12-12-2024
دەوڵەتی تورکی داگیرکەر لە ٣ قۆڵەوە هێرشی کردە سەر بەنداوی تشرین.
داگیرکەران هێرشیان کردەسەر بەنداوی تشرین و پردی قەرەقۆزاخ.
سوپای تورکی داگیرکەر لە سێ قۆڵەوە بە تانک و زرێپۆس هێرش دەکاتە سەر بەنداوی تشرین. شەڕڤانانی قەسەدە لە بەرامبەر هێرشەکاندا خۆڕاگری دەکەن.
دوای ئەوەی شەڕڤانانی قەسەدە بە توندی بەرپەرچیان دانەوە، شەڕێکی دژوار دەستیپێکرد و شەڕەکە تا تۆمارکردنی ئەم تۆمارە بەردەوامە.[١]
.....
دادگایەک لەلاهای سزای 10 ساڵ زیندانی بەسەر هاوڵاتییەکی هۆڵەندیدا سەپاند، ئەمەش بەهۆی پەیوەندیکردنی بوە بەداعشو ئافرەتێکی ئێزدیشی کردبوو بەکۆیلە.
دادگا سزای زیندانیکردنی بۆ حەسنا ئەی کە ئافرەتێکی تەمەن 33 ساڵەو دانیشتوی ڕۆژهەڵاتی هۆڵەندایە دەرکرد، سزاکەش بەتۆمەتی بەکۆیلەکردنی ئافرەتێکی ئێزدیو دڵسۆزی بۆ داعش پەرەپێدانی تاوانە تیرۆریستییەکانو هەروەها گیانی کوڕە بچوکەکەشی خستوەتە مەترسی".
دادگاکە چوارشەممە، 11ی کانوونی یەکەمی 2024، لەبەیاننامەیەکدا ڕایگەیاند، "بەکۆیلەکردنی ئافرەتێکی ئێزدی تاوانێکی دژ بەمرۆڤایەتییە".
هەر بەگوێرهى بەیاننامەکە، حەسنا ئەی، لەساڵی 2015 لەگەڵ کوڕە چوار ساڵانەکەی چوەتە سووریا، ئەوەش دوای شەش مانگ لەڕاگەیاندنی کۆنتڕۆڵکردنی ناوچەکانی ئەم وڵاتە بوە.
بەگوێرەی وتەکانی دادگا، "سزادراوەکە لەسوریا هاوسەرگیریی لەگەڵ چەکدارێکی ئەو ڕێکخراوەدا کردوەو منداڵێکی لێى بوە، دواتر بۆ ماوەیەک لەماڵی چەکدارێکی دیکەدا ژیاوە کە ئافرەتێکی ئێزدی کردوە بەکۆیلە".
دادگا سەلماندویەتی، هاوڵاتیە هۆڵەندیەکە ئاگاداری کارەکانی ڕێکخراوەکە بوەو هیچی نەکردوە بۆ ئاسانکاریی ژیانی ئێزدییەکە".
ئاماژەی بەوەشکرد، "سزادراوەکە فەرمانی بەئافرەتە ئێزدییەکە کردوە کارەکانی ماڵەوە بکاتو ئاگاداری کوڕەکەی بێت".
حەسنا ئەی لەتشرینی دوەمی 2022 لەکەمپی دەستبەسەرکردندا لەسوریا لەگەڵ 11 ئافرەتی دیکەی هۆڵەندیو 28 لەمنداڵەکانیان گەڕانەوە هۆڵەندا، بەگوێرەی کەناڵی 'نوس' ئەو ئافرەتانە لەکاتی گەیشتنیان بۆ هۆڵەندا بەتۆمەتی تاوانی تیرۆریستی دەستگیرکراون.[٢]
....
بەگوێرەی ئاماری هێرشەکانی15 ڕۆژی ڕابردووی مانگی کۆتایی مانگی 11ی ساڵی 2024 بۆ سەر باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا،52 هاوڵاتی شەهیدبوون و لانیکەم28 هاوڵاتی دیکەش برینداربوون.
وردەکارییەکان بەم شێوەیە:
لە27ی کانوونی دووەمی ساڵی 2024 مستەفا بەرەکات تەمەن 17 ساڵ لە بۆردومانی شاری منبج دا بریندار بوو.
