جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا)»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
(پەڕەی دروست کرد بە «نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) کرمانجی (Necmettîn Bûyûkkaya) بە تورکی (Necmettin Büyükkaya) هەڵسووراوی سیاسی باکووری کوردستان، لە ساڵی 1943 لە گوندی قەرەهان (Dağbaşı) ی سەربە شارۆچەکەی سوێرگی (Siwêreg) لە دایکبووە. دوای تەواوکردنی خوێندی سەرەتایی و ناوەندی و ئامادەیی لە شاری...»ەوە)
 
تاگەکان: بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە بە مۆبایل دەستکاری کراوە
 
(١٢ دەستکاری لەلایەن ھەمان بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
ئامادەکردنی: '''[[مانو بەرزنجی]]'''[[پەڕگە:Neco-portret-foto.jpg|وێنۆک]]
نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) کرمانجی (Necmettîn Bûyûkkaya) بە تورکی (Necmettin Büyükkaya)
نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) کرمانجی (Necmettîn Bûyûkkaya) بە تورکی (Necmettin Büyükkaya)
هەڵسووراوی سیاسی باکووری کوردستان، لە ساڵی 1943 لە گوندی قەرەهان (Dağbaşı) ی سەربە شارۆچەکەی سوێرگی (Siwêreg) لە دایکبووە.  
هەڵسووراوی سیاسی باکووری کوردستان، لە ساڵی 1943 لە گوندی قەرەهان (Dağbaşı) ی سەربە شارۆچەکەی سوێرگی (Siwêreg) لە دایکبووە.  


دوای تەواوکردنی خوێندی سەرەتایی و ناوەندی و ئامادەیی لە شاری ئامەد (Amed) و ئەدەنە (Edenê) ساڵی 1966 لە کۆلێژی یاسای زانکۆی ئیستامبوڵ وەرگیراوە. ساڵی 1969 یەکێک بووە لەو 13 خوێندکارەی کە کۆمەڵەی ڕۆشنبیری شۆڕشگێرانەی ڕۆژهەڵات- دەدەقەدە (Civîngehên Çandî yên Şoreşgerê Rojhilat) بە تورکی (Devrimci Doğu Kültür Ocakları)یان دەمەزراندووە  بووە بە سەرۆکی کۆمەڵەکە.
قوتابخانەی سەرەتایی و ناوەندی لە سوێرگی خوێندوویەتی. نەجمەدین دوای خوێندنی پۆلی یەکەم لە ئامادەیی زیا گۆکاڵپ (Ziya Gökalp)لە '''[[ئامەد]]'''، پاشان '''[[ئامەد]]'''  بەجێدەهێڵێت و دەچێتە ئەدەنە.
 
لەنێوان ساڵەکانی 1964-1965 خوێندنی ئامادەیی تەواو کردووە، دوای ئەنجامدانی تاقیکردنەوەی زانکۆ لە ساڵی 1965 ساڵی 1966 کۆلێژی یاسای لە زانکۆی ئەستەنبوڵ دەستی بە خوێندن کردووە.  
 
نەجمەدین بیووک کایا کەساییەتیەکی کاریگەر و دڵسۆزی هەبوو. هەروەها زۆر چاونەترس و ئازاش بوو.   
 
 
ساڵی 1969 یەکێک بووە لەو 13 خوێندکارەی کە کۆمەڵەی ڕۆشنبیری شۆڕشگێرانەی ڕۆژهەڵات- دەدەقەدە (Civîngehên Çandî yên Şoreşgerê Rojhilat) بە تورکی (Devrimci Doğu Kültür Ocakları)یان دەمەزراندووە  بووە بە سەرۆکی کۆمەڵەکە.
[[پەڕگە:987ages (18).jpg|وێنۆک|ڕاست]]
دوای کودەتا سەربازییەکەی ساڵی 1971 لە 12-03-1971 واز لە خوێندن دێنیت و  بەرەو کوردستانی باشوور  بەدروستی لە 26ی مانگی حوزەیرانی ساڵی 1971دا دەگاتە باشووری کوردستان لە تورکیا هەڵدێت.
 
لە 10ی تەمووزی ساڵی 1971 دەبێتە ئەندامی  پارتی دیموکراتی کوردستان/باکوور(Partiya Demokrat a Kurdistanê - Bakur) هەرچەندە سەرەتا ناوی ئەو پارتە پارتی دیموکراتی تورکیا (Partiya Demokrat A Kurdistana Tirkiyeyê) بوو.
 
