جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکانی «داڕێژە:Penjam»

لە Kurd collect
Jump to navigation Jump to search
 
(٣٠ دەستکاری لەلایەن ٣ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''[[نەمرەڕێ و شاعیرێک لە دووی ئاسمانێکی ساماڵتر بۆ شیعر]]'''
'''[[زەهرا یاموڵكی]]'''
[[پەڕگە:Thumbnail نەمرەڕێ.jpg|وێنۆک]]
[[پەڕگە:987740ard01.jpg|وێنۆک]]
نووسینی: '''[[هۆمەر نۆریاوی]]'''
زەهرا یاموڵكی، ژنێكی پێشەنگ


'''وشەی دەستپێک:'''
'''[[خەلیل عەبدوڵڵا]]'''


"نەمرەڕێ"،یەک لە بەرهەمە شیعرییە نوێیەکانی شاعیری جوایەزنووس"پێشەوا کاکەیی"یە کە وەک خودی خۆی،ئەمجارەیش بە گەشتێکی تری شیعری دەمانگەڕێنێتەوە بۆ نێو جیهانە پاکژە شیعرییەکەی خۆی کە دەیەوێت جیهانێک بێت بەدوور لە ژەنگ و ژار و هەردەمیش میهرەبانی لێ بچۆڕێت. جیاوازی ئەم گەشتنامە شیعرییەی پێشەوا کاکەیی دەگەڵ چەند بەرهەمە شیعری پێشووی لەوەدا چڕ دەبێتەوە کە شاعیر ئەمجارە دەگەڕێتەوە بۆ هەرێمێکی دوور و کەونی ژیاری مرۆیی کە بەشێكی گەورەی خودی نیشتمانەکەی شاعیر هەر لە نێو ئەم جەغزە جوگرافیاییەدا هەڵکەوتووە.
هاوڕێم خۆگر خالید بەڕێوەبەری پلاندانان لە بەرێوەبەرایەتیی گشتیی پەروەردەی '''[[سلێمانی]]'''، داوای لێكردم كە هاوكاری بكەم بۆ دۆزینەوەی ناوێك بۆ ئەوەی لە قوتابخانەیەكی كچانی بنێن لەشاری سلێمانی، منیش ناوی مامۆستا زەهرا یاموڵكیم بەفكردا هات‌و بۆ زانیاری زیاتر پەیوەندیم بەمامۆستا مەجید ساڵحەوە كرد‌و ئەویش بەسوپاسەوە وێنە‌و زانیاری تەواوی لەسەر ئەو مامۆستا گومناوە بۆ ناردم، بەخۆشحاڵییەوە پەروەردەی '''[[سلێمانی]]''' ئەو قوتابخانەیان بەناوی زەهرا یاموڵكییەوە ناو نا، كە ئەوە وەفاو پاداشتێكە بۆ بەخشش‌و خزمەتەكانی ئەو ژنە ناودارەی كوردستان. سوپاس بۆ خەمخۆری كاك خۆگرو كاك مەجید‌و پەروەردەی '''[[سلێمانی]]'''.
[[پەڕگە:Thumbnail من و پێشەوا کاکەیی.jpg|وێنۆک|ڕاست]]
'''ڕۆچوونێک بە قووڵایی "نەمرەڕێ"دا:'''