لە 28ی مانگدا، لە بۆردومانی گوندی خرناتا لە کانتۆنی عەفرین-شەهبا، دەلیل فەوازی ئیبرۆ 28ساڵ، بریندار بوو.
لە 30ی مانگدا جوان محەمەد عەلی تەمەن 26 ساڵ لە عەفرین بریندار بوو.
لە 30ی مانگدا لە گوندی گەورەی ناوچەی شێراوا بە هۆی بوردومانەوە منداڵێک بریندار بوو.
لە 01ی کانوونی یەکەمدا لادێکانی شاری حەڵەب بۆردومان کران. لە ئەنجامدا ٤کەس بریندار بوون کە ٢ کەسیان منداڵە ناوەکانیان وەهایە: خدر محەلی02 ساڵان، زەینەب موراد 03 ساڵ، محەلی محەلی 44 ساڵ، کەنجۆ ڕەمۆ 41 ساڵ.
لەهەمان ڕۆژدا لە ڕێگای قامیشلۆ – بەهۆی بۆردومانی ئۆتۆمبێلێک لە حەسەکە. عەزیز شێخۆی تەمەن20 ساڵ شەهید بوو.
لە 02ی کانوونی یەکەم 2024، بنەماڵەیەکی کورد کە لە شەهباوە بەرەو حەڵەب لە ڕێدا بۆردومانکران. لە ئەنجامدا جەماڵ مورسل و حەسەنی کوڕی تەمەن 25 ساڵ شەهید بوون و هاوسەر و کچەکەی جەماڵیش بە سەختی بریندار بوون.
لە 02ی کانوونی یەکەم ساڵی 2024، ئەحمەد حسۆ و هاوسەرەکەی لە ڕێگای تل ڕفعەت بۆ عەفرین، هێرش کرایە سەریان. ئەحمەد حسۆ شەهید بوو، هاوسەرەکەی بە سەختی بریندار بوو.
لە 04ی کانوونی دووەم 2024 بەهۆی بوردومانی فڕۆکەوە لە شاری دێریک ئەنەس محەممەد و عەبدوڵا ئەحمەد شەهید بوون و02 کەسی دیکەش بریندار بوون.
لە 05ی کانوونی دووەم 2024 بە هۆی هێرشی هاوەن بۆ سەر گوندەکانی تل تۆرین و فارات لە ڕۆژئاوای منبج، نەدیمە ئەل حسێن ئەل حەمودی 45 ساڵ شەهید بوو، هەروەها سەیدا ئەل فەرەج ٤٥ ساڵ بە سەختی بریندار بوون.
لە05ی کانوونی یەکەم 2024، لە هێرش بۆ سەر گوندی عەرەب حەسەن لە منبج سارا حاج حەسێن تەمەن 30 ساڵ بریندار بوو. زەهرا عەلی ئەلجەبان تەمەن 23 ساڵ و ئەحمەدی برای لە هێرشی سەر گوندی ئەلبو زاخێ شەهید بوون.
لە 07ی کانوونی دووەم 2024 گوندی جب مەخزۆم لە کانتۆنی منبج بۆردومان کرا. لە ئەنجامدا فاتمە ئەل محەممەد 23 ساڵ و جەبلەت ئەل حەمرا تەمەن 48ساڵ بریندار بوون.
لە 09ی کانوونی دووەمی 2024 لە هێرشێکی فڕۆکەی بێفرۆکەواندا بۆ سەر گوندی ئەل موستارەحا لە ڕۆژئاوای شاری عەین عیسا 12هاوڵاتی مەدەنی کە زۆربەیان ژن و منداڵ بوون، کۆمەڵکوژ کران. ناوی کەسە کوژراوەکان وەهایە؛ ئیبراهیم ئەل ئیدۆ، ڕوقیە محەمەد، کەوسەر ئەل ئیدۆ، لۆما ئەل ئیدۆ، عەبدولقادر ئەل ئیدۆ، محەممەد مستەفا ئەل ئیدۆ، تورکیە ئەل ئیدۆ، فەوزیە ئەل ئیدۆ، نەدا مستەفا ئەل ئیدۆ، فیتێم حەبێش ئەل ئیدۆ.
