جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:هه‌ڵبژارده‌ی سێیه‌م»

Jump to navigation Jump to search
بەبێ کورتەی دەستکاری
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[جەمال شارباژێڕی]]'''
'''[[وێنەکانی گەمەی دوایی ئێران بە چاوی کامێرایەکی ڕووسییەوه 1901- 1914]]'''
ناوی تەواوی جەمال ئەمین عارفە و ناسراوە بە مامۆستا جەمال شارباژێڕی و لە 16-10-1941 لە گوندی واژەی سەر بە قەزای شارباژێڕ لەدایكبووە.
[[پەڕگە:16831815.jpg|وێنۆک]]


لە ساڵی 2000وە لە لەندەن دەژی و لە شارۆچکەی چوارتاش پەیکەرێکی ڕێزلێنانی بۆ درووستکراوە.
[[پەڕگە:Hassan qazi58.jpg|وێنۆک]]
نووسینی: جان. چالێنکۆ


لە کۆتایی 60ەکانی سەدەی ڕابردوو دەستی بە نووسینی شیعر کردووە و خاوەنی سەدان شیعرە، هاوڕێی نزیکی مامۆستا شێرکۆ بێکەس، حسێن عارف، جەلالی میرزا كەریم بووە و سەرەتاکانی نووسین و بەشێک لە قۆناغەکانیان پێکەوە تێپەڕاندووە.
وەرگێڕانی: '''[[حەسەن قازی]]'''


[[پەڕگە:20604227 .jpg|وێنۆک|ڕاست]]
سیاسەتی روووسییە لە ئازەربایجانی ئێران بە گشتی واداندراوە کە بە گشتی کۆنسوولە خۆجێیەکانی کارتێکەرییان لە سەر بووبێ، کە زۆر جار تەواو بە پێچەوانەی ئه و ڕێنوێنیانە دەجووڵانەوە کە لە لایەن وەزیری ڕووسییە لە تاران و وەزارەتی کار‌وباری دەرەوە لە سەنت پێترزبورگەوە بە دەستیان دەگەیشت.  
خاوەنی چەند دیوانێکە، لە ملوانکەی هەزاردەنکەی شارباژێڕ گەشتێکت پێ دەکات بەناو جوانییەکانی شارباژێڕدا،سروشتی جوانی  و ژیانی پاك و بێگەردی لادێ كاریگەرییەكی زۆری لەسەر هۆنراوەكانی جەمال شارباژێڕی هەبوە، وەك لە (ئەلبومی یادگار) و هەروەها لە (ملوانكەی هەزار دەنكەی شارباژێڕ) دیارە.


بۆ وێنە، گومانێکی کەم لەوەدا هەیە کە بیروڕا و کردەوە تیژپەڕە ئیمپریالیستییەکانی کۆنسوولی گشتی لە تەورێز میلر و جێنشینەکەی، پرۆبرایێنسکی، دەورێکی نێوەندییان دەگێڕا لە ڕووداوەکاندا، نفووزی ئەوان لە ساڵی 1912 دا زیاتر بوو کاتێک میلر بوو بە بەرپرسی مێزی ئاسیای نێوەندی لە وەزارەتی کاروباری دەرەوە لە سەنت پێترزبورگ.


یەكێكە لەو شاعیرانەی كە لە ساڵی 1970 لەگەڵ '''[[شێرکۆ بێکەس]]'''، '''[[حسێن عارف]]'''، '''[[جەلال میرزا کەریم]]'''، كاكە مام بۆتانی، بەیاننامەی ڕوانگەیان ڕاگەیاند.
ئیاس تەنیا کۆنسوولێک بوو کە لەگەڵ ئه و ڕەوتە نەدەگونجا. ئیاس نەخشەی دانانی شوجاعودەولەی وەکوو حاکمی گشتی ئازەربایجان کە سەرەڕای دژایەتی حکوومەتەکانی بریتانیا و ئێران لە لایەن میلرەوە کێشرابو و، بە هەڵبژاردنی هەرە خراپ دەزانی.  


ڕۆژی دووشەممە ڕێکەوتی10-07-2023 بەهۆی نەخۆشییەوە لە لەندەنی پایتەختی بەریتانیا کۆچی دوایی کرد.
لەم گوزاریشتەی لە خوارەوە دا دێ ئیاس شوجاعودەولە وەکوو کەسێکی بە تەماح، هاندەر و گەندەڵ دەناسێنێ و، لە گوزارێشتەکانی دواتری دا تەنانەت شتی زۆر توندتری لە سەر دەڵێ.  


[[جەمال شارباژێڕی|درێژەی بابەت]]
ئیاس چ حەول نادا بۆ شاردنەوەی بێزاری خۆی له و پیاوە، تا ڕادەیەکی ئەوتۆ، کە بریکاری کۆنسوولی بریتانیا لە تەورێز بنووسێ: (ئیاس لە ساوجبولاغ (سابڵاغ) فەنلاندی یە و زۆر دژی رووسییە یه).
 
لە بەر ورووژاندن و حەولی لە زێدەی لایەنگران و مەئموورەکانی ترک، کەشوهەوای سیاسی لە سابڵاغ بە خیرایی بەره و خراپی و گرژی دەچوو و، به گوێنەدانی تەواو بە ئیدارەی حاکمی ئەستانەکە و دڕێژەکێشانی شەڕی نێوخۆیی لە نێوان عەشیرەتەکان لە چیاکاندا. ئێستا بڵاو بوونەوەی دەنگۆی پەیتا پەیتا سەبارەت خۆ کۆکردنەوەی هێزەکانی ترک له و بەری سنوور زیاد ببوو.
 
[[ وێنەکانی گەمەی دوایی ئێران بە چاوی کامێرایەکی ڕووسییەوه 1901- 1914|درێژەی بابەت]]

مێنۆی ڕێدۆزی