نەمرەڕێ،بڕینی ڕێگایەکی پڕ لە میهری شیعرییە کە دەمانباتەوە تا بەردەم خودی ئەو زەمەنەی کە ژین،گوڵخەندەی دەگرت،سرووشتیش میهرەبانی لێ دەڕژا و بلاوێنی ڕۆح و گیانی ئادەمزاد بوو.
زەهرا یاموڵكی ژنێكی ناوداری كوردستانەو لەرێی خوێندن‌و فێربوونەوە خزمەتێكی زۆری بەخوێندكارانی كچی سەردەمی خۆی كردووە، وەك ژنێكی رووناكبیر‌و پێشەنگ لەكۆتایی ساڵانی بیستەكانی سەدەی رابردوو،رۆڵی دیاری لەكایەی خوێندن‌و پەروەردە لەشاری سلێمانی سەدان كچ لەرێی قوتابخانەكەی ئەوەوە فێری خوێندن‌و نووسین بوون‌و مەكتەبیان تەواو كرد.
شاعیر،سەرەتای ئافرانی گێتی بە پاکژ دادەنێت کەچی دواتر مرۆ،لیخنی دەکات و لە بن نسێی مرۆی بەدکاردا ئەم کەونە، وا خەریکە چاوی کوێر ببێت.


جیهان لەوەتەی دەمی کردووەتەوە،شەکراوێکە،
زەهرا كچی '''[[مستەفا پاشای یاموڵكی]]''' كەسایەتیی نیشتمانی‌و روناكبیر‌و وەزیری پەروەردەی حكومەتەكەی '''[[شێخ مەحموودی حەفید]]'''.


کەچی ڕۆژ بە ڕۆژ دەبێتە زەلکاوێکی گەنیو،
زەهرا ساڵی 1892 لەشاری سەڵماسی ئێران لەدایك بووە، چونكە ئەوكات مستەفا پاشای باوكی،سەركونسڵی عوسمانی بووە لەو شارە.


دڵت داگیرسێنەوە،کەون وەختە چاوی کوێر بێ...
زەهرا لەگەڵ باوكی گەڕاوەتەوە شاری '''[[سلێمانی]]'''، ئافرەتێكی جوان‌و شۆخ‌و شەنگ بووە، زۆربەی شاعیرانی ئەو سەردەمە پێی سەرسام بوون،رەمزی مەلا مارف شەیدای بووە‌و شیعرێكی غەزلی جوانی بۆ نوسیوە كە ئەڵێ‌:


(نەمرەڕێ،ل14)
* تەعاڵڵا لەزیبایی قەدی رەعنایی زەڕین تاج
* كە عیشەوە‌و ناز‌و لەنجە‌و غونجە‌و سەرتاپیی زەڕین تاج
* كەچاوی كەوت بەنەخلی قامەتی سەرووی چەمەن، دەرحاڵ
* سەری شۆڕ كردەوە بۆ سوجدەی بەر باڵای زەڕین تاج


نەمرەڕێ،هەمان ڕێیە کە دەچێتەوە تا چاخی پڕ لە میهری باڵووڵی دانا،لەوێشەوە شۆڕ دەبێتەوە تا بێساران و دەیەوێت تەپوتۆزی سەر دڵ،بە نەغمەی بلاوێنی بولبول و قومریی هەورامان لا بچێت. چونکە لە خودی هەوراماندا نەمریی دەبینێتەوە.
زەهرا وەك مامۆستا خزمەتی بەمناڵانی كوردستان كردووە‌و لەبەر زیرەكی‌و لێهاتوویی قوتابخانەیەكی كچان بەناوی ئەوەوە ناونراوە، بەناوی قوتابخانەی زەهرای كچانی '''[[سلێمانی]]'''، ساڵی 1929 بووە بەبەڕێوەبەری ئەو قوتابخانەیە‌و رۆژنامەی ژیان لە ژمارە(205)ی رۆژی 17ی تشیرینی یەكەمی 1929، هەواڵی بوون بەبەرێوەبەری زەهرای بڵاو كردۆتەوە.