لە 09ی کانوونی دووەم 2024، لە هێرشی درۆن بۆ سەر گوندی خەرافان لە منبج، ١٠هاووڵاتیی مەدەنی کۆمەڵکوژ کران.
لە 09ی کانوونی دووەم 2024، گوندەکانی مهەرمەلا و هەرمەل لە زرگانێ لەلایەن درۆنەوە بۆردومان کران. کەسێک شەهید بوو، ٢ کەسیش بریندار بوون.
لە 09ی کانوونی یەکەم 2024لە ناوچەیەکی نێوان شۆرا ڕۆژئاوا و شۆرا ڕۆژهەڵات لەسەر ڕێگای زرگان – دربێسی ئۆتۆمبێلێکی مەدەنی بوردومان کرا. لە ئەنجامدا 03 هاوڵاتی مەدەنی بریندار بوون و لە گوندی کۆن ئەفتار 02 منداڵ کوژران.
لە 10ی کانوونی یەکەمی 2024، چەتەکانی SMO چوونە ناو نەخۆشخانەیەک لە منبج کە بریندارانی مەدەنی تێدا چارەسەریان بۆ دەکرا، بە شێوەیەکی دڕندانە 02 برینداریان شەهیدکرد.
ڕۆژی 10ی کانوونی یەکەم 2024، لە ئەنجامی هێرشی سەر گوندی جەعدا مەزن لە باشووری ڕۆژئاوای کۆبانێ، 02کەس شەهید بوون کە یەکێکیان منداڵ بوو.
لە 10ی کانوونی دووەم 2024 لە ڕۆژئاوای عەین عیسا، لە بۆردومانی گوندی سەفیە، خەلیل سلێمان، وەدا سلێمان، محەمەد ئەلعەبو، عەبدولکەریم ئەلعەبو، دەلال سلێمان، نادیە سلێمان، قاسم سلێمان و منداڵێکیان بە ناوی حسام سلێمان، بەگشتی 08کەس کۆمەڵکوژ کران.
لە 10ی کانوونی یەکەم 2024، لە هێرشی سەر منبج ئەندامی کۆمەڵەی ژنانی زەنوبیە کامار ئەلسوود، عایشە عەبدولقادر و ئیمان، شەهید بوون.
لە 11ی کانوونی یەکەم 2024، ئەو ئەمبولانسەی بریندارەکانی بۆ کۆبانێ دەبرد لەسەر ڕێگای سیرین- بەنداوی تشرین بوردومان کرا. لە ئەنجامدا شۆفێری ئەمبولانسەکە و بریندارێک شەهید بوون و پەرستارێک لە گەڵ بریندارێک بە سەختی بریندار بوون.
هەروەها لە ئەنجامی هێرشی سەر گوندی تل جوما کەسێک بریندار بوو.
بە هۆی بوردومانی ئۆتۆمبێلێک لە ڕێگای قەرەقۆزاخ کە 11کەسی تێدابوو. کەسێک بەناوی زاهدە کوسی 60ساڵ کوژرا، منداڵێکیش بریندار بوو.
بەهۆی سەرماوە 11 کەس گیانیان لەدەستدا
بەڕێوەبەری کۆمەڵەی مافی مرۆڤی سوریا، ئەڤین جوما، بەبیری هێنایەوە کە بەسەدان هەزار کەس ناچار بوون لە شەهبا و تل ترەتەوە کۆچ بکەن و وتی: "هێرشێکی سیستماتیک دژ بە گەلەکەمان بەڕێوە دەچێت، بەمەبەستی گواستنەوەیان بۆ شوێنێکی ئارام لە شەهباوە گەلەکەمان ناچار بوون کۆچ بکەن. لە ڕێگادا ١١کەس گیانیان لەدەستدا کە منداڵیشیان تێدابوو، بەسەدان هەزار کەس لە گەلەکەمان بێ ماڵ و حاڵ دەربەدەر کران."