لە 22ی ئەیلولی1972 سوریای بەجێهێشت و چووەتە پراگ، لە 6ی ئۆکتۆبەری 1972دا چووە سوید. نەجۆ پرۆسەی بوون بە پەنابەری سیاسی دەست پێدەکات.
 
دوای بەدەستهێنانی مافی پەنابەری، هەر کە پاسپۆرتەکەی وەرگرت  دەستبەکاری سیاسی دەکاتەوە.
 
بێ وەستان لە وڵاتێکەوە بۆ وڵاتێکی تر دەڕوات بۆ کۆکردنەوەی پەیوەندی بزووتنەوەی بزاڤی کوردی. پەیوەندی لەگەڵ گەلی نیشتمانپەروەری کورد دروست دەکات. بەردەوام بووە لە گەشت و گەڕانەوە بۆ سوریا و لوبنان و وڵاتانی جۆراوجۆری ئەوروپا. 
[[پەڕگە:.cicekli.gomlek.jpg|وێنۆک|چەپ]]
ساڵی 1975 دوایی لێبوردنە گشتێکەی ساڵی 1974 پاش ئەوەی حکومەتی (بولەند ئەجەڤیت) لێبووردنی گشتی دەرکرد، ئەمیشە گەڕاوەتەوە بۆ تورکیا و بووە بە ئەندام لە باڵی چەپی پارتی دیموکراتی کوردستانی تورکیا بە سەرکردایەتی (سەعید قرمز توبراخ- د.شڤان) ، دواتر دەستی لە کارکێشاوەتەوە و هاوکاری '''[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]]'''ی کردووە، لە سەرەتای دەسپێکردنەوەی شۆڕشی نوێی چەکداریدا.
 
نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) '''[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]]'''ی لە خنکان ڕزگار کرد.


دوای کودەتا سەربازییەکەی ساڵی 1971 لە 12-03-1971 واز لە خوێندن دێنیت و  بەرەو کوردستانی عێراق هەڵدێت و بووەتە ئەندامی پارتی دیموکراتی کوردستان/باکوور(Partiya Demokrat a Kurdistanê - Bakur) هەرچەندە سەرەتا ناوی ئەو پارتە پارتی دیموکراتی تورکیا (Partiya Demokrat A Kurdistana Tirkiyeyê) بوو.  
لە ساڵانی 1976-1977 ڕۆڵی کارای بینیوە لە دابینکردنی پێداویستییە لۆجستیکییەکانی'''[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]]''' لەناو تورکیادا '''[[نەوشیروان مستەفا]]''' و '''[[جەلال تاڵەبانی]]''' لە نووسینەکانیاندا وەک دەینەمۆی فریاد ڕەسی شۆرشەکە ئاماژە و ستایشتی دەکەن. نەجۆ بڕێکی زۆر چەکی  لە شاری '''[[قامیشلۆ]]'''وە گایاندۆتە دەست هێزەکانی '''[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]]'''.


ساڵی 1972 چووە قامیشلۆ لە ڕۆژئاوای کوردستان، پاشان چۆتە چێکۆسلۆڤاکیا و دواتریش دەبێتە پەناهندە لە وڵاتی سوید تا ساڵی 1974.
ساڵی 1977  هەر نەجۆ لەکاتی گەڕانەوەی '''[[مام جەلال]]''' ئەرکی سەلامەتی مام جەلالی لە ئەستەنبوڵەوە بۆ سەر سنووری دەستکردی ئێراق- تورکیا لە ئەستۆ گرتووە.
[[پەڕگە:Necmettin-buyukkaya-staff.jpg|وێنۆک|ڕاست]]
دوای کودەتاکەی ساڵی 1980ی تورکیا لە شاڵاوێکی ڕەشبگیریدا لە مانگی نیسانی 1982 لە شاری ('''[[ئامەد]]''') دەستگیر دەکرێت و لە 24-01- 1984 لە دوایی مانگرتن لە خواردن لەژێر ئەشکەنجەدا شەهید دەکرێت.