 
[[زەهرا یاموڵكی|درێژەی بابەت]]
 
 
 
[[نەمرەڕێ و شاعیرێک لە دووی ئاسمانێکی ساماڵتر بۆ شیعر|درێژەی بابەت]]

دوایین پێداچوونەوەی ‏١٧:٠٩، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤

زەهرا یاموڵكی

987740ard01.jpg

زەهرا یاموڵكی، ژنێكی پێشەنگ

خەلیل عەبدوڵڵا

هاوڕێم خۆگر خالید بەڕێوەبەری پلاندانان لە بەرێوەبەرایەتیی گشتیی پەروەردەی سلێمانی، داوای لێكردم كە هاوكاری بكەم بۆ دۆزینەوەی ناوێك بۆ ئەوەی لە قوتابخانەیەكی كچانی بنێن لەشاری سلێمانی، منیش ناوی مامۆستا زەهرا یاموڵكیم بەفكردا هات‌و بۆ زانیاری زیاتر پەیوەندیم بەمامۆستا مەجید ساڵحەوە كرد‌و ئەویش بەسوپاسەوە وێنە‌و زانیاری تەواوی لەسەر ئەو مامۆستا گومناوە بۆ ناردم، بەخۆشحاڵییەوە پەروەردەی سلێمانی ئەو قوتابخانەیان بەناوی زەهرا یاموڵكییەوە ناو نا، كە ئەوە وەفاو پاداشتێكە بۆ بەخشش‌و خزمەتەكانی ئەو ژنە ناودارەی كوردستان. سوپاس بۆ خەمخۆری كاك خۆگرو كاك مەجید‌و پەروەردەی سلێمانی.

زەهرا یاموڵكی ژنێكی ناوداری كوردستانەو لەرێی خوێندن‌و فێربوونەوە خزمەتێكی زۆری بەخوێندكارانی كچی سەردەمی خۆی كردووە، وەك ژنێكی رووناكبیر‌و پێشەنگ لەكۆتایی ساڵانی بیستەكانی سەدەی رابردوو،رۆڵی دیاری لەكایەی خوێندن‌و پەروەردە لەشاری سلێمانی سەدان كچ لەرێی قوتابخانەكەی ئەوەوە فێری خوێندن‌و نووسین بوون‌و مەكتەبیان تەواو كرد.

زەهرا كچی مستەفا پاشای یاموڵكی كەسایەتیی نیشتمانی‌و روناكبیر‌و وەزیری پەروەردەی حكومەتەكەی شێخ مەحموودی حەفید.

زەهرا ساڵی 1892 لەشاری سەڵماسی ئێران لەدایك بووە، چونكە ئەوكات مستەفا پاشای باوكی،سەركونسڵی عوسمانی بووە لەو شارە.

زەهرا لەگەڵ باوكی گەڕاوەتەوە شاری سلێمانی، ئافرەتێكی جوان‌و شۆخ‌و شەنگ بووە، زۆربەی شاعیرانی ئەو سەردەمە پێی سەرسام بوون،رەمزی مەلا مارف شەیدای بووە‌و شیعرێكی غەزلی جوانی بۆ نوسیوە كە ئەڵێ‌:

  • تەعاڵڵا لەزیبایی قەدی رەعنایی زەڕین تاج
  • كە عیشەوە‌و ناز‌و لەنجە‌و غونجە‌و سەرتاپیی زەڕین تاج
  • كەچاوی كەوت بەنەخلی قامەتی سەرووی چەمەن، دەرحاڵ
  • سەری شۆڕ كردەوە بۆ سوجدەی بەر باڵای زەڕین تاج

زەهرا وەك مامۆستا خزمەتی بەمناڵانی كوردستان كردووە‌و لەبەر زیرەكی‌و لێهاتوویی قوتابخانەیەكی كچان بەناوی ئەوەوە ناونراوە، بەناوی قوتابخانەی زەهرای كچانی سلێمانی، ساڵی 1929 بووە بەبەڕێوەبەری ئەو قوتابخانەیە‌و رۆژنامەی ژیان لە ژمارە(205)ی رۆژی 17ی تشیرینی یەكەمی 1929، هەواڵی بوون بەبەرێوەبەری زەهرای بڵاو كردۆتەوە.

درێژەی بابەت