کۆمەڵکوژی، تاڵان و دزی
ئەڤین جوما ئاماژەی بەوەشکرد، هێرشەکان بۆ سەر منبج کە دەستیپێکرد ئێستا لە شارەکانی دیکەی بڵاو بووەتەوە و ڕایگەیاند: "ئێستا منبج لەلایەن دەوڵەتی تورکەوە داگیرکراوە، مافی مرۆڤ پێشێل دەکرێت، هەروەها تاڵانی، دزی و کۆمەڵکوژی ڕوودەدات. هەروەها ڕۆژانە هێرشەکان بۆ سەر ناوچەکە لە زیادبووندایە، دەوڵەتی تورک و چەتەکانی دڕندەیی ئەنجام دەدەن و کەسانی مەدەنی بە ئامانج دەگرن."[٣]
.........
نەتەنیاهۆ: ئازادیی ئێران زۆر نزیكە
بنیامین نەتەنیاهۆ، سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل پەیامێك ئاڕاستەی خەڵكی ئێران دەكات و دەڵێت، رۆژێك دێت ئێران ئازاد دەبێت، ژن، ژیان ئازادی، ئایندەی ئێرانەو ئەو ئایندەیەش زۆر نزیكترە لەوەی خەڵك بیری لێدەكەنەوە.
ئاوێنە: بنیامین نەتەنیاهۆ، ئەمڕۆ پێنجشەممە، پەیامێكی ڤیدیۆیی لەبارەی گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە ئاڕاستەی خەڵكی ئێران كردو تێیدا رایگەیاند، دەسەڵاتدارانی ئێران زیاتر لە 30 ملیار دۆلاریان بۆ پشتیوانیكردن لە ئەسەد لە سوریا خەرج كرد، بەڵام رژێمەكەی ئەسەد بەرگەی تەنیا 11 رۆژ شەڕی گرت و روخا.
ئاماژەی بەوەشدا، دەسەڵاتدارانی ئێران كە بە "سەركەوتكاران"ی خەڵكی ئێران ناویان دەبات، ملیاران دۆلاریان بۆ پشتیوانیكردن لە حەماس لە غەززە خەرج كرد، بەڵام حەماس لە ئێستادا داڕوخاوە.
ئەوەشی خستەڕو، ئێران زیاتر لە 20 ملیار دۆلاری بۆ پشتیوانی لە حزبوڵای لوبنان خەرج كرد، بەڵام لەماوەی چەند هەفتەیەكدا زۆربەی سەركردەكانی حزبوڵا و موشەك و هەزاران چەكداری ئەوان كرانە تۆزی ناو هەوا.
سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل ئاماژەی بەوەشكرد كە ئەو دەیان ملیار دۆلارەی كە دەسەڵاتدارانی ئێران لە پشتیوانیكردنی ئەسەد و حزبوڵاو حەماسدا خەرجیان كردوە بۆتە "تۆز."
وتیشی، دەزانم ئەمە ئێوە(خەڵكی ئێران)ی توڕەكردوە كە دەكرا بەو پارەیە دەیان ڕێگەو قوتابخانەو نەخۆشخانەی نوێ دروست بكرێن.
نەتەنیاهۆ ئێرانی تۆمەتبار كرد بەوەی كە بەشوێن داگیركردنی وڵاتانەوەیە بەڵام ئیسرائیل تەنیا بەرگری لەخۆی دەكات، بۆیە بەبڕوای ئەو ئێران "بەردەوام شكست دەخوات."
وتیشی"بە راشكاوی دەیڵێم، ئیسرائیل ئاشتی دەوێت. ئێمە ئاشتیمان دەوێت لەگەڵ ئەو كەسانەی كە بەڕاستی خوازیاری ئاشتین لەگەڵمان. ئێمە دەزانین خەڵكی ئێرانیش ئاشتی ئەوێت لەگەڵ ئێمە. بەڵام ئێوە لەژێر دەسەڵاتی رژێمێكدا ئازار دەچێژن كە هەڕەشە لە ئێمە دەكات."
ئەوەشی خستەڕو"دەزانن ئەم رژێمە بەڕاستی لەچی دەترسێت؟ ئەو رژێمە لە ئێوەی خەڵكی ئێران دەترسێت. من دەزانم رۆژێك دێت ئەمە دەگۆڕێت."