ساڵی 1975 دوایی لێبوردنە گشتێکەی ساڵی 1974 پاش ئەوەی حکومەتی (بولەند ئەجەڤیت) لێبووردنی گشتی دەرکرد، ئەمیشە گەڕاوەتەوە بۆ تورکیا و بووە بە ئەندام لە باڵی چەپی پارتی دیموکراتی کوردستانی تورکیا بە سەرکردایەتی (سەعید قرمز توبراخ- د.شڤان) ، دواتر دەستی لە کارکێشاوەتەوە و هاوکاری '''[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانیی]]''' کردووە، لە سەرەتای دەسپێکردنەوەی شۆڕشی نوێی چەکداریدا.
[[پەڕگە:Necmettin-buyukkaya-mezar.jpg|وێنۆک|ڕاست]]
[[پەڕگە:Neco-kure-xwe.jpg|وێنۆک|چەپ|alt=شەهید نەجۆ و کوڕە پچکۆلانەکەی|شەهید نەجۆ و کوڕە پچکۆلانەکەی]]


نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) '''[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانیی]]''' لە خنکان ڕزگار کرد.
[[پەڕگە:Ripa-futbola-sewrege-1.jpg|وێنۆک|ڕاست|alt=تیپی وەرزشی شاری سوێرگی (Siwêreg)|تیپی وەرزشی شاری سوێرگی (Siwêreg)]]


لە ساڵانی 1976-1977 ڕۆڵی کارای بینیوە لە داینیکردنی پیداویستییە لۆجستییەکانی یەکێتی لەناو تورکیادا کە بردنی یەکەم پۆلی پێشمەرگە بە فەرماندەی برایم عەزۆ کە ژمارەیان 37 پێشمەرگە بووە لەناو سووریا و بۆ تورکیا و دواتر ناوچەی بادینان، هەروەها گەیاندنی چەندین بارە چەک لە سووریاوە بۆ بادینان. ساڵی 1977 بەشێکی ئەرکی بە سەلامەتی گەیاندنی تاڵەبانی لە ئیستامبوڵەوە بۆ سەر سنووری ئێراق- تورکیا لە ئەستۆ گرتووە. ساڵی 199 پاش ڕووخانی ڕژێمی شای ئێران و لە کردەوەیەکی کەموێنەدا توانی بڕێکی زۆر چەکی سووک لە شاری قامیشلۆوە بە خاکی تورکیادا بگەیەنێتە سنووری ناوچەی سۆمای ڕۆژهەڵاتی کوردستان و لە ڕێگەی پێشمەرگەکانی (کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستان-ئێران) بگاتە شاری نەغەدە و پاشان بۆ باشووری کوردستان و بارەگای سەرکردایەتی یەکێتی لە (خرەی ناوزەنگ) .
دوای کودەتاکەی ساڵی 1980 جەنڕاڵ (کەنعان ئیڤرین) لە شاڵاوێکی ڕەشبگیریدا لە مانگی نیسانی 1982 لە شاری (ئامەد) دەستگیر دەکرێت و لە 22 تشرینی یەکەمی 1984 لەژێر ئەشکەنجەدا شەهید دەبێت.[1]
بەپێی هەندێک سەرچاوەی تر، نەجۆ لە ڕۆژی 24-01-1984 گیانی لەدەست داوە.






[[پۆل:کەسایەتی]]
[[پۆل:کەسایەتی]][[پۆل:شەهیدان]]

دوایین پێداچوونەوەی ‏١٣:٠٩، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٤

ئامادەکردنی: مانو بەرزنجی

Neco-portret-foto.jpg

نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) کرمانجی (Necmettîn Bûyûkkaya) بە تورکی (Necmettin Büyükkaya)

هەڵسووراوی سیاسی باکووری کوردستان، لە ساڵی 1943 لە گوندی قەرەهان (Dağbaşı) ی سەربە شارۆچەکەی سوێرگی (Siwêreg) لە دایکبووە.

قوتابخانەی سەرەتایی و ناوەندی لە سوێرگی خوێندوویەتی. نەجمەدین دوای خوێندنی پۆلی یەکەم لە ئامادەیی زیا گۆکاڵپ (Ziya Gökalp)لە ئامەد، پاشان ئامەد بەجێدەهێڵێت و دەچێتە ئەدەنە.

لەنێوان ساڵەکانی 1964-1965 خوێندنی ئامادەیی تەواو کردووە، دوای ئەنجامدانی تاقیکردنەوەی زانکۆ لە ساڵی 1965 ساڵی 1966 کۆلێژی یاسای لە زانکۆی ئەستەنبوڵ دەستی بە خوێندن کردووە.

نەجمەدین بیووک کایا کەساییەتیەکی کاریگەر و دڵسۆزی هەبوو. هەروەها زۆر چاونەترس و ئازاش بوو.  


