: لە ئێرەوە ئیتر ناوی نەقشبەندیی بووەتە ناوی ئەم تەریقەتە.
بەهۆی باری سیاسی و ئابووری خێزانەکەیان نەیتوانیوە بخوێنێت، بۆیە خۆی فێری نووسین و خوێندنەوە کردووە و لە ماوەیەکی زۆر کەمدا بووە بە خوێنەرێکی زۆر باشی دەقە شانۆییە عەرەبی و بیانییەکان. زمانی عەرەبی، تورکی و هیندی بەباشی زانیوە.  


ساڵی 1977 کە بۆ خوێندنی کۆرسی شانۆیی چووەتە میسڕ و لە گەڕانەوەی نازناوی میسری وەرگرتووە.  
(1) تەریقەتی نەقشبەندیی هەرچەندە لە زەمانی کۆندا بووە و لە کوردستانیشدا نیشانەی هەبووە، بەڵام لە ئەو سەردەمانەدا وەک تەریقەتێکی ناسراو نەبووە و لە ناو خەڵکیدا ناوبانگی نەبووە.


ساڵی 1973 بۆ یەکەمجار لە شاری موسڵ لە شانۆیی (من الذی قتل الوحش) لە نووسینی عەلی سالم و عەدنان جویدجاتی وەکوو نوادنکار بەشداری کردووە، ساڵی 1979 پەیوەندی کردووە بە تیپی شانۆیی ئەزمونگەری کەرکووکەوە، هەر لەو تیپە دەستی بە ئەزموونی شانۆیی کردووە و بەشداری چەند شانۆیەکی تری کردووە و بیروڕای پێشکەوتووانەی هەبووە لە تیپەکەدا.
(2) تا سەردەمی دەرکەوتنی مەولانا خالیدی نەقشبەندیی و گەڕانەوەی پاش ساڵێک لە دیهلیی هیندستان و مانەوەی لەگەڵ شێخ عەبدوڵڵای دیهلەویدا و وەرگرتنی فەرمانی ئەم شێخە، کە دواتر بڕیار دەدات بگەڕێتەوە کوردستان و بەپێی ئەم فەرمانە، لە ناوچەکانی سەر بە دەسەڵاتی عوسمانیدا، بانگهێشتن بۆ ڕێبازی نەقشبەندیی بکات.


* له‌به‌ر باری سیاسی و ئابوری خێزانه‌كه‌یان نه‌یتوانیوه‌ بخوێنێت، بۆیه‌ خۆی فێری نووسین و خوێندنه‌وه‌ كردووه‌و له‌ ماوه‌یه‌كی زۆر كه‌مدا بووه‌ته‌ خوێنه‌رێكی زۆر باشی ده‌قه‌ شانۆییه‌ عه‌ره‌بی و بیانییه‌كان، زمانی عه‌ره‌بی، توركی، هیندی به‌باشی زانیوه‌.
ساڵانی 1811-1820 بە پڕ بەرهەمترین ڕۆژانی ئەم ڕێبازە لە کوردستاندا دەژمێردرێت...، کاتێک ژمارەیەکی زۆری خەڵک بە گەڕانەوەی مەولانا لە ساڵی 1811دا بۆ '''[[سلێمانی]]''' هاتنە سەر ڕێبازەکەی، بەتایبەتی ئەو توێژە بازاڕییانەی کە هەلومەرجی پڕ شەڕوشۆڕی میرنشین، زیانی لە بەرژەوەندییەکانیان دەدات.