جەختیشی كردەوە كە "رۆژێك ئێران ئازاد دەبێت، ژن، ژیان، ئازادی؛ ئەمە ئایندەی ئێرانە، ئەمە ئایندەی ئاشتییە. من گومانم لەوە نییە كە پێكەوە ئەم ئایندەیە بەدەست دەهێنین، ئەمە زۆر نزیكترە لەوەی كە خەڵك بیری لێدەكەنەوە. من دەزانم و باوەڕیشم وایە كە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەگۆڕین بۆ شوێنی خۆشگوزەرانی و پێشكەوتن و ئاشتی."[٤]
........
ئەنتۆنی بلینكن: بەردەوام دەبین لە پشتیوانیكردنی هەسەدە
ئەنتۆنی بلینكن، وەزیری دەرەوەی ئەمریكا، ئەمڕۆ پێنجشەممە، رایگەیاند، رۆڵی هەسەدە بۆ رێگری لە سەرهەڵدانەوەی داعش گرنگەو ئەوان لەو روەوە پشتیوانی لە هەسەدە دەكەن و لە سەردانەكەشیدا بۆ توركیا ئەو بابەتە لەگەڵ ئەردۆغان باس دەكات.
ئاوێنە: ئەنتۆنی بلینكن، وەزیری دەرەوەی ئەمریكا، ئەمڕۆ پێنجشەممە، لەدوای كۆبونەوەی لەگەڵ شای ئوردن و بەرپرسانی ئەو وڵاتە، لە لێدوانێكدا بۆ رۆژنامەنوسان وتی، پێویستە حکومەتی راگوزەری سووریا "تائیفی نەبێت" و مافەكانی مرۆڤ و مافی ژنان و پێكهاتە ئایینی و ئەتنییەكان بپارێزێت و نەشبێتە هەڕەشە بۆ سەر وڵاتانی دراوس.
هەروەها وتیشی"داعش بۆ گەڕانەوە بەدوای دەرفەتدا دەگەڕێت و ئەمریکا لە رێگریکردن لە سەرهەڵدانەوەی داعش بەردەوام دەبێت."
وەزیری دەرەوەی ئەمریكا كە بڕیارە لەمیانی سەردانەكەیدا بۆ وڵاتانی ناوچەكە، سەردانی توركیاش بكات، لەبارەی هێرشی گروپەكانی سەر بە توركیا بۆ سەر هێزەكانی سوریای دیموكرات-هەسەدە وتی، "توركیا بەرژەوەندی رون و واقیعی هەن بەتایبەت كاتێك بابەتەكە پەیوەست دەبێت بە پەكەكە و تیرۆرەوە كە هەڕەشەیەكی بەردەوامن بۆ توركیا. هاوكات ئێمە دەمانەوێت سوریا بەدور بێت لە هەر پڕیشكێكی دیكەی شەڕ لە كاتی قۆناغی راگوزرەداو وەك بەشێك لەمەش پێویستە دڵنیابین كە داعش جارێكی تر سەرهەڵناداتەوە، هێزەكانی سوریای دیموكراتیش ئەم دڵنیاییەن كە ئێمە پشتیوانیان دەكەین."
هەروەها وتیشی"هەسەدە رۆڵێكی یەكلاكەرەوەی گێڕاوە بۆ كۆنترۆڵكردنی داعش، هەروەها رۆڵێكی یەكلاكەرەوەشیان هەبوە لە پاراستنی زیندانەكان كە هەزاران چەكداری بیانی داعش ماوەی چەند ساڵێك لای ئەوان زیندانین و توانیویانە بەدوریان بگرن لە گۆڕەپانی شەڕ و هەروەها رێگە نەدەن جارێكی تر پەیوەندی بە داعشەوە بكەنەوە كە ئەمەش بابەتێكی زۆر گرنگە."
وەزیری دەرەوەی ئەمریكا وتیشی، ئەمەش یەكێك لەو بابەتانە دەبێت كە لەگەڵ ئەردۆغان باسی دەكەین. بەڵام سەرجەم ئەم گفتوگۆیانە بۆ ئەوەن كە هەمو وڵاتانی ناوچەكە پێكەوە لەگەڵ وڵاتانی دیكەی جیهانیش هەوڵێكی یەكخراویان هەبێت بۆ پشتیوانیكردن لە خەڵكی سوریا لە قۆناغی راگوزەردا.[٥]
.......