ساڵی 1969 یەکێک بووە لەو 13 خوێندکارەی کە کۆمەڵەی ڕۆشنبیری شۆڕشگێرانەی ڕۆژهەڵات- دەدەقەدە (Civîngehên Çandî yên Şoreşgerê Rojhilat) بە تورکی (Devrimci Doğu Kültür Ocakları)یان دەمەزراندووە بووە بە سەرۆکی کۆمەڵەکە.

987ages (18).jpg

دوای کودەتا سەربازییەکەی ساڵی 1971 لە 12-03-1971 واز لە خوێندن دێنیت و بەرەو کوردستانی باشوور بەدروستی لە 26ی مانگی حوزەیرانی ساڵی 1971دا دەگاتە باشووری کوردستان لە تورکیا هەڵدێت.

لە 10ی تەمووزی ساڵی 1971 دەبێتە ئەندامی پارتی دیموکراتی کوردستان/باکوور(Partiya Demokrat a Kurdistanê - Bakur) هەرچەندە سەرەتا ناوی ئەو پارتە پارتی دیموکراتی تورکیا (Partiya Demokrat A Kurdistana Tirkiyeyê) بوو.

لە 22ی ئەیلولی1972 سوریای بەجێهێشت و چووەتە پراگ، لە 6ی ئۆکتۆبەری 1972دا چووە سوید. نەجۆ پرۆسەی بوون بە پەنابەری سیاسی دەست پێدەکات.

دوای بەدەستهێنانی مافی پەنابەری، هەر کە پاسپۆرتەکەی وەرگرت دەستبەکاری سیاسی دەکاتەوە.

بێ وەستان لە وڵاتێکەوە بۆ وڵاتێکی تر دەڕوات بۆ کۆکردنەوەی پەیوەندی بزووتنەوەی بزاڤی کوردی. پەیوەندی لەگەڵ گەلی نیشتمانپەروەری کورد دروست دەکات. بەردەوام بووە لە گەشت و گەڕانەوە بۆ سوریا و لوبنان و وڵاتانی جۆراوجۆری ئەوروپا.

.cicekli.gomlek.jpg

ساڵی 1975 دوایی لێبوردنە گشتێکەی ساڵی 1974 پاش ئەوەی حکومەتی (بولەند ئەجەڤیت) لێبووردنی گشتی دەرکرد، ئەمیشە گەڕاوەتەوە بۆ تورکیا و بووە بە ئەندام لە باڵی چەپی پارتی دیموکراتی کوردستانی تورکیا بە سەرکردایەتی (سەعید قرمز توبراخ- د.شڤان) ، دواتر دەستی لە کارکێشاوەتەوە و هاوکاری یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانی کردووە، لە سەرەتای دەسپێکردنەوەی شۆڕشی نوێی چەکداریدا.

نەجۆ (نەجمەدین بیووک کایا) یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانی لە خنکان ڕزگار کرد.

لە ساڵانی 1976-1977 ڕۆڵی کارای بینیوە لە دابینکردنی پێداویستییە لۆجستیکییەکانییەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەناو تورکیادا نەوشیروان مستەفا و جەلال تاڵەبانی لە نووسینەکانیاندا وەک دەینەمۆی فریاد ڕەسی شۆرشەکە ئاماژە و ستایشتی دەکەن. نەجۆ بڕێکی زۆر چەکی لە شاری قامیشلۆوە گایاندۆتە دەست هێزەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان.

ساڵی 1977 هەر نەجۆ لەکاتی گەڕانەوەی مام جەلال ئەرکی سەلامەتی مام جەلالی لە ئەستەنبوڵەوە بۆ سەر سنووری دەستکردی ئێراق- تورکیا لە ئەستۆ گرتووە.

Necmettin-buyukkaya-staff.jpg

دوای کودەتاکەی ساڵی 1980ی تورکیا لە شاڵاوێکی ڕەشبگیریدا لە مانگی نیسانی 1982 لە شاری (ئامەد) دەستگیر دەکرێت و لە 24-01- 1984 لە دوایی مانگرتن لە خواردن لەژێر ئەشکەنجەدا شەهید دەکرێت.

Necmettin-buyukkaya-mezar.jpg
شەهید نەجۆ و کوڕە پچکۆلانەکەی
شەهید نەجۆ و کوڕە پچکۆلانەکەی
تیپی وەرزشی شاری سوێرگی (Siwêreg)
تیپی وەرزشی شاری سوێرگی (Siwêreg)