* ساڵی 1977 كه‌ بۆ خوێندنی كۆرسی شانۆیی ده‌چێته‌ میسرو له‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی نازناوی میسری وه‌رده‌گرێت.
* ساڵی 1973 بۆ یه‌كه‌مجار له‌ شاری موسڵ له‌ شانۆیی (من الزی قتل الوحش) وه‌كو ئه‌كته‌ر به‌شداری كردووه‌، له‌ نووسینی عه‌لی سالم و عه‌دنان جویدجاتی.
* ساڵی 1979 په‌یوه‌ندیكردووه‌ به‌ تیپی شانۆیی ئه‌زمونگه‌ری كه‌ركوكه‌وه‌، هه‌ر له‌و تیپه‌ ده‌ستی به‌ ئه‌زموونی شانۆیی كردووه‌و به‌شداری چه‌ند شانۆیه‌كی تری كردووه‌و بیروڕای پێشكه‌وتووانه‌ی هه‌بووه‌ له‌ تیپه‌كه‌دا.






[[حسێن میسری|درێژەی بابەت]]
 
 
 
 
[[دژايه‌تيى نێوان مه‌ولانا خاليدى نه‌قشبه‌نديى و شێخ مارفى نۆدێيى|درێژەی بابەت]]

دوایین پێداچوونەوەی ‏١٠:٥٥، ٥ی نیسانی ٢٠٢٥

دژايه‌تيى نێوان مه‌ولانا خاليدى نه‌قشبه‌نديى و شێخ مارفى نۆدێيى

Shex022.jpg

نووسینی: رێبوار حەمەتۆفیق محەمەد

نەقشبەندیی وەک ناوی تەریقەتێکی دیاری تەسەوف له‌ كوردستاندا مێژوويه‌كى زۆر دێرينى نییە، له‌چاو ئه‌و مێژووه‌ى كه‌ ته‌ريقه‌ته‌كه‌ى تێدا پەیدا بووه كه‌ بۆ سەردەمی خەلیفەی ڕاشیدین دەگەڕێتەوە، واتە: بۆ سەردەمی ئەبوبەکری سدیق و لە ئەو قۆناغەشەوە تا سەردەمی بایەزیدی بەستامی، بە تەریقەتی سەدیقی ناسراوە، لە سەردەمی بایەزیدی بەستامیشەوە تا سەردەمی عەبدولخالقی غەجدەوانی، بەتەریقەتی تەیفوری ناوبراوە، لە دوای ئەمیشەوە تا سەردەمی شێخ محەممەدی بوخاری، بەتەریقەتی خواجەگان ناوبراوە، وەک ئاشکرایە شێخ محەممەدی بوخاری، بەشاهی نەقشبەند بەناوبانگە، واتە: لە ئێرەوە ئیتر ناوی نەقشبەندیی بووەتە ناوی ئەم تەریقەتە.

(1) تەریقەتی نەقشبەندیی هەرچەندە لە زەمانی کۆندا بووە و لە کوردستانیشدا نیشانەی هەبووە، بەڵام لە ئەو سەردەمانەدا وەک تەریقەتێکی ناسراو نەبووە و لە ناو خەڵکیدا ناوبانگی نەبووە.

(2) تا سەردەمی دەرکەوتنی مەولانا خالیدی نەقشبەندیی و گەڕانەوەی پاش ساڵێک لە دیهلیی هیندستان و مانەوەی لەگەڵ شێخ عەبدوڵڵای دیهلەویدا و وەرگرتنی فەرمانی ئەم شێخە، کە دواتر بڕیار دەدات بگەڕێتەوە کوردستان و بەپێی ئەم فەرمانە، لە ناوچەکانی سەر بە دەسەڵاتی عوسمانیدا، بانگهێشتن بۆ ڕێبازی نەقشبەندیی بکات.

ساڵانی 1811-1820 بە پڕ بەرهەمترین ڕۆژانی ئەم ڕێبازە لە کوردستاندا دەژمێردرێت...، کاتێک ژمارەیەکی زۆری خەڵک بە گەڕانەوەی مەولانا لە ساڵی 1811دا بۆ سلێمانی هاتنە سەر ڕێبازەکەی، بەتایبەتی ئەو توێژە بازاڕییانەی کە هەلومەرجی پڕ شەڕوشۆڕی میرنشین، زیانی لە بەرژەوەندییەکانیان دەدات.





درێژەی بابەت