شاندی ههرێم و وهزیری بهرگری ئهڵمانیا كۆبونهوه: دۆخی سوریا تاوتوێ كرا.
شاندی ههرێمی كوردستان به سهرۆكایهتی نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ بۆریس پیستۆریەس، وەزیری بەرگریی ئەڵمانیا له ههولێر له كۆبونهوهدان، دوایین پێشهاتەکانی دۆخی سوریا، کاریگەری و لێکەوتەکانی لەسەر ئەرک و چالاکیی هێزەکانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیی دژی داعش و دۆخی گشتیی عێراق، تاوتوێ کران.
بهگوێرهی ڕاگهیهندراوێكی سهرۆكایهتی ههرێمی كوردستان، بهیانی ئهمڕۆ نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان، پێشوازیی له بۆریس پیستۆریوس، وەزیری بەرگریی ئەڵمانیا و شاندێکی یاوەری کرد کە لە ژمارەیەک ئەندامی پەرلەمانی فیدراڵی ئەڵمانیا و بەرپرسانی سەربازی و دیپلۆماتکاران، پێکهاتبو.
دوایین پێشهاتەکانی دۆخی سوریا، کاریگەری و لێکەوتەکانی لەسەر ئەرک و چالاکیی هێزەکانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیی تاوتوێ کران.
لە کۆبونەوەیهکدا كه جهعفهر شێخ مستهفا جێگرى سهرۆكی ههرێم، وهزیرى كاروبارى پێشمهرگه، سوپاسالارى پێشمهرگه، باڵیۆزى ئهڵمانیا له عێراق و نوێنهرى حكومهتى ههرێمى كوردستان له ئهڵمانیا ئامادهى بون، دوایین پێشهاتەکانی دۆخی سوریا، کاریگەری و لێکەوتەکانی لەسەر ئەرک و چالاکیی هێزەکانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیی دژی داعش و دۆخی گشتیی عێراق، تاوتوێ کران، هەروەها دەربارەی پەیوەندییەکانی ئەڵمانیا لەگەڵ عێراق و هەرێمی کوردستان لە بوارە جیاكاندا، بیروڕایان گۆڕییەوە.
پێزانینی هەرێمی کوردستانی بۆ پشتگیریی بەردەوامی ئەڵمانیا دوپاتکردەوە
نێچیرڤان بارزانی پێزانینی هەرێمی کوردستانی بۆ پشتگیریی بەردەوامی ئەڵمانیا لە عێراق و هەرێمی کوردستان لە ههمو بوارەکاندا دوپاتکردەوە، بهتایبهتى ستایشى ڕۆڵی ئەڵمانیای لە پشتیوانیکردنی عێراق و ههرێمى كوردستان لە شەڕی دژی داعشدا كرد، ههروهها هاوكاریى هێزهكانى ئهڵمانیاى له پرۆسهى یهكخستنهوهى پێشمهرگه و یارمهتییهكانى ئهڵمانیاى بۆ پێكهاتهكان، بهتایبهتى ئێزدییان بەرز نرخاند.
وەزیری بەرگریی ئەڵمانیا جەختی لەسەر پابەندیی وڵاتەکەی بۆ بەردەوامیی پشتگیری و فراوانکردنی هاریکاریی کردەوە
لایخۆیەوە، وەزیری بەرگریی ئەڵمانیا جەختی لەسەر پابەندیی وڵاتەکەی بۆ بەردەوامیی پشتگیری و فراوانکردنی هاریکاریی هاوبەشی لەگەڵ عێراق و هەرێمی کوردستان لە هەمو بوارەکاندا کردەوە، ههروهها خۆشحاڵیى خۆى به ئهركى هێزهكانیان له ههرێمى كوردستان نیشان دا و دووپاتى كردهوه كه بهردهوام دهبن.
له ڕاگهیهندراوهكهدا هاتوه، هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان و هەوڵەکان بۆ پێکهێنانی حکومەتی نوێ، پهیوهندییهكانى ههولێر ـ بهغدا و چەند پرسێکی جێی بایەخی هاوبەش، تەوەرێکی دیکەی کۆبونەوەکە بو.